ADAGIOS
Ας ξεκινήσουμε λοιπόν πάλι με κάποιους αφορισμούς από δεκαετίες πριν. Να διαπιστώσετε αν αυτά που ειπώθηκαν τότε βοηθούν ή όχι στην κατανόηση των όσων συμβαίνουν τώρα.
I
Στόχος της κριτικής σκέψης δεν είναι να βρει την αλήθεια (και, άρα, να κατασκευάσει με τη σειρά της ένα νέο άλλοθι για την αυθαιρεσία), αλλά να αμφισβητήσει τις “αλήθειες”, να τις αντικρούσει, να τις αποδομήσει και να τις παρουσιάσει ως αυτό που είναι: η ηλίθια γνώμη ενός ή περισσοτέρων ηλιθίων (φυσικά και μίας ή περισσοτέρων ηλιθίων -μην ξεχνάμε την ισότητα των φύλων) με πολλούς ή λίγους οπαδούς. Η κριτική σκέψη δεν είναι μόνο μια θεωρητική θέση. Είναι, πάνω απ’ όλα, μια ηθική θέση απέναντι στη γνώση και την πραγματικότητα.
II
Αυτό που αποκαλούν “Ιστορία” (με κεφαλαία γράμματα) δεν είναι παρά ένα πτώμα φτιασιδωμένο αδέξια από τους πολιτικούς και τους γραφιάδες τους. Ωστόσο, στο τραπέζι του πολιτικού στην Εξουσία δεν κάθεται ένας σκελετός. Μόνο ένας καθρέφτης. Το πλαίσιο μπορεί να είναι καλλωπισμένο, αλλά ο καθρέφτης θα συνεχίσει να αντανακλά την ίδια αποσύνθεση της πραγματικότητας. Τα διαφορετικά φέρετρα δεν αλλάζουν την ομοιότητα του περιεχομένου τους. Όταν οι κυβερνήσεις κατηγορούν τον καθρέφτη ότι παραμορφώνει την πραγματικότητα, επειδή είναι κοίλος, προσπαθούν να κρύψουν το γεγονός ότι το βλέμμα τους είναι αυτό που αποκλείει τις παραμορφώσεις. Το ίδιο βλέμμα με το οποίο ΑΥΤΟΣ φωτίζει και χρωματίζει τα πάντα.
Η παρελθούσα ιστορία, με μικρά γράμματα, δεν είναι παρά το προηγούμενο του σημερινού εφιάλτη. Σήμερα γράφονται ο θάνατος και η καταστροφή του αύριο.
III
Η ιδέα δεν προηγείται της ύλης. Ακριβώς το αντίθετο. Δεν είναι μια κοινωνική ή φιλοσοφική θεωρία που γεννά τον καπιταλισμό ως κυρίαρχο σύστημα. Ούτε τα διάφορα στάδιά του. Η κοινωνική θεωρία είναι ένα γιγαντιαίο ράφι ιδεών στο οποίο στρέφονται οι διάφορες πολιτικές προτάσεις αναζητώντας δικαιολογίες για να δώσουν νόημα στο παράλογο. Τα κυρίαρχα συστήματα δεν είναι παρά ένα και το αυτό σώμα με διαφορετικές ενδυμασίες στην εμφάνισή τους, αλλά ίδια στην υποκρισία τους.
Η κοινωνική θεωρία του συρμού δεν είναι παρά ένα στιγμιαίο μπεστ σέλερ, το οποίο συνυπάρχει με θεωρίες αυτοβοήθειας, θεωρίες για το πώς θα κερδίσεις φίλους (“followers” λέγονται τώρα) και διαβεβαιώσεις ότι ο σκοπός αγιάζει τα μέσα, ανάλογα με το αν πρόκειται για συντηρητισμό ή προοδευτισμό (που δεν είναι τίποτε άλλο από ήπιος συντηρητισμός).
Αυτό που γεννά τον καπιταλισμό είναι ένα έγκλημα. Και κάθε στάδιο ανάπτυξής του μοιάζει με αυτό ενός κατά συρροή δολοφόνου: γίνεται όλο και πιο έμπειρος. Η δουλειά των καθεστωτικών θεωρητικών είναι να εξωραΐσουν αυτό το έγκλημα με λίγο ρομαντισμό, περιπέτεια και, φυσικά, ελαφρότητα.
