Αγώνας για αποχαρακτηρισμό και αποκατάσταση ‘η τελικά αποδοχή της εξορυκτικής λαίλαπας;, ήταν το θέμα της ενημερωτικής εκδήλωσης για τη μεταλλευτική δραστηριότητα στη Β.Α. Χαλκιδική και τη “νέα επενδυτική συμφωνία”, που πραγματοποιήθηκε από το Δίκτυο Κινημάτων για Γη και Ελευθερία στο Στέκι στο Βιολογικό του ΑΠΘ και στο πλαίσιο των δράσεων των κατειλημμένων σχολών στο επανοικειοποιημένο πανεπιστήμιο.
Συνοπτικά και σχετικά με τις τελευταίες εξελίξεις για τη νέα σύμβαση, οι ομιλητές από την Επιτροπή Αγώνα Μεγάλης Παναγιάς ανέφεραν ότι:
-Αποικιοκρατική είναι η νέα σύμβαση του ελληνικού δημοσίου με την Ελληνικός Χρυσός – Eldorado Gold, χωρίς ουσιαστικό όφελος παρά μόνο για τα επιχειρηματικά συμφέροντα.
-Το κράτος παραιτείται από κάθε δικαίωμα και έλεγχο, ενώ περιλαμβάνονται ρήτρες με βάση τις οποίες η εταιρεία θα εγείρει αποζημιώσεις για τυχόν καθυστερήσεις από τρίτους, από φυσικά αίτια ή ακόμη και μία απεργία ή διαμαρτυρία.
-Η φύση της περιοχής λεηλατείται και καταστρέφεται. Η επένδυση γίνεται πάνω στον υδροφόρο ορίζοντα, ενώ ο λάκκος εναπόθεσης των αποβλήτων κοντά σε σεισμικό ρήγμα!
-Παρ’ όλα αυτά, συνεχίζονται διώξεις εναντίον κατοίκων που αντιτάχθηκαν στις εξορύξεις. Αλλά όπως και να ‘χει, θα πρέπει να αντισταθούμε στη δυστοπία των mega projects.
ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ
Με άξονα: Ενάντια στον εξορυκτισμό και τα mega projects, μέλη του Δικτύου ανέλυσαν το πλαίσιο μέσα από το οποίο βλέπουν την όλη κατάσταση, τη λεηλασία της φύσης από τον καπιταλιστικό τρόπο ανάπτυξης και το νέο πεδίο δράσης στον τομέα της ενέργειας, από τα αιολικά και τις μεταλλευτικές εξορύξεις, έως την καύση απορριμμάτων και την εξόρυξη υδρογοναθράκων. Η καπιταλιστική επέλαση με τα επιχειρηματικά συμφέροντα έχουν λεηλατήσει τον φυσικό κόσμο. Σε αυτήν την γενικευμένη επίθεση χρειάζονται αγώνες και ενοποίηση αγώνων προς κοινή κατεύθυνση ανατροπής αυτής πορείας και απελευθέρωσης φύσης, κοινωνιών, ανθρώπων.
Στη συνέχεια μέλη της Επιτροπής Αγώνα Μεγάλης Παναγιάς ενάντια στις εξορύξεις στις Σκουριές αναφέρθηκαν αναλυτικά στις τελευταίες εξελίξεις με την υπογραφή από την κυβέρνηση της νέας αποικιοκρατικής σύμβασης με την Ελληνικός Χρυσός – Eldorado Gold.
Ο πρώτος εκ των ομιλητών, αναφέρθηκε στην από αιώνων εξορυκτική δραστηριότητα στην περιοχή της Β.Α Χαλκιδικής, έως τις νεότερες με την TVX και την Ελληνικός Χρυσός. Η τελευταία που υπέγραψε η ελληνική κυβέρνηση δεν αναφέρεται καν σε όρια, αλλά μόνο σε… καλή πίστη! Ακόμη περισσότερο, αναφέρεται η εξόρυξη πέντε μετάλλων (χρυσός, ασήμι, μόλυβδος, ψευδάργυρος, χαλκός). Όμως, το κοίτασμα είναι πολυμεταλλικό και οτιδήποτε άλλο υποπροϊόν παραχθεί δεν πληρώνεται στο ελληνικό δημόσιο! Επίσης, το ελληνικό δημόσιο είναι υποχρεωμένο να διασφαλίζει την πρόσβαση της εταιρείας. Ο μόνος πραγματικός κάτοχος είναι η εταιρεία.
