Επιστολή φοιτητή από την Γαλλία
κραυγή για τον ακρωτηριασμό της ζωής

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ Μαρίνα Γ. Μεϊντάνη / ΦΩΤΟ Ηρώ Σιαφλιάκη

Φοιτητής, κοινωνικών σπουδών, 21 χρονών, Γάλλος. Πλατεία République, Παρίσι, στη διαδήλωση της 5ης Δεκέμβρη το βράδυ. Ένα χέρι κάποιου άγνωστου, πιάνει κάτι που φαινόταν δακρυγόνο κι αυτό εκρήγνυται.

Μια επιστολή που απευθύνει ο σημερινός φοιτητής σε έναν καθηγητή του από το λύκειο. Ένα γράμμα κραυγή απόγνωσης και διεκδίκησης παράλληλα οξυγόνου, από μια νεολαία που ασφυκτιά όχι μόνο κάτω από τα μέτρα υγειονομικής προστασίας, αλλά κυρίως κάτω από το παράλογο μιας αδυσώπητης και ανθρωποκτόνου καταστολής. Από τη μια η ομορφιά ενός αγώνα για το δικαίωμα στην ελευθερία της έκφρασης, στο δικαίωμα της διαμαρτυρίας και στο δικαίωμα στη ζωή. Από την άλλη το παράλογο της βίας ανθρωπόμορφων τεράτων που κρύβουν την ταυτότητά τους πίσω από στολές και εντολές άνωθεν.

Μια συγκλονιστική επιστολή που δε χωρεί σε σύνορα. Θα μπορούσε να είναι ένας 21χρονος φοιτητής από το Παρίσι, το Λονδίνο, την Αθήνα, τη Βαλτιμόρη ή όπου αλλού η απόγνωση πνίγει το όνειρο, ο φόβος τη ζωή και η βία είναι η μόνη απάντηση της εξουσίας.

Καλημέρα, κύριε. Αυτό το μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου δεν απαιτεί απαραίτητα μια απάντηση από εσάς, αποτελεί απλώς μια προσπάθεια να καταγράψω την απογοήτευσή μου. Δεν ήξερα σε ποιον να μιλήσω για αυτή τη βαθιά απόγνωση που με έχει καταβάλει, και εσείς μου ήρθατε στο μυαλό. Παρόλο που έχει περάσει πολύς καιρός από τότε, η χρονιά που πέρασα μαζί σας είχε αποφασιστική επιρροή στις αξίες και τα ιδανικά που έχω σήμερα και τα οποία προσπαθώ να υπερασπιστώ πάση θυσία, γι’ αυτό και έχω την βεβαιότητα ότι θα είστε από τους πλέον κατάλληλους να καταλάβετε τι προσπαθώ να εκφράσω.

Οι τελευταίες εβδομάδες ήταν ο λόγος για μια μικρή ελπίδα που μου είχε απομείνει. Πώς θα μπορούσε να είναι διαφορετικά; Φέτος ήταν τα 21α γενέθλιά μου, ήταν επίσης η χρονιά που είδα την επιθυμία μου να αγωνιστώ για έναν καλύτερο κόσμο να εξαφανίζεται. Κάθε βδομάδα διαμαρτύρομαι ακούραστα με τους φίλους και τους αγαπημένους μου χωρίς να παρατηρώ την παραμικρή αλλαγή, δεν ξέρω γιατί βγαίνω στους δρόμους, έχει γίνει πλέον σαφές ότι τίποτα δεν πρόκειται να αλλάξει.

Δεν μπορώ να μιλήσω στους φίλους μου για την κακή μου διάθεση, ξέρω επίσης ότι πολλοί από αυτούς αισθάνονται το ίδιο. Οι σπουδές μας δεν έχουν πλέον νόημα, χάσαμε το ενδιαφέρον της όποιας μόρφωσης και τον λόγο για τον οποίο σπουδάζουμε, επειδή είναι πλέον αδύνατο σε εμάς να δούμε μια προοπτική στη ζωή μας χωρίς να δούμε το θλιβερό μέλλον που μας περιμένει. Κάθε εβδομάδα μια νέα κυβερνητική απόφαση σκοτεινιάζει την εικόνα. Οι φοιτητές πλέον σιωπούν, στερούνται τα παραδοσιακά μέσα έκφρασής τους.

