Πως απαντάμε στην κανονικοποίηση της φρίκης που έρχεται και ξανάρχεται, με την καταστροφή του περιβάλλοντος, με τη λεηλασία της κοινωνίας, με την άνευ προηγουμένου επίθεση στα εργασιακά δικαιώματα, με τη γιγάντωση της αρπακτικότητας των εταιριών, που με τη συνεργασία των κυβερνήσεων – κεντρικών και τοπικών – αποκτούν τον έλεγχο των κοινών αγαθών και της ίδιας της ζωής; Το παραπάνω ερώτημα βρέθηκε στο επίκεντρο της εκδήλωσης με θέμα «Περιβαλλοντικοί αγώνες στη σύγχρονη πραγματικότητα», που έγινε το Σάββατο το απόγευμα, στον Ελεύθερο Κοινωνικό Χώρο Σχολείο, στη Θεσσαλονίκη, με τη συμμετοχή μελών της Επιτροπής Αγώνα Μεγάλης Παναγίας ενάντια στις εξορύξεις.
Δεκαεφτά χρόνια μετά την παρουσίαση του πρώτου επενδυτικού σχεδίου των εξορυκτικών εταιριών για τις Σκουριές, οι αγώνες ενάντια στα μεταλλεία, με τη μαζική συμμετοχή των κατοίκων και των αλληλέγγυων από όλο τον κόσμο, έχουν συμβάλει αποφασιστικά στην καθυστέρηση της υλοποίησής του, σημείωσαν οι αγωνιστ(ρι)ες από τη βορειοανατολική Χαλκιδική. Ωστόσο, τα σχέδια των εταιριών για τη λεηλασία είναι μακροπρόθεσμα και βασίζονται στην κάμψη της αντίστασης, με την κόπωση, με τη διάρρηξη των κοινωνικών σχέσεων, με την ανάθεση στους επόμενους διαχειριστές που θα προσχωρούν στο αφήγημα της μη εναλλακτικής στον καπιταλισμό, για να νομιμοποιούν και να επιτρέπουν την ασυδοσία και τις καταστροφικές πρακτικές του εξορυκτισμού.
Το νέο δόγμα των στρατηγικών μετάλλων, όπως οι σπάνιες γαίες και ο χαλκός, στο πλαίσιο των πολιτικών της «πράσινης ενέργειας», για τη βιομηχανία των ανεμογεννητριών, των φωτοβολταϊκών κλπ, επιχειρεί να εδραιώσει και πάλι τον εξορυκτισμό στον ευρωπαϊκό χώρο. Τα παραπάνω θέτουν επιτακτικά την ανάγκη να κατανοήσει η κοινωνία τι σημαίνει εξορυκτισμός, για τη λεηλασία της ίδιας και της φύσης, για την κυριαρχία, την κερδοσκοπία, την αποικιοκρατική υποδούλωση, την ενσωμάτωση όλων των μορφών επίθεσης των εταιριών στα κοινά αγαθά και τη ζωή.
Η συνέχιση των περιβαλλοντικών αγώνων ενάντια στο τερατώδες πλαίσιο των μέγα προγραμμάτων, προϋποθέτει την εμβάθυνσή τους πάνω στην κοινωνία των αναγκών και όχι στο πως μπορεί να υπάρξει «ανάπτυξη με φιλικότερους περιβαλλοντικά όρους», γιατί στην πραγματικότητα αυτό δεν υπάρχει. Χαρακτηριστικό ως προς αυτό, είναι το κάλεσμα στη συζήτηση.
Για να γίνει αυτό πιο κατανοητό, στην εκδήλωση, αναδείχθηκε το πως στη βορειοανατολική Χαλκιδική, η ίδια η εταιρία, οι κυβερνήσεις και η προπαγάνδα των μέσων ενημέρωσης, προσπάθησαν να περάσουν το αφήγημα μιας «επένδυσης φιλικής στο περιβάλλον που υπόσχεται θέσεις απασχόλησης».