Στην κοινωνική θεωρία, τις περισσότερες φορές δεν επιδιώκει κανείς την κατανόηση για να επαναστατήσει, δηλαδή να αλλάξει την υλική βάση ενός συστήματος. Αυτό που αναζητούν οι “θεωρητικοί”, η χθεσινή αντιπολίτευση και σημερινή κυβέρνηση, είναι η αντικατάσταση της αδελφότητας. Γι’ αυτό και οι χθεσινοί α-Δέσμευτοι1 είναι οι σημερινοί γελοιογράφοι. Τα ονόματα και τα επαγγέλματα αλλάζουν, αλλά η απολογία είναι η ίδια. Και, φυσικά, η αμοιβή. Η αντίδραση της πεφωτισμένης δεξιάς είναι αυτή του περιφρονημένου ζευγαριού, που αγανακτεί γιατί επιλέχθηκαν άλλοι. Και αυτοί οι άλλοι φιλοδοξούσαν να πάρουν τη θέση των χθεσινών σμπίρων2. Μοιράζονται την ίδια πνευματική αναιμία, οπότε δεν υπάρχει πρόβλημα.
Ο σημερινός ιστορικός προσαρμόζει την ιστοριογραφία ανάλογα με την επιλογή του Αφεντικού. Πηγαίνει στο ράφι των ιδεών αναζητώντας χαρακτήρες, είτε για να φτιάξει κακούς είτε για να φτιάξει ήρωες. Το γεγονός ότι τώρα περιλαμβάνονται επίσης κακές και ηρωίδες είναι μια γενναιόδωρη παραχώρηση σε ένα φεμινισμό που αρκείται σε λίγα ή τίποτα. Ο μεγαλύτερος φόβος ενός ιστορικού σήμερα είναι μήπως βρει ομάδες, συλλογικότητες ή ολόκληρους λαούς υπεύθυνους για μια περίοδο. Ποιος μπορεί να πουλήσει ένα βιβλίο με τη βιογραφία ενός μη ατόμου; Γιατί αυτό είναι μια κοινότητα.
Ο σημερινός ιστορικός πουλάει άλλοθι ως διαφημιστικός φορέας της χάρτινης ιστορίας της Εξουσίας. Γι’ αυτόν η ιστορία είναι μόνο το σκηνικό του φόντου που διακοσμεί το φωτεινό του παρόν. Το λογοτεχνικό ισοδύναμο των πολυτελών σκηνογραφιών για τους αυτόχθονες λαούς είναι οι βιογραφίες και οι έρευνες που καλλιεργούνται στους κύκλους της Εξουσίας. Με αυτόν τον τρόπο, τα ημερολόγια προσαρμόζονται ανάλογα με τη σκοπιμότητα και οι ήττες της μιας αυτοκρατορίας εναντίον της άλλης μετατρέπονται σε νίκες.
Η σύγχυση είναι τέτοια που υπάρχουν κάποιοι που πιστεύουν, υποστηρίζουν και επιχειρηματολογούν ότι η αυτοκρατορία των Αζτέκων ήταν η πανάκεια των αυτόχθονων λαών πριν από την ισπανική κατάκτηση, ότι η Ρωσία είναι η ΕΣΣΔ, ότι η Κίνα είναι μια γεωγραφία με κυρίαρχο σύστημα τον κομμουνισμό, ότι ο λαός είναι σοφός αν ψηφίσει Λούλα, Κίρχνερ, PSOE3, Μακρόν και Χάρις και αδαής αν ψηφίσει Μπολσονάρο, Λεπέν, Μιλέι, Τραμπ. Λίγα πράγματα είναι τόσο εκπορνευμένα όσο η “δημοκρατία”, αλλά κανένα δεν είναι πιο ακριβό.
