Του Γιάννη Γκλαρνέτατζη
Συνεχίζουμε την περιήγηση στους θλιβερούς τροπικούς του κορονοϊού με την τέταρτη δεκάδα χωρών με βάση των αριθμό των κρουσμάτων, όπως αυτός ήταν την 31η Μαΐου. Σ’ αυτήν την ομάδα ανήκουν η Κολομβία, το Κουβέιτ, η Ινδονησία, η Ιρλανδία, η Αίγυπτος, η Πολωνία, η Ουκρανία, η Ρουμανία, οι Φιλιππίνες και η Δομινικανή Δημοκρατία. Τέσσερις ευρωπαϊκές (οι τρεις από την Ανατολική Ευρώπη), τρεις ασιατικές, δυο αμερικανικές και μια αφρικανική.
Α) Κρούσματα
Διάγραμμα 1: Αριθμός κρουσμάτων της τέταρτης δεκάδας χωρών
Ξεχωρίζει η παραβολική τροχιά της Ιρλανδίας που φτάνει τη γραμμή των 25.000 κρουσμάτων. Οι ανατολικοευρωπαϊκές χώρες παρουσιάζουν πιο ευθύγραμμες πορείες. Η πολωνική γραμμή είναι μια ξεκάθαρη ευθεία. Η ρουμανική τεθλασμένη που αποτελείται από δυο τμήματα, αρχικά πηγαίνει σχεδόν μαζί με την πολωνική, αλλά από τα μέσα Μαΐου η κλίση της μειώνεται αισθητά και τελικά μένει κάτω από τα 20.000 κρούσματα. Αντίθετα η ουκρανική έχει μικρή κλίση μέχρι τα μέσα Απριλίου αλλά κατόπιν ανεβαίνει πολύ γρήγορα για να «πιάσει» την πολωνική στο τέλος. Η γραμμή της Ινδονησίας είναι κάτι μεταξύ τεθλασμένης και υπερβολής με πιο απότομη κλίση στο τέλος, ενώ ξεκάθαρα υπερβολικές τροχιές ακολουθούν οι γραμμές των υπόλοιπων χωρών με την Κολομβία, το Κουβέιτ και την Αίγυπτο να έχουν πιο απότομη άνοδο, ενώ Φιλιππίνες και Δομινικανή Δημοκρατία έχουν πιο ήπια.
Διάγραμμα 2: Αριθμός κρουσμάτων ανά εκατομμύριο πληθυσμού της τέταρτης δεκάδας χωρών στις 31.5
Όπως και στη δεύτερη δεκάδα χωρών έτσι κι εδώ ένα εμιράτο του Περσικού κόλπου έχει πολύ υψηλό αριθμό κρουσμάτων αναλογικά με τον πληθυσμό του. Το Κουβέιτ, λοιπόν, ήταν τυπικά έβδομο στον κόσμο την τελευταία μέρα του Μαΐου (αλλά ουσιαστικά τέταρτο αν αφαιρέσουμε Σαν Μαρίνο, Ανδόρρα και Βατικανό). Όταν, όμως, γράφονταν αυτές οι γραμμές (5.6) είχε πλέον φτάσει τα 7.000 κρούσματα ανά εκατομμύριο και, ξεπερνώντας και το Λουξεμβούργο, ήταν ουσιαστικά τρίτο. Η Ιρλανδία (14η παγκοσμίως) δεν είναι και πολύ μακριά από το εμιράτο. Η Δομινικανή Δημοκρατία (56η) έχει αριθμό διπλάσιο του παγκόσμιο μέσου όρου, ενώ κι η Ρουμανία (65η) υπερβαίνει αυτόν τον μέσο όρο. Κάτω απ’ αυτόν βρίσκονται κι οι έξι υπόλοιπες χώρες: Πολωνία (76η), Κολομβία (80η), Ουκρανία (85η), Αίγυπτος (118η), Φιλιππίνες (140η) και Ινδονησία (159η).