Σύντομα ένας πανεπιστημιακός αποκλεισμός θα μας οδηγήσει σε πρόστιμα αρκετών χιλιάδων ευρώ και σε απειλή ποινή φυλάκισης. Σύντομα οι ακαδημαϊκές εργασίες θα υποβληθούν σε επιτροπές ελέγχου από μια κυβέρνηση που υπερηφανεύεται ότι είναι ο μεγάλος υπερασπιστής της ελευθερίας της έκφρασης. Τι γίνεται με αυτούς που αρνούνται να ενταχθούν στις τάξεις της;

Νομίζω ότι έχω την απάντησή μου. Το βράδυ του Σαββάτου, 5 Δεκεμβρίου, ήμουν παρών στην place de la République στο Παρίσι. Είδα την αστυνομία να ρίχνει αδιακρίτως πάνω από τα οδοφράγματα δακρυγόνα GM2L εναντίον ενός πλήθους οργισμένων διαδηλωτών, αγανακτισμένων εναντίον αυτής της κυβέρνησης και των εκπροσώπων της. Είδα έναν νεαρό άνδρα μπροστά μου, να σκύβει για να πιάσει κάτι που έμοιαζε με υπόλειμμα δακρυγόνου, στην πραγματικότητα όμως ήταν μια χειροβομβίδα GM2L που είχε πέσει λίγα δευτερόλεπτα πριν και δεν είχε ακόμη εκραγεί.

Του φώναζα να το αφήσει όταν τελικά αυτό εκρηγνύεται στο χέρι του. Όλα συνέβησαν πολύ γρήγορα. Τον άρπαξα από την πλάτη ή την τσάντα και τον οδήγησα έξω από τη ζώνη των αντιπαραθέσεων. Τον ακούμπησα στη βάση ενός αγάλματος στο κέντρο της πλατείας και μετά είδα πώς το χέρι του είχε εξαϋλωθεί, τα πέντε δάχτυλά του είχαν ακρωτηριαστεί, ήταν ένας ματωμένος χυλός.

Σας υπενθυμίζω, είμαι 21 ετών και είμαι φοιτητής κοινωνικών επιστημών, κανείς δεν μου έχει διδάξει πώς να αντιμετωπίζω τραύματα πολέμου. Ούρλιαξα, φώναξα και κάλεσα τους γιατρούς του δρόμου για βοήθεια. Ένας άνδρας που είχε πσρακολουθήσει τη σκηνή έτρεξε γρήγορα, φώναξε σε μένα να κάνω ένα τουρνικέ για να σταματήσει η αιμορραγία, στο δεξί χέρι του θύματος. Ένα τουρνικέ… Πώς θα μπορούσα να έχω κάποια ιδέα πώς να τοποθετήσω ένα τουρνικέ σε ένα θύμα που μόλις έχασε το χέρι του ένα λεπτό νωρίτερα; Μετά από μερικές στιγμές που φαινόταν ατελείωτες, οι γιατροί του δρόμου έφτασαν και πήραν τα πράγματα στα χέρια τους. 

Ποτέ δεν είχα αντιμετωπίσει τέτοιο αίσθημα αδυναμίας. Είχα πάει για να διαμαρτυρηθώ, για να εκφράσω τη δυσαρέσκειά μου ενάντια στις μεταρρυθμίσεις αυτής της κυβέρνησης που αρνείται να δει τα δεινά που προκαλεί, την ασφυξία της νεολαίας και όλον αυτό τον κόσμο που πνίγεται στην αβεβαιότητα. Είμαι σχεδόν βέβαιος ότι οι διαμαρτυρίες μου δεν θα αλλάξουν τίποτα, αλλά η διαδήλωση του Σαββάτου μου επιτρέπει να σκέφτομαι πως δεν είμαι μόνος, και πως η άσχημη διάθεση που με έχει κατακλύσει είναι γενικευμένη. Ωστόσο, αυτό το Σάββατο, αντί να επιστρέψω σπίτι ευτυχής γιατί είδα φίλους και συνάντησα ανθρώπους που διατηρούν την ελπίδα, γύρισα σπίτι αναστατωμένος, αβοήθητος και εξεγερμένος.

Πείτε μου κύριε, πώς μπορεί ένας 21χρονος φοιτητής που απλώς θέλει να εκφράσει τη νόμιμη αγανάκτησή του, βρίσκεται να προσπαθεί να τοποθετήσει ένα τουρνικέ στο χέρι ενός ξένου που στην κυριολεξία μπροστά στα μάτια του, του “άρπαξαν” το χέρι, μόλις δύο ή τρία μέτρα από αυτόν. Πώς κατάφερα να φτάσω σε αυτό το σημείο; Πώς καταφέραμε να φτάσουμε σε αυτό το σημείο;