Παλιότερα είχαμε επενδυτικό σχέδιο, σήμερα δεν υπάρχει. Άλλωστε η εταιρεία βρίσκεται σε αναζήτηση κεφαλαίων και επενδυτή. Ενώ από την άλλη, το σύνολο των κερδών θα λογίζονται ως κεφάλαιο εξωτερικού και προστατεύεται αναλόγως με βάση το νόμο του 1953. Η εταιρεία θα πληρώνει ένα μεταλλευτικό τέλος, αλλά μόνο γι αυτά που αναφέρει ότι θα παραχθούν. ‘Όπως και ότι δεν θα παρακωλύονται οι εργασίες. Η σύμβαση προβλέπει ότι η εταιρεία δεν έχει καμία υποχρέωση για λόγους ανωτέρας βίας, όπως πλημμύρες κλπ, αλλά μεταξύ αυτών και η απεργία, όπως και μία ειρηνική διαμαρτυρία! Όσον αφορά την απασχόληση, πριν λέγανε ότι η αναλογία ντόπιων και μη θα ήταν 90-10, σήμερα λένε ότι θα προτιμηθούν οι ντόπιοι αν κατέχουν τις κατάλληλες δεξιότητες. Αλλά πόσοι στην περιοχή είναι με ειδικότητες που απαιτούνται;
Ο ίδιος στη συνέχεια και σε σχετική ερώτηση είπε ότι στους λόγους φυσικών καταστροφών περιλαμβάνονται και οι σεισμοί, που είναι ιδιαίτεροι στην περιοχή και μάλιστα ο λάκκος εναπόθεσης των αποβλήτων κοντά σε σεισμικό ρήγμα! Κάτι το οποίο ξέρουν κι αν συμβεί η καταστροφή θα αποδοθεί σε φυσικά αίτια!
Σε άλλο σημείο, ο ομιλητής είπε ότι το προνομιακό καθεστώς που η επένδυση αυτή απολαμβάνει από το ελληνικό δημόσιο αποτυπώνεται και στο κόστος παραγωγής ανά ουγγιά στα 215 δολάρια που είναι το χαμηλότερο παγκοσμίως.
Η Eldorado ψάχνει στο Μεξικό στρατηγικό επενδυτή και στοχεύει στην εταιρεία που κατασκευάζει τα mega projects, οπότε θα έχουμε την ευκαιρία να τα συζητήσουμε με τους συντρόφους Ζαπατίστας που θα έρθουν Ευρώπη, Ελλάδα, Θεσσαλονίκη και Β.Α. Χαλκιδική, επάνω στο βουνό στο 10ήμερο αγώνα στις Σκουριές.
Άλλος μέλος της Επιτροπής, αναφέρθηκε ιδιαίτερα στο άρθρο 36 της νέας σύμβασης, που αναφέρεται στην επίλυση των όποιων διαφορών με καλή πίστη, αλλιώς τα μέρη θα καταφεύγουν στην διαιτησία, η οποία όμως δεσμεύεται με τους (μη) όρους της σύμβασης. Στην ουσία το κράτος παραιτείται από κάθε δικαίωμα και έλεγχο. Ενώ υπάρχουν και ρήτρες με βάση τις οποίες η εταιρεία θα εγείρει αποζημιώσεις για τυχόν καθυστερήσεις από τρίτους, π.χ. μίας απόφασης από την εφορία αρχαιοτήτων. Στην ουσία αμνηστεύει την εταιρεία για οτιδήποτε. Όσον αφορά τα αντισταθμιστικά οφέλη της τοπικής κοινωνίας στο πλαίσιο των δράσεων της εταιρείας περί κοινωνικής ευθύνης, κάτι τέτοιο θα δημιουργήσει σχέσεις εξάρτησης. Κι όλα αυτά ενώ η εταιρεία έχει βγεί προς άγραν κεφαλαίων, ομολογώντας ότι δεν τα διαθέτει. Θα πρέπει να αντισταθούμε στη δυστοπία των mega projects.
