Cinema Novo
Ο ποιητής δολοφονείται. Κρατική δολοφονία στο δικτατορικό ελντοράντο, την χώρα-μεταφορά που χρησιμοποιεί ο Rocha για να κρύψει την απ’ άκρη σ’ άκρη κριτική του στο βραζιλιανό κράτος-λογοκριτή. Ο ποιητής χαροπαλεύει, κι εμείς μπλεκόμαστε σ’ όλη τη πολιτική βιογραφία του, στις προθανάτιες μνήμες του, όλα σε μια αναλαμπή του χρόνου πριν το σώμα του παγώσει παντοτινά.
Tierra em transe, entranced earth, υπνωτισμένη γη, η πρώτη ταινία των αισθητικών της πείνας (aesthetics of hunger), όπως διακηρύσσει με το μανιφέστο του ο Glauber Rocha στους γενοβέζους φοιτητές. Με δικά του λόγια: «το cinema novo αναδεικνύει πως η βία δεν είναι παρά μια φυσική συμπεριφορά των πεινασμένων, και πως τούτη η βία δεν είναι σε καμία περίπτωση πρωτόγονη». Μετά από λίγο, συνεχίζει με στόμφο: «το cinema novo μάς διδάσκει ότι μια αισθητική της βίας [των πεινασμένων] είναι επαναστατική».
Αποπειράμενος, μαζί με άλλους, εν μέσω δικτατορικής λογοκρισίας, να εδραιώσει ένα επαναστατικό, αποαποικιακό σινεμά, ο Rocha θα φωτίσει τη βία ως τη στιγμή που επιτέλους ο εξουσιαστής ρίχνει το ανήσυχο βλέμμα του στους καταπιεσμένους. O δημιουργός τονίζει πως «μόνο όταν έρθει αντιμέτωπος με τη μόνη δυνατότητα έκφρασης των αποικιοκρατούμενων, τη βία, μπορεί ο αποικιοκράτης να καταλάβει, μες στη φρίκη, τη δύναμη του πολιτισμού που εκμεταλλεύεται».
Μια ταινία-πολιτικό δοκίμιο πάνω στις εκφάνσεις της εξουσίας και στις μορφές των αντιστάσεων. Δεν διστάζει να ρίξει πυρά, είτε ενάντια στο κράτος, είτε ενάντια σε πτυχές του λαού, του κοινού του. Ξεκαθαρίζει, όμως, πού τάσσεται.
Συνεχίζουμε την επαφή μας με το μη-δυτικό σινεμά, το ρόλο του κινηματογράφου στη διάπλαση πολιτικών υποκειμένων, ετοιμοπόλεμων ή συγκαταβατικών. Η γενναιότητα της κινηματογραφικής παραγωγής, ή η πλήρης ενσωμάτωσή της.