Δεν φοβάμαι πλέον να μιλήσω για αυτό. Σήμερα νοιώθω μια βαθιά αποστροφή για αυτή την ετοιμοθάνατη Δημοκρατία. Τα άτομα στην εξουσία διαστρέβλωσαν τις αξίες της και την μετέτρεψαν σε κατασταλτικό μηχανισμό στο όνομα του κέρδους του Φιλελευθερισμού. Έχω ένα βαθύ μίσος, πέρα από τη θέλησή μου, για το ένοπλο χέρι που υπερασπίζεται τα αντίθετα και ενάντια στους άντρες και γυναίκες πολιτικούς που δεν έχουν καμία σχέση με αυτό που συμβαίνει έξω από τα κάστρα τους. Πάντα υπερασπιζόμουν τις ανθρωπιστικές και ειρηνιστικές αξίες, τις οποίες μου ενστάλαξαν οι γονείς μου και για τις οποίες ήμουν πάντα πολύ περήφανος.

Έτσι, με δάκρυα στα μάτια μου γράφω αυτή την επιστολή, αλλά πείτε μου κύριε, πώς σήμερα μετά από ό,τι έχω δει θα μπορούσα να παραμείνω ειρηνικός; Πώς μπορούν αυτοί οι κρανοφόροι, χωρίς να φέρουν υποχρεωτικά διακριτικούς αριθμούς, να μας ακρωτηριάζουν με ατιμωρησία και να επιστρέφουν μετά στις οικογένειες τους σαν να είναι όλα κανονικά; Σε τι κόσμο ζούμε; Σε έναν κόσμο όπου μια αστυνομική ένωση μπορεί να ζητήσει ανοιχτά τη δολοφονία διαδηλωτών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, σε έναν κόσμο όπου οι βουλευτές και η κυβέρνηση θέλουν να ενισχύσουν τις εξουσίες αυτής της διοικητικής αστυνομικής δύναμης που κτυπά ακρωτηριάζοντας και σκοτώνοντας. Πιστέψτε με κύριε, όταν σας λέω ότι είναι πολύ δύσκολο να παραμείνουμε ειρηνικοί σε έναν τέτοιο κόσμο…

Σήμερα το να είμαι Γάλλος έχει γίνει ένα βάρος, είμαι ένα από αυτά τα άτομα που το κράτος αποκαλεί  “σεπαρατιστή”  (séparatiste*), αλλά δεν είμαι μουσουλμάνος, ούτε καν χριστιανός αυτό είναι το θέμα. Είμαι λευκός, από τη μεσαία τάξη, ένας προνομιούχος εν ολίγοις … Αλλά ποια είναι αυτή η θρησκεία που έχει προκαλέσει τέτοια δυσπιστία προς το κράτος και τη Δημοκρατία μέσα μου; Ότι αυτοί οι άνθρωποι εκεί πάνω κάνουν τις σωστές ερωτήσεις, το μίσος μου γι’ αυτούς δεν οφείλεται σε καμία κατήχηση, δεν ανήκω επί του παρόντος σε καμία οργάνωση, σε οποιαδήποτε “αποσχιστική” λατρεία.

Ωστόσο, κουράστηκα να είμαι Γάλλος, κουράστηκα να αγωνίζομαι για μια χώρα που δεν θέλει να αλλάξει. Η κυβέρνηση και αυτοί που είναι στην εξουσία με οδηγούν στον “σεπαρατισμό” (séparatisme*). Αντί να θεσπίζουν νόμους για την καταστολή του διαχωρισμού μεταξύ των παιδιών και των φοιτητών, αμφισβητούν τους λόγους πίσω από αυτή τη δυσπιστία. Η Γαλλία δεν είναι όπως ήταν, και αρνούμαι να συνδεθώ με αυτό που αντιπροσωπεύει σήμερα.

Σήμερα πέρα από τον εαυτό μου είμαι Μπρετόν πριν από το να είμαι Γάλλος. Δεν θα ζητούσα από κανέναν να καταλάβει το σκεπτικό μου, μόνο που σήμερα είναι ανάγκη να κρατήσω κάτι, μια αχτίδα, η οποία όσο μικρή κι αν είναι μου επιτρέπει να πιστεύω ότι δεν έχουν χαθεί όλα. Λυπάμαι που το λέω αυτό, αλλά αυτή την αχτίδα δεν τη βρίσκω πλέον στη Γαλλία, αντιμετωπίζουμε ακόμη μεγαλύτερα προβλήματα, η χώρα είναι διχασμένη και ο ανταγωνισμός αυξάνεται μέρα με τη μέρα. Αν δεν γίνει κάτι, οι νέοι σαν κι εμένα που αναζητούμε μια έξοδο, μια εναλλακτική ελπίδα για να πιστέψουμε, ακόμη και αν αυτό θα είναι κάτι ουτοπικό, θα είμαστε πολύ πιο πολυάριθμοι από ό,τι φαντάζονται οι ηγέτες μας.

