Tα «εικονικά σχολεία» απειλούν άμεσα το δημόσιο και δωρεάν χαρακτήρα της εκπαίδευσης, θίγoυν τα βασικά συστατικά της εκπαιδευτικής διαδικασίας, πλήττουν σοβαρά τα εργασιακά δικαιώματα των εκπαιδευτικών και αντιστρατεύονται την κοινωνικοποίηση, τις συλλογικές δράσεις και την συνεργασία.
Του μαθητή Νικόλα Χασιώτη
Όπως είναι γνωστό, το υπουργείο Παιδείας έχει αρχίσει τη διαδικασία της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης. Παρ’ όλα αυτά η κυβέρνηση δεν κάνει τη συγκεκριμένη κίνηση λόγω του ενδιαφέροντός της για τη δημόσια παιδεία στη χώρα.
Η εξ αποστάσεως εκπαίδευση εφαρμόζεται σε πολλές χώρες του κόσμου και στην τριτοβάθμια και στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση χρησιμοποιείται κυρίως συμπληρωματικά, και μάλιστα έχει αποδειχθεί ότι δεν βοηθά τους μαθητές χαμηλότερων επιπέδων. Στην τριτοβάθμια εκπαίδευση έχει αξιοποιηθεί για το στήσιμο ιδιωτικών πανεπιστημίων και για την ιδιωτικοποίηση των δημοσίων. Συμπεραίνουμε ότι η εξ αποστάσεως εκπαίδευση μπορεί να χρησιμοποιηθεί μελλοντικά με ποικίλους τρόπους από την κυβέρνηση. Έτσι κι αλλιώς γνωρίζουμε ότι το σχέδιο της κυβέρνησης είναι να εδραιώσει ένα σχολείο για λίγους, να αποφύγει τον διορισμό εκπαιδευτικών, να ακυρώσει μαθητικές και φοιτητικές κινητοποιήσεις και να στρώσει το δρόμο για την ιδιωτικοποίηση της εκπαίδευσης.
Αρχίζοντας τη διαδικασία της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, με σκοπό να διατηρηθεί μια σχέση ανάμεσα στους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς, το υπουργείο δηλώνει έμμεσα ότι μπορεί αυτή να αντικαταστήσει την εκπαιδευτική διαδικασία. Αρχικά πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας ότι δεν έχουν όλοι οι μαθητές πρόσβαση στο διαδίκτυο, αλλά και απ’ αυτούς πολλοί δεν έχουν αξιοπρεπή σύνδεση, ώστε να μπορούν να παρακολουθήσουν τα τηλεμαθήματα. Ένα άλλο πρόβλημα που προκύπτει είναι ότι δεν έχουν όλες οι οικογένειες υπολογιστές, laptops και smartphones, και ακόμη κι αν έχουν δεν είναι σίγουρο ότι φτάνουν για όλα τα μέλη της οικογένειας.
Η δήλωση του πρωθυπουργού ότι τα μαθήματα εξελίσσονται κανονικά μέσω τηλεδιασκέψεων μόνο γέλιο μπορεί να προκαλέσει στους συμμετέχοντες, αφού το γενικότερο σχολικό δίκτυο κολλάει διαρκώς και δημιουργεί τεράστια προβλήματα σε όλους μας. Ακόμα περισσότερο οι μαθητές με μαθησιακά προβλήματα, που ακόμα και σε κανονικές συνθήκες εμποδίζονται, έχουν διπλή δυσκολία στο να παρακολουθήσουν. Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι, αν και η εξ αποστάσεως εκπαίδευση είναι εθελοντική, η κυβέρνηση, πολλοί διευθυντές και ορισμένοι καθηγητές την προβάλλουν με έμμεσο τρόπο ως κάτι υποχρεωτικό. Κατά την γνώμη μου λοιπόν, μια πιθανή διευρυμένη χρήση της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης θα ήταν καταστροφική τόσο για μαθητές, εκπαιδευτικούς και γονείς όσο και για την παιδεία γενικότερα.
Εκτός των άλλων, πολύ σημαντική είναι η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών, αφού η εξ αποστάσεως εκπαίδευση προϋποθέτει μια τελείως διαφορετική μεθοδολογία στη διδακτική. Αυτό το πρόβλημα δεν μπορεί να λυθεί σε καμία περίπτωση με λίγα σεμινάρια, γιατί δεν αφορά μόνο τη γνώση των ηλεκτρονικών εργαλείων, αλλά και την εξοικείωση των εκπαιδευτικών με την οργάνωση της συγκεκριμένης μορφής διδασκαλίας. Οι εκπαιδευτικοί δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να πιέζονται να πραγματοποιήσουν την τηλεκπαίδευση, από τη στιγμή που δεν έχουν λάβει ποτέ την αντίστοιχη επιμόρφωση.
Τέλος, είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι η εξ αποστάσεως διδασκαλία μπορεί να λειτουργήσει μόνο συμπληρωματικά και προσωρινά, χωρίς άγχος και πίεση, όσο διαρκεί η πανδημία, και σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να αντικαταστήσει την άμεση επαφή. Η διά ζώσης διδασκαλία είναι ζωντανή σχέση και επικοινωνία ανάμεσα στους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς. Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι τα σχολεία δεν είναι μόνο χώροι εκπαίδευσης και διδασκαλίας, είναι επίσης χώροι κοινωνικοποίησης, συλλογικών δράσεων και συνεργασίας (όσο αυτό είναι εφικτό στο υφιστάμενο εκπαιδευτικό σύστημα). Εξάλλου, όπως γνωρίζουμε, το σχολείο δεν περιορίζεται στους τέσσερις τοίχους της αίθουσας, αλλά σημαίνει για εμάς πολλά περισσότερα.
Συμπεραίνουμε ότι τα «εικονικά σχολεία» απειλούν άμεσα τον δημόσιο και δωρεάν χαρακτήρα της εκπαίδευσης και με τον τρόπο που λειτουργούν φαίνεται να μην έχουν κανένα νόημα, εκτός ίσως από την ανάγκη επιβεβαίωσης της «κανονικότητάς» τους. Εξίσου σημαντικό είναι ότι πρόκειται για σχολεία που δημιουργούν μια στρεβλή κοινωνικότητα, με τις διαπροσωπικές επαφές να περιορίζονται στην ανταλλαγή μηνυμάτων.
Τίποτε απ’ όλα αυτά δεν δείχνει ότι η κυβέρνηση έχει πρόθεση να βοηθήσει τη δημόσια παιδεία, αντίθετα μας τεκμηριώνει ότι αγωνίζεται με νύχια και με δόντια να την υπονομεύσει. Ως μαθητής πιστεύω ότι πρέπει να έχουμε μια συνειδητή στάση απέναντι στην εφαρμογή της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης την περίοδο του εγκλεισμού, αλλά και να αγωνιστούμε για να μην υιοθετηθεί αυτό το μέτρο μακροπρόθεσμα, καθώς θίγει τα βασικά συστατικά της εκπαιδευτικής διαδικασίας και πλήττει σοβαρά τα εργασιακά δικαιώματα των εκπαιδευτικών.