Στην παραγνωρισμένη ιστορία των συνθηκολογήσεων, όσοι το βουλώνουν και ωριμάζουν (έτσι διδάσκονται στη σχολή στελεχών του Κόμματος), στρέφονται στο ράφι των ιδεών για να αγοράσουν κάτι που θα τους χρησιμεύσει. Είναι ανώφελο: η προδοσία αρχών και πεποιθήσεων είναι παράδοση, ακόμα κι αν είναι ντυμένη ως Πουλαντζάς. Το παρατσούκλι “αριστερός” δεν αλλάζει την ουσία ενός γεγονότος: πρόκειται για συνενοχή σε ένα έγκλημα, το χειρότερο όλων: αυτό ενός συστήματος κατά της ανθρωπότητας.
IV
Στην πολιτική δεν υπάρχουν νεκροί, μόνο υποτροπιάζοντα πτώματα.
Όπως ειπώθηκε για τον Πέδρο Ινφάντε4: το PRI5 δεν είναι νεκρό, ζει στην καρδιά όλων των πολιτικών κομμάτων. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι επαγγελματίες πολιτικοί αλλάζουν ακρωνύμια τόσο εύκολα όσο αλλάζουν τα παντελόνια τους. Αν και δεν πλένουν καν τα παντελόνια τους… ή ίσως όχι.
Δεν υπάρχει καμία διαφορά μεταξύ προοδευτικών και δεξιών πολιτικών, όπως δεν υπάρχει καμία θεμελιώδης διαφορά μεταξύ καλών και κακών αφεντικών. Και οι δύο διαχειρίζονται μια λεηλασία.
Οι πολιτικές επιλογές δεν αλλάζουν ούτε ως προς τους στόχους τους (να έχουν την κυβέρνηση), ούτε ως προς αυτό που κάνουν (να υπηρετούν την οικονομική Εξουσία). Μόνο τα άλλοθι αλλάζουν.
V
Στο σημερινό του στάδιο, το σύστημα διεξάγει ένα νέο κατακτητικό πόλεμο και ο στόχος του είναι να καταστρέψει/ανοικοδομήσει, να ερημώσει/επανακατοικήσει. Η καταστροφή/ερημοποίηση και η ανοικοδόμηση/ανασυγκρότηση μιας περιοχής είναι η επιδίωξη αυτού του πολέμου.
Η ισραηλινή κυβέρνηση δεν εκδικείται για τις επιθέσεις της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023, αλλά καταστρέφει και ερημώνει μια περιοχή. Η επιχείρηση δεν είναι μόνο η καταστροφή και η μαζική δολοφονία, θα είναι επίσης η ανοικοδόμηση και η ανασυγκρότηση. Εξ ου και η προφανής συνενοχή των εθνικών κρατών του κόσμου. Όταν τα “έθνη” στέλνουν στρατιωτικές προμήθειες στο Ισραήλ, δεν υποστηρίζουν απλώς τη γενοκτονία κατά του παλαιστινιακού λαού. Επενδύουν σε αυτό το έγκλημα. Τα μερίσματα αυτής της δοσοληψίας θα ακολουθήσουν.
VI
Δεν υπάρχει “καλή” ή “κακή” καταστροφή. Οι δικαιολογίες και τα χρώματα αλλάζουν, αλλά το αποτέλεσμα είναι το ίδιο. Δεν υπάρχουν ουσιαστικές διαφορές μεταξύ του Τρένου του Ισθμού του Πορφίριο Ντίας6, του Σχεδίου Πουέμπλα-Παναμά του Φοξ7 και του Διαϊσθιμού Διαδρόμου του MORENA8. Το πρώτα απέτυχαν και το τελευταίο θα αποτύχει επίσης. Ο στόχος τους δεν είναι η ευημερία (εκτός από εκείνη του μεγάλου κεφαλαίου), ούτε ο πορφιριστικής έμπνευσης εκσυγχρονισμός της λεηλασίας: είναι πολύ απλά ένα ακόμη σύνορο ανάμεσα σε αυτά που ήδη υπάρχουν. Και, όπως τα υπόλοιπα “στοπ”, θα παραβιαστεί και αυτό. Όχι εξαιτίας των χιλιάδων μεταναστ(ρι)ών, αλλά λόγω της διαφθοράς και του κυνισμού που, αιώνες μετά, ανακαλύπτουν οι σημερινοί νεο-δούλοι: η εμπορία ανθρώπων είναι μια επιχείρηση με τεράστια πηγή πρώτης ύλης (που δημιουργείται μέσα από τους πολέμους και τις πολιτικές διαφόρων κυβερνήσεων). Και η επένδυση κεφαλαίου είναι ελάχιστη: το μόνο που χρειάζεται είναι γραφειοκρατία, βαρβαρότητα και κυνισμός. Και αυτά υπάρχουν σε αφθονία στο Κεφάλαιο και το Κράτος.