Έτερο μέλος από την Μεγάλη Παναγιά, αναφέρθηκε στη λεηλασία της περιοχής από το νερό, με την εταιρεία να έχει το δικαίωμα να πάρει όσο χρειάζεται από το βουνό. Η ίδια είπε και για τη σημασία ενός αρχέγονου δάσους. Είδαμε να κόβονται δέντρα και να αποψιλώνονται ολόκληρες πλαγιές. Στις σημερινές συνθήκες πρέπει να κινητοποιηθούμε και να σπάσουμε το φόβο. Να δούμε προς ποια κατεύθυνση θα είναι η (ανατ)ροπή. Συγκρίνοντας τις δύο περιόδους των αντίστοιχων συμβάσεων, βλέπουμε διαφορετικές περιγραφές καταστάσεων: τότε (επί Πάχτα) υπήρχαν ζυμώσεις, κουβέντες, αντιδράσεις, κινήματα, μετά ανάθεση, ενώ τώρα (2021) επικρατεί φόβος, αποξένωση, στοχοποίηση, σιωπή, απομόνωση.
Άλλο μέλος της Επιτροπής Μεγάλης Παναγιάς, αναφέρθηκε στις διώξεις που έχουν υποστεί όλοι αυτοί που αγωνίστηκαν να σταματήσει η εξορυκτική δραστηριότητα. Όπως ενημέρωσε: συνολικά οι διωχθέντες είναι πάνω από 550, εκ των οποίων οι 60 είχαν φορτωθεί βαριές δικογραφίες. Άλλες έφθασαν σε προανάκριση και άλλες όχι, ενώ έχουν σχηματιστεί δικογραφίες ακόμη και για ανάρτηση πανό στο βουνό. Είχαμε 4 προφυλακίσεις (2 για 6 μήνες και άλλοι δύο για 3 μήνες), χωρίς να έχουν μετατραπεί σε φυλακίσεις. Σε 120 άτομα έχουν πάρει δείγμα DNA. Πάντως, τα δικαστήρια κακουργηματικού χαρακτήρα έχουν τελειώσει. Οι 21 που κατηγορούνταν για τον εμπρησμό του εργοταξίου στις Σκουριές, αθωώθηκαν, όπως και οι 29 της υπόθεσης του Λάκκου Καρατζά, αλλά και άλλοι. Σοβαρά πλέον δεν υπάρχουν. Μένουν να προσδιοριστεί οι ημερομηνίες για 5 ακόμη, αλλά γίνονται συνεχώς αναβολές λόγω μη λειτουργίας των δικαστηρίων ένεκα της πανδημίας. Οι δύο δικογραφίες αφορούν 21 άτομα και κατηγορούνται για διαφυγόντα κέρδη της εταιρείας, ενώ τα 5 για πορεία στο βουνό. Υπάρχουν και 10 δικογραφίες δικές μας κατά συγχωριανών.
Ενώ ως προς τις ευθύνες πολιτικών παραγόντων, αναφέρθηκε πως ούτε ο τότε δήμαρχος (επί Σύριζα) ούτε ο τωρινός (επί ΝΔ) αντιτάχθηκαν στις κυβερνήσεις. Από την άλλη, βλέπουμε το ΚΚΕ να υποστηρίζει τους εργαζόμενους μεταλλωρύχους, χωρίς να αναρωτιέται για την ίδια την επένδυση και ότι γίνεται πάνω στον υδροφόρο ορίζοντα. Αναφέρεται μόνο στο ιδιοκτησιακό.
Στο τέλος της συζήτησης έγινε γενικότερος σχολιασμός, με αναφορά στην αναγκαιότητα ενός αναστοχασμού ως προς τις πραγματικές ανάγκες του ανθρώπου και της κοινωνίας μέσα στη φύση.
