«Το ‘άλλο άκρο’ στο εδώλιο: Δικαιοσύνη ή ατιμωρησία ξανά;»

Η αγόρευση του Κώστα Παπαδάκη, εκ των συνηγόρων πολιτικής αγωγής στη δίκη της Χρυσής Αυγής: ένα βιβλίο το οποίο, εκτός από το νομικό ενδιαφέρον και τα στοιχεία τεκμηρίωσης που περιλαμβάνει, αποτελεί μια ιστορική παρακαταθήκη όχι μόνο για τον νομικό και ιστορικό του μέλλοντος αλλά και για κάθε πολίτη.

Σε λίγες ημέρες συμπληρώνονται ακριβώς πέντε χρόνια από την έναρξη της δίκης της Χρυσής Αυγής, η οποία βρίσκεται πλέον στο τελικό στάδιο και διεκόπη, όπως όλες οι δίκες, λόγω των μέτρων για την πανδημία.

Στις 21 Ιανουαρίου ο Κώστας Παπαδάκης, εκ των συνηγόρων της πολιτικής αγωγής στη δίκη και συνήγορος των αιγύπτιων ψαράδων που δέχτηκαν τη δολοφονική επίθεση των χρυσαυγιτών στο Πέραμα, ολοκλήρωνε την αγόρευσή του στο δικαστήριο. Μια αγόρευση που ο ίδιος αφιέρωσε στη μνήμη του συναδέλφου του Χανς Λίτεν, ο οποίος έφερε το 1931 τον Χίτλερ ως μάρτυρα στο δικαστήριο για τη δράση των ταγμάτων εφόδου και πέθανε κρατούμενος στο Νταχάου το 1938, καθώς και “στους αγώνες των δικηγόρων σε ολόκληρο τον κόσμο, που υπερασπίζονται δημοκρατικά δικαιώματα και ελευθερίες”. Μια αγόρευση που χαρακτηρίστηκε ιστορική και που έθετε προ των ευθυνών του απέναντι στην Ιστορία το δικαστήριο, τονίζοντας πως “το δικαστήριό σας βρίσκεται μπροστά σε μια ιστορική ευθύνη, με το βλέμμα όχι μόνο της ελληνικής αλλά και της παγκόσμιας κοινής γνώμης στραμμένο επάνω του, και με έκδηλη την ανησυχία αν η ναζιστική εγκληματική βία θα νομιμοποιηθεί εβδομήντα πέντε χρόνια μετά τη δίκη της Νυρεμβέργης από τους φορείς που εκπροσωπούν τη δημοκρατία. Όπλο σας –όχι με την έννοια του νόμου– για αυτήν την απόφαση, εκτός από το νομικό υλικό και τις νομικές σκέψεις που αναπτύχθηκαν, πρέπει να είναι τα διδάγματα της Ιστορίας…”.

Αυτή η αγόρευση περιλαμβάνεται αυτούσια στο βιβλίο «Το ‘άλλο άκρο’ στο εδώλιο: Δικαιοσύνη ή ατιμωρησία ξανά;» (εκδόσεις Τόπος 2020). Το βιβλίο, εκτός από το νομικό ενδιαφέρον και τα στοιχεία τεκμηρίωσης που περιλαμβάνει, αποτελεί μια ιστορική παρακαταθήκη όχι μόνο για τον νομικό και ιστορικό του μέλλοντος αλλά και για κάθε πολίτη.

Όπως ο ίδιος ο συγγραφέας σημειώνει σε ένα απόσπασμα της εισαγωγής του:

“Η ελλιπής δημοσιότητα της διεξαγωγής της δίκης κατέστησε αναγκαία τη δημοσιοποίηση των αγορεύσεων των συνηγόρων πολιτικής αγωγής, προκειμένου η επιχειρηματολογία, η τεκμηρίωση και τα στοιχεία τους να γίνουν ευρύτερα γνωστές. Εξ άλλου δεν είμαστε δικηγόροι μόνο για τα έδρανα των δικαστηρίων. Είμαστε μέρος του αντιφασιστικού κινήματος που μας ανέθεσε τιμητικά την έκφραση της φωνής του. Από αυτό πηγάζουν οι αρμοδιότητές μας και σε αυτό αναφέρεται η αποστολή μας μέσα και έξω από τη δίκη.

Χρέος μας να σταθούμε άξιοι για να τιμήσουμε αυτή την αποστολή με βαθιά επίγνωση του μεγέθους της ευθύνης που την περιβάλλει. Το χρωστάμε στα θύματα του φασισμού και του ναζισμού στη χώρα μας και όχι μόνο, το χρωστάμε στη γενιά της αντίστασης, το χρωστάμε στη γενιά του αντιδικτατορικού αγώνα και του Πολυτεχνείου, το χρωστάμε σε όλους όσους αγωνίζονται για την αλληλεγγύη στους πρόσφυγες και μετανάστες, ενάντια στα υπολείμματα της ρατσιστικού δηλητήριου της Χ.Α., όπου και αν αυτό βρίσκει φιλοξενία. Και φυσικά το χρωστάμε στις επόμενες γενιές, για να ζήσουν και εκείνες με τις ελευθερίες που κατέκτησαν και μας προσέφεραν οι προηγούμενες.

Και δεν θα κάνουμε τη χάρη σε κανένα να πνίξουμε την αλήθεια στη σιωπή και στην αστική υποκρισία”

Το βιβλίο ήρθε και αυτό εν μέσω απομόνωσης και εγκλεισμού που έφεραν μαζί τους τα μέτρα για τον κορονοϊό – με κλειστά τα βιβλιοπωλεία και αδυναμία παρουσίασής του σε κοινωνικούς χώρους. Η πρώτη παρουσίαση είχε προγραμματιστεί στην Αθήνα στις 17 Μαρτίου και η δεύτερη στη Θεσσαλονίκη στις 21 Μαρτίου, αλλά αναβλήθηκαν για αργότερα. Όταν πάλι θα μπορούμε να ξαναβρισκόμαστε από κοντά και να ανταλλάσσουμε χειραψίες, απόψεις και θέσεις.

Μέχρι τότε διακινείται ουσιαστικά από χέρι σε χέρι – με τις… απαραίτητες λόγω κορονοϊού προφυλάξεις.