Τα λεγόμενα γιγάντια έργα δεν οδηγούν στην ανάπτυξη. Είναι απλώς οι εμπορικοί διάδρομοι που ανοίγονται για το οργανωμένο έγκλημα ώστε να έχει νέες αγορές. Η διαμάχη μεταξύ των αντίπαλων καρτέλ δεν αφορά μόνο τη διακίνηση ανθρώπων και ναρκωτικών, αλλά κυρίως τη διαμάχη για το μονοπώλιο αυτού που κακώς ονομάζεται “Τρένο Μάγια”και “Διαϊσθιμικός Διάδρομος”9. Στα δέντρα και τα ζώα δεν μπορούν να χρεώσουν τέλη, αλλά στις κοινότητες και τις εταιρείες που εγκαθίστανται σε αυτό το άλλο άχρηστο σύνορο στο νοτιοανατολικό Μεξικό μπορούν.
Διασφαλίζεται έτσι ο πολλαπλασιασμός των πολέμων για τον εδαφικό έλεγχο, από τους οποίους θα απουσιάζει το ολόγραμμα του εθνικού κράτους.
Το να θεωρούμε ότι η βία αυτού που ονομάζεται “Οργανωμένο Έγκλημα” είναι μια ανωμαλία του συστήματος δεν είναι μόνο λάθος, αλλά μας εμποδίζει επίσης να κατανοήσουμε τι συμβαίνει (και να δράσουμε ανάλογα). Δεν πρόκειται για παρατυπία, αλλά για συνέπεια.
Ο στόχος είναι συναινετικός: το κράτος θέλει μια ανοιχτή αγορά (“ελεύθερη” από τους παρείσακτους -δηλαδή τους αυτόχθονες λαούς), και οι άλλοι θέλουν τον έλεγχο ενός εδάφους.
Κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωση αυτού που παλαιότερα ονομαζόταν κρατικός μονοπωλιακός καπιταλισμός, όπου το κεφάλαιο περίμενε από το κράτος να δημιουργήσει τις συνθήκες για την εγκαθίδρυση και την ανάπτυξή του, τώρα πρόκειται γι’ αυτό που οι στρατιωτικοί αποκαλούν “ελιγμό της λαβίδας”: τόσο το κράτος όσο και το οργανωμένο έγκλημα στραγγαλίζουν μια περιοχή, την καταστρέφουν και την ερημώνουν, και στη συνέχεια το μεγάλο κεφάλαιο έρχεται να την ξαναχτίσει και να την αναδιοργανώσει.
Όσοι λένε ότι υπάρχει συμμαχία μεταξύ κυβερνήσεων και οργανωμένου εγκλήματος λένε ψέματα. Ακριβώς όπως δεν υπάρχει συμμαχία μεταξύ μιας εταιρείας και των πελατών της. Αυτό που υπάρχει είναι μια απλή -αν και δαπανηρή- επιχειρηματική συναλλαγή: το Κράτος προσφέρει μια απουσία και το εν λόγω καρτέλ “αγοράζει” αυτή την απουσία και αντικαθιστά την παρουσία του Κράτους σε έναν τόπο, μια περιοχή, μια ζώνη, μια χώρα. Το κέρδος είναι αμοιβαίο μεταξύ πωλητή και αγοραστή, η απώλεια είναι για όσους επιβιώνουν σε αυτούς τους τόπους. “Αυτός που πληρώνει ή δανείζει, κυβερνά”, είναι ο παλαιός αφορισμός που “ξεχνούν” οι αναλυτές και οι “κοινωνικοί επιστήμονες”.