Και δεν είναι οι νόμοι τους κατά του “σεπαρατισμού” που θα μπορούν να αλλάξουν τα πάντα. Για κάποιους μπορεί να είναι θρησκεία, για άλλους σαν εμένα, η περιφερειοποίηση (régionalisme). Πώς θα μπορούσε να είναι διαφορετικά όταν το 90% των μέσων ενημέρωσης ενδιαφέρονται μόνο για τους αστυνομικούς που είναι οπλισμένοι μέχρι τα δόντια που κακοποιούνται από τους διαδηλωτές; Βρισκόμαστε περίπου 40 ώρες μετά τα γεγονότα του Σαββάτου το βράδυ και όμως δεν έχω δει πουθενά να αναφέρεται το γεγονός ότι ένας διαδηλωτής έχει χάσει το χέρι του, ότι ένας δημοσιογράφος έχει τραυματιστεί στο πόδι από θραύσματα χειροβομβίδων που υποτίθεται ότι είναι ακίνδυνες.

Μόνο ό,τι έχει απομείνει από τον ανεξάρτητο Τύπο εξακολουθεί να προσπαθεί να ρίξει φως στα τρομερά γεγονότα που εξακολουθούν να συμβαίνουν κάθε εβδομάδα. Ας είμαστε ευγνώμονες που συνεχίζουν να το πράττουν παρά τον εκφοβισμό που αντιμετωπίζουν στο περιθώριο κάθε διαδήλωσης.

Θα ήθελα να σας πω κύριε, πως η νεολαία χάνει το έδαφος κάτω από τα πόδια της. Στο περιβάλλον μου στο Παρίσι, οι μόνοι φίλοι που δεν συμμερίζονται την ανησυχία μου είναι αυτοί που αποφάσισαν να κλείσουν τα μάτια τους και να παραμείνουν απολιτικοί. Πώς μπορώ να τους κατηγορήσω; Όλα φαίνονται πιο απλά από τη δική τους άποψη. Είμαστε απομονωμένοι στο σπίτι, ενώ ο πλανήτης πεθαίνει με εκτεταμένη αδιαφορία, είμαστε υπεύθυνοι για την εξάπλωση του ιού, ακόμη και όταν θυσιάζουμε τα νιάτα μας για το καλό εκείνων που οδήγησαν τη Γαλλία σε αυτό το αδιέξοδο.

Οι νέοι δεν έχουν πλέον την επιθυμία να μάθουν και οι εκπαιδευτικοί δεν θέλουν πλέον να διδάσκουν μπροστά σε μαύρες οθόνες. Θυσιάζουμε τα Σάββατά μας για να διαμαρτυρηθούμε ενάντια σε αυτό που θεωρούμε ότι είναι μια βαθιά αδικία, και μας απαντάνε με χειροβομβίδες, δακρυγόνα ή όπλα LBD ανάλογα με τις διαθέσεις της αστυνομίας. Είμαστε το μέλλον αυτής της χώρας, αλλά αρνούνται να μας ακούσουν, ακόμα χειρότερα, φιμωνόμαστε. Πολλές οι υποσχέσεις τους, δεν μας ξεγελούν πια.

Μη σπαταλήσετε τον χρόνο σας απαντώντας μου. Ήταν κυρίως μια ανάγκη να γράψω τη θλίψη μου. Το μοιράζομαι μαζί σας γιατί ξέρω ότι αυτό το γράμμα δεν θα σας εκπλήξει. Βρίσκεστε στην πρώτη σειρά, γνωρίζετε πόσο βαθιά είναι η άβυσσος στην οποία βυθίζεται η νεολαία.

Θα ήθελα επίσης να σας ζητήσω να μην ανησυχείτε. Όσο σκοτεινό κι αν είναι αυτό το γράμμα, έχω πάντα το κεφάλι στους ώμους μου και αποδίδω μεγάλη σημασία στην εκπαίδευση που μου έδωσαν οι γονείς μου για να πάω και να κάνω κάτι λυπηρό, οπότε αυτή η επιστολή δεν είναι σε καμία περίπτωση μια κραυγή για βοήθεια. Απλώς ένιωσα την ανάγκη να μιλήσω με κάποιον που ξέρω ότι θα με καταλάβει.

* διαχωρισμός, διαίρεση, απόσπαση, απόσχιση

Μοιραστείτε το άρθρο