Σε αυτή την πόλη μετράμε καθημερινά απώλειες. Εχθές μάθαμε ότι κλείνει άλλος ένας πετυχημένος χώρος πολιτισμού, το Μπενσουσάν Χαν. Το ιστορικό αυτό κτήριο, με τις ρίζες του να φτάνουν στις αρχές του 19ου αιώνα, αποτελεί το παλιότερο σωζόμενο χάνι, ένα από τα λίγα ζωντανά κτίσματα του κέντρου που επέζησαν από την πυρκαγιά του 1917. Τα τελευταία χρόνια, χάρη στις προσπάθειες των διαχειριστών του και τις πρωτοβουλίες δεκάδων ομάδων και καλλιτεχνών, έχει προσφέρει χώρο σε 2.500 πολιτιστικές δράσεις, παραστάσεις, εκθέσεις, συναυλίες – κι αυτό σε μια πόλη που σίγουρα δεν τις περισσεύουν οι χώροι πολιτισμού.
Να θυμηθούμε μερικά παραδείγματα: λίγο πριν τις τελευταίες δημοτικές εκλογές, ο ιστορικός κινηματογράφος Ηλύσια, ένα μνημείο αρχιτεκτονικής, γίνεται σούπερ μάρκετ, ακολουθώντας τη μοίρα τόσων άλλων ιστορικών αιθουσών. Τα παλιά Δημοτικά Σφαγεία, αφού μετατράπηκαν για λίγο σε πολυχώρο πολιτισμού, χαρίστηκαν τελικά στην πολυεθνική Cisco για να λειτουργήσουν ως «Κέντρο Ψηφιακού Μετασχηματισμού και Ψηφιακών Δεξιοτήτων» -φαίνεται ότι ο πολυεθνικός γίγαντας έχει πιο επείγουσες ανάγκες από τις δικές μας. Το Δημοτικό Θέατρο Άνετον υπολειτουργεί, η αίθουσα Αλέξανδρος είναι κατάλληλη μόνο για προεκλογικές εκδηλώσεις. Νέες και ιστορικές πολιτιστικές ομάδες βρίσκονται διαρκώς χωρίς έδρα.
Θα πει κάποιος οκ για τα άλλα, αλλά για το Μπενσουσάν Χαν τί να κάνουμε, ιδιωτικός χώρος είναι, η χρήση του εξαρτάται από το συμφέρον του ιδιοκτήτη. Εμείς δεν είμαστε φανατικοί υπερασπιστές του δικαιώματος στην ιδιοκτησία άνευ όρων, ειδικά αν πρόκειται για κτίρια ιστορικά, για μνημεία της πρόσφατης ιστορίας του τόπου μας. Ακόμα όμως κι αν σεβόμαστε αυτό το δικαίωμα, έκανε ο Δήμος ό,τι μπορούσε για να σώσει έναν από τους ελάχιστους χώρους πολιτισμού; Η ως τώρα πολιτεία του, όπως φαίνεται και από τα παραπάνω παραδείγματα, υποδεικνύει το αντίθετο. Εμείς πιστεύουμε ότι για ένα τέτοιο ιστορικό κτίριο, ο Δήμος θα έπρεπε να παρέμβει και να εξασφαλίσει τη δημόσια και κοινωφελή χρήση του, ή ακόμα και την ιδιοκτησία. Δυστυχώς, η σημερινή διοίκηση όχι μόνο δεν προσπάθησε, αλλά ούτε μπήκε στον κόπο να σχολιάσει αυτή την απώλεια.
Σε αυτή την πόλη λοιπόν, έχουμε συνηθίσει να μετράμε απώλειες: θέατρα, κινηματογράφους, πάρκα, πλατείες, δημόσιους χώρους, νοσοκομεία. Τα παραδείγματα πολλά κι η αρίθμησή τους μόνο μελαγχολία φέρνει. Κάποια στιγμή, πρέπει να βάλουμε φρένο σε αυτή την κατηφόρα και να πάμε ανάποδα.
Η Πόλη Ανάποδα