Όσον αφορά αυτό που αποκαλείται “Οργανωμένο Έγκλημα”, το Κράτος και το Κεφάλαιο κάνουν έναν λάθος υπολογισμό (ως συνήθως10): υποθέτουν ότι ο εργαζόμενος θα τηρήσει τη συμφωνία. Και όχι ότι θα λειτουργήσει για λογαριασμό του.
Όπως συνέβη με την ενθάρρυνση και τη δημιουργία παραστρατιωτικών ομάδων, οι οποίες, επειδή αποτελούνταν από ιθαγενείς, θεωρήθηκε ότι μπορούσαν να ελεγχθούν. Εξάλλου, ήταν άνθρωποι αδαείς και χειραγωγήσιμοι. Και μετά ήρθε το Ακτεάλ. Οι Λας Αμπέχας έχουν δίκιο, η σφαγή του Ακτεάλ το 199711, με τη βαρβαρότητα και την επακόλουθη ατιμωρησία, ήταν μόνο το προοίμιο του σημερινού εφιάλτη. Το κράτος πιστεύει ότι το λεγόμενο Οργανωμένο Έγκλημα είναι υπηρέτες του που έρχονται και φεύγουν όπως τους υποδεικνύει ή τους επιβάλλει. Εξαιτίας αυτής της πεποίθησης προκύπτουν οι υφιστάμενες εκπλήξεις.
Προσπαθήστε τώρα να απαντήσετε στο εξής ερώτημα: Γιατί σε ένα ομοσπονδιακό κράτος που έχει στρατιωτικοποιηθεί εδώ και 30 χρόνια, τα καρτέλ και οι συγκρούσεις τους ανθούν τώρα με την κυβερνητική έγκριση εκείνων που εισέβαλαν στη νοτιοανατολική μεξικανική πολιτεία Τσιάπας, ισχυριζόμενοι ότι ήθελαν να αποφύγουν τη “βαλκανοποίηση” της δημοκρατίας; Όντως, όπως φαίνεται η μεξικανική επικράτεια είναι πιο κατακερματισμένη από ποτέ.
(συνεχίζεται…)
Από τα βουνά του νοτιοανατολικού Μεξικού.
Ο Καπετάνιος.
Αύγουστος 2024.
Σ.τ.Μ.: Το μέρος IV λείπει από το πρωτότυπο κείμενο. Μπορεί να είναι λάθος του Καπετάνιου, μπορεί να το έκανε και σκόπιμα. Συχνά λέει άλλωστε: Λείπει ό,τι λείπει…
Σημειώσεις
- Στο πρωτότυπο, ‘aNexos’: αναφέρεται στους δημοσιογράφους του νεοφιλελεύθερου περιοδικού Nexos, γνωστό για την υποστήριξη των κυβερνητικών κομμάτων και των καπιταλιστικών επιλογών τους.
- Στο πρωτότυπο, ‘apapachados’, που προέρχεται από τη λέξη τη λέξη ‘papatzoa’ των ιθαγενών Náhua: ρήμα που στην κυριολεξία σημαίνει μαλακώνω φρούτα με τα δάχτυλα. Μεταφορικά, ζυμώνω, τρίβω, κάνω μασάζ, αλλά και αγκαλιάζω με την ψυχή. Εδώ χρησιμοποιείται αρνητικά ως αυτός που χτυπάει παλαμάκια, έρχεται σε πολύ στενή επαφή με το σώμα, ο χειροκροτητής, ο γλείφτης, o υποτακτικός.
- PSOE: Partido Socialista Obrero Español, Ισπανικό Εργατικό Σοσιαλιστικό Κόμμα, ‘κεντροαριστερής’, ‘σοσιαλδημοκρατικής’ τάσης θα λέγαμε σήμερα.
- Στο πρωτότυπο, Pedro Infante (1017-1957): μεξικανός ηθοποιός και τραγουδιστής, είδωλο της λαϊκής κουλτούρας του κινηματογράφου και του τραγουδιού. Ο υποδιοικητής Μάρκος τον αναφέρει συχνά στα κείμενά του.