Αποσιωπώντας όμως ότι μια εταιρία αποκτούσε τον έλεγχο 317 χιλιάδων στρεμμάτων, με αρχέγονα δάση, με πολλά χωριά και χιλιάδες κατοίκους που ζούσαν και από άλλες δραστηριότητες, με τον μεγαλύτερο υδροφορέα της Χαλκιδικής. Και ότι για να γίνει αυτή η «επένδυση» θα έπρεπε να δημιουργηθεί ένας κρατήρας ανοιχτής εξόρυξης με διάμετρο και βάθος εκατοντάδων μέτρων, το όρος Κάκκαβος να αποστραγγιστεί από τα υπόγεια νερά, εκατομμύρια τόνοι μεταλλοφόρου υπεδάφους να ανατινάζονται, να περνάνε από επεξεργασία μεταλλουργίας, τα απόβλητα της οποίας θα αποτίθενται σε φράγματα τελμάτων, με προφανείς τις αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον και την ανθρώπινη υγεία, όπως έχουν αναδείξει τοποθετήσεις και παρεμβάσεις επιστημόνων και υγειονομικών.
Κυρίως όμως, έπρεπε να διαρραγούν οι κοινωνικές σχέσεις στις κοινότητες που επηρεάζονται άμεσα, μέσα από την υπόσχεση θέσεων εργασίας.
Όπως τονίστηκε στην εκδήλωση, η μόνιμη υπόσχεση εργασιακής αποκατάστασης στις εξορύξεις και τα μεταλλεία, συμβάλλει στον εγκλωβισμό των κοινοτήτων μέσα σε μια μονοκαλλιέργεια από την οποία αδυνατούν να ξεφύγουν, όταν αρχίζουν να διαπιστώνουν τις δυσμενείς επιπτώσεις στο περιβάλλον, την υγεία, τα εργασιακά δικαιώματα, τη δυνατότητα προστασίας.
Και όλα αυτά, όπως σημείωσαν τα μέλη της Επιτροπής Αγώνα Μεγάλης Παναγίας, είναι εμφανή στη βορειοανατολική Χαλκιδική, όταν ακόμη και το δικαίωμα της απεργίας των εργαζόμενων ή μια κινητοποίηση ενάντια στις δραστηριότητές της εταιρίας, θεωρούνται πλέον λόγοι για τους οποίους θα πρέπει να επεμβαίνει το κράτος γιατί σε αντίθετη περίπτωση θα πρέπει να αποζημιώνει την εταιρία για διαφυγόντα κέρδη. Η νέα σύμβαση μεταξύ του δημοσίου και της Eldorado Gold που κυρώθηκε το 2021, όπως τόνισαν, δημιουργεί στη βορειοανατολική Χαλκιδική συνθήκες ειδικής οικονομικής ζώνης. Οι κάτοικοι της Μεγάλης Παναγίας που αγωνίζονται ενάντια στις εξορύξεις, απαιτώντας τον αποχαρακτηρισμό της Χαλκιδικής από μεταλλευτική περιοχή, κατήγγειλαν ότι η νέα σύμβαση ανάμεσα στο ελληνικό δημόσιο και την Eldorado Gold, επιτρέπει στην εταιρία, ουσιαστικά ανεξέλεγκτα να χρησιμοποιεί τους φυσικούς πόρους της περιοχής, τη γη, το δάσος, το νερό. Χαρακτηριστικά είναι όσα αναφέρονται στις παρεμβάσεις της Επιτροπής στο δημοτικό συμβούλιο του δήμου Αριστοτέλη και στη συζήτηση στη βουλή με θέμα την κύρωση της σύμβασης.
Η συζήτηση έγινε στο πλαίσιο των εκδηλώσεων Δύο ημέρες με την Επιτροπή Αγώνα Μεγάλης Παναγίας στον ΕΚΧ Σχολείο. Η επόμενη εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο 25/11, παγκόσμια ημέρα κατά της έμφυλης βίας, με το βιωματικό εργαστήρι “Έμφυλες Αναπαραστάσεις-Διερευνώντας το Φύλο”.