- PRI: Partido Revolucionario Institucional, Θεσμικό Επαναστατικό Κόμμα, ιδρύθηκε το 1929 και κυβέρνησε αδιάλειπτα το Μεξικό μέχρι το 2000, με διαφθορά, πελατειακό σύστημα, εκλογικές νοθείες, σφαγές διαδηλωτ(ρι)ών και ιθαγενών καθώς και πολιτικών αντιπάλων.
- Tren en el Istmo de Tehuantepec: Το τρένο του Ισθμού του Τεχουαντεπέκ ήταν “όραμα” του προέδρου του Μεξικού Πορφίριο Ντίας με σκοπό να ενώσει τον Ατλαντικό με τον Ειρηνικό Ωκεανό. Οι διαπραγματεύσεις για την κατασκευή του ξεκίνησαν το 1842 και διήρκεσαν πάνω από τρεις δεκαετίες, κατά τη διάρκεια των οποίων οι προσπάθειες για να ξεκινήσει το έργο ήταν ανεπιτυχείς. Η κατάσταση άλλαξε με την άφιξη του Ντίας. Τη λειτουργία του ανέλαβε η εταιρεία S. Pearson & Son Ltd. και έφτασε να μεταφέρει έως 850.827 τόνους φορτίου. Με τη διάνοιξη της διώρυγας του Παναμά όμως, το 1914, καθώς και τη Μεξικανική Επανάσταση, το 1910-1917, παρήκμασε και το διαωκεάνιο εμπόριο επέλεξε άλλους δρόμους.
- Σχέδιο Πουέμπλα-Παναμάς: Πρόταση-προσπάθεια του μεξικανού προέδρου Βισέντε Φοξ Κεσάδα, το 2000, για την “οικονομική ολοκλήρωση” του Μεξικού και της Κεντρικής Αμερικής με τη σύνδεση δρόμων, δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας και δασμολογικών συστημάτων. Καταγγέλθηκε από τους Ζαπατίστας για την αυξανόμενη προβολή των διεφθαρμένων ξένων οικονομικών συμφερόντων που εργάζονταν για να μετατρέψουν το νοτιοανατολικό Μεξικό σε πάρκο θηραμάτων για τα παγκόσμια συμφέροντα και κατέρρευσε με την κατάρρευση του Φοξ.
- MORENA: Movimiento Regeneración Nacional, Κίνημα Εθνικής Αναγέννησης, το κόμμα του σημερινού προέδρου του Μεξικού, Αντρές Μανουέλ Λόπες Ομπραδόρ, τον οποίο θα διαδεχθεί η εκλεγείσα τον Ιούλιο του 2024 Κλαούδια Σέινμπαουμ Πράδο, από το ίδιο κόμμα, την 1η Οκτωβρίου 2024.
- “Τρένο Μάγια” και “Διαϊσθιμικός Διάδρομος”: Το διαϊσθμικό (transísmico) τρένο αποτελεί μέρος από τα πέντε φαραωνικά έργα που ο “προοδευτικός” πρόεδρος του Μεξικού Αντρές Μαουέλ Λόπες Ομπραδόρ (2018-2024) έχει δρομολογήσει, στο πλαίσιο της “Τέταρτης Μεταρρύθμισης” ή 4Τ, για την ολοκλήρωση της οποίας έχει δεσμευτεί και η επόμενη πρόεδρος: το Τρένο Μάγια στη χερσόνησο Γιουκατάν, τις πολιτείες Ταμπάσκο και Τσιάπας, το Πρόγραμμα για την Ανάπτυξη του Ισθμού του Τεχουαντεπέκ ή Διαϊσθμικού Διαδρόμου, το Υπεραστικό Τρένο Μεξικό-Τολούκα, το διυλιστήριο Δος Μπόκας στην πολιτεία Ταμπάσκο και το αεροδρόμιο Φελίπε Άνχελες στην Κοιλάδα του Μεξικού. Στην πραγματικότητα, πρόκειται για μεγαλεπήβολα έργα, με ανυπολόγιστες κοινωνικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις στις αστικές και οικιστικές ζώνες που προορίζονται για τον τουρισμό, στην περίπτωση του Τρένου Μάγια, και τις βιομηχανικές ζώνες, στην περίπτωση του Ισθμού. Η στρατιωτικοποίηση των έργων αυτών, των εργοταξίων και των εδαφών, είναι τόσο εκτεταμένη ώστε να έχουν ανακηρυχθεί “έργα Εθνικής Ασφάλειας”, ενώ συνοδεύονται από υπερσυγκέντρωση κεφαλαίων, με την ανάθεσή τους σε μια γιγαντιαία σιδηροδρομική εταιρεία, την Καναδική Pacific Kansas City. Χρησιμεύουν επίσης για να αποτρέψουν κάθε μορφή μη συμμόρφωσης και συλλογικής οργάνωσης των ιθαγενών, αν και έχουν αναπτυχθεί ισχυρές αντιστάσεις από τους αυτόχθονες λαούς του νοτιοανατολικού Μεξικού που κατοικούν στα εδάφη που απειλούνται άμεσα από αυτά τα έργα. Μετά από χρόνια ιμπεριαλιστικών και νεοφιλελεύθερων πολιτικών, λεηλασίας, καταστροφής, μόλυνσης, κατάρρευσης της κοινοτικής οργάνωσης και ζωής, συνδιαλλαγής και φολκλορισμού των παραδόσεων, των εθίμων και του πολιτισμού, η μεξικανική κυβέρνηση (και στα τρία επίπεδα) σκοπεύει να επιβάλει 10 βιομηχανικά πάρκα, να “εκσυγχρονίσει” δρόμους, λιμάνια και αεροδρόμια, για να δημιουργήσει τον σημαντικότερο ενεργειακό, βιομηχανικό, εμπορικό και στρατιωτικό διάδρομο στον σύγχρονο κόσμο. Με αυτόν τον τρόπο, θα εγκατασταθεί ένα νέο νότιο σύνορο της χώρας, για να αποτρέψει τη διέλευση των ανθρώπων που μεταναστεύουν από την Κεντρική και Νότια Αμερική και από μέρη τόσο απομακρυσμένα όσο η Νοτιοανατολική Ασία και διάφορες αφρικανικές χώρες.
- Στο πρωτότυπο, στα αγγλικά: as usual.
- Στο πρωτότυπο, Las Abejas, Acteal: Λας Αμπέχας είναι μια ειρηνική οργάνωση καθολικών ιθαγενών του δήμου Τσεναλό της πολιτείας Τσιάπας που δημιουργήθηκε το 1992 από 22 αγροτικές κοινότητες προκειμένου να αποκρούσει την καταστολή πολιτειακής και ομοσπονδιακής κυβέρνησης και τις επιθέσεις παρακρατικών. Αν και διαφορετική από τον EZLN, διατηρεί δεσμούς αλληλεγγύης ως προς τις αρχές και τους στόχους του. Στις 22 Δεκεμβρίου 1997, παραστρατιωτικοί με τη στήριξη του μεξικανικού κράτους επιτέθηκαν στην εκκλησία όπου είχε καταφύγει ο πληθυσμός της κοινότητας Ακτεάλ, μέλη της οργάνωσης Λας Αμπέχας, και σφαγίασαν 45 ανθρώπους και 4 αγέννητα μωρά. Ορισμένοι από τους συμμετέχοντες στη σφαγή εξέτισαν ποινές φυλάκισης, αλλά οι ηθικοί αυτουργοί παραμένουν ατιμώρητοι μέχρι και σήμερα, ενώ αυτοί που πήγαν στη φυλακή είναι ελεύθεροι και οι ένοπλοι παραστρατιωτικοί έχουν επιστρέψει στην περιοχή. Ο ποιητής Χουάν Μπανιουέλος είχε δηλώσει τότε: “Η σφαγή του Acteal σημαίνει ότι με τη δολοφονία των γυναικών καταστρέφεται ένα σύμβολο αντίστασης. O στόχος είναι να ξεριζωθεί ο σπόρος”.