Β) Θύματα
Διάγραμμα 3: Αριθμός θυμάτων της τέταρτης δεκάδας χωρών
Ιρλανδία και Ινδονησία παρουσιάζουν μια κάπως αντικατοπτρική εικόνα, με την ιρλανδική γραμμή να είναι περισσότερο παραβολική και την ινδονησιακή τεθλασμένη. Σε κάθε περίπτωση ήταν μαζί στα μέσα Απριλίου (λίγο κάτω από τους 400 νεκρούς) και ξανασυναντιούνται στα τέλη Μαΐου (λίγο πάνω από τους 1.600). Η Πολωνία κι η Ρουμανία ακολουθούν σχεδόν παράλληλες πορείες με την πρώτη να επιβραδύνει τον ρυθμό λίγο νωρίτερα. Η σχεδόν ευθεία των Φιλιππίνων τέμνει τις δύο προηγούμενες γραμμές και καταλήγει παρακάτω, εκεί όπου τη φτάνουν οι παραβολικές τροχιές Αιγύπτου και Κολομβίας, οι οποίες βρίσκονται πολύ κοντά η μία στην άλλη από τα μέσα Μαΐου. Παρακάτω η Ουκρανία τείνει να αποκτήσει παραβολικά χαρακτηριστικά, η Δομινικανή Δημοκρατία έχει ευθεία με μικρή σχετικά κλίση, ενώ παραβολική γίνεται κι η τροχιά του Κουβέιτ όντας με διαφορά χαμηλότερα απ’ όλες τις άλλες.
Διάγραμμα 4: Αριθμός θυμάτων ανά εκατομμύριο πληθυσμού της τέταρτης δεκάδας χωρών στις 31.5
Η μόνη δυτικοευρωπαϊκή χώρα αυτού του γκρουπ (Ιρλανδία, 11η παγκοσμίως) ξεχωρίζει, ακολουθώντας το γνωστό κακό παράδειγμα. Λίγο πάνω από τον παγκόσμιο μέσο όρο (48) είναι η Ρουμανία (34η) κι ελάχιστα το Κουβέιτ (43ο), πολύ ψηλότερα όμως απ’ όλες τις άλλες χώρες της Αραβικής χερσονήσου (τρεις που είδαμε στα δυο προηγούμενα άρθρα και δυο που θα δούμε στο επόμενο). Εν συνεχεία, ελάχιστα κάτω από την παγκόσμια μέση τιμή βρίσκεται η Δομινικανή Δημοκρατία (45η), αρκετά χαμηλότερα η Πολωνία (58η), η Κολομβία (72η ακριβώς μια θέση πάνω από την Ελλάδα) κι η Ουκρανία (74η). Τέλος μονοψήφιο αριθμό θυμάτων ανά εκατομμύριο κατοίκων έχουν η Αίγυπτος (90η), οι Φιλιππίνες (91ες) κι η Ινδονησία (108η).
Διάγραμμα 5: Θνητότητα (θύματα / κρούσματα) της τέταρτης δεκάδας χωρών στις 31.5
Εδώ δεν συναντάμε πολύ μεγάλες διαφορές καθώς όλες οι χώρες (πλην του Κουβέιτ) κυμαίνονται μεταξύ περίπου 3% και 6,5%. Πάνω-πάνω έχουμε Ιρλανδία και Ρουμανία, ενώ ουσιαστικά στο επίπεδο του παγκόσμιου δείκτη (6%) βρίσκεται η Ινδονησία. Ακολουθούν Φιλιππίνες, Πολωνία και Αίγυπτος, ενώ περίπου στο μισό του παγκόσμιου δείκτη θνητότητας βρίσκονται Κολομβία, Ουκρανία και Δομινικανή Δημοκρατία. Κάτω από τη μονάδα (όπως όλα τα εμιράτα του Περσικού κόλπου που συναντήσαμε και θα συναντήσουμε) βρίσκεται το Κουβέιτ.
Γ) Τεστ
Διάγραμμα 6: Συνολικός αριθμός τεστ της τέταρτης δεκάδας χωρών στις 31.5
Εδώ διακρίνουμε τη ράβδο της Πολωνίας που ξεπερνά τις εννιακόσιες χιλιάδες διαγνωστικά τεστ. Λιγότερα από τα μισά της έχει η Ρουμανία, ενώ έξι χώρες αυτού του γκρουπ βρίσκονται μεταξύ 290.000 και 360.000, κατά σειρά από πάνω προς τα κάτω: Ουκρανία, Φιλιππίνες, Ιρλανδία, Ινδονησία, Κολομβία και Κουβέιτ. Τελευταίες έρχονται η Αίγυπτος κι η Δομινικανή Δημοκρατία.
Διάγραμμα 7: Αριθμός τεστ ανά εκατομμύριο πληθυσμού της τέταρτης δεκάδας χωρών στις 31.5
Στα τεστ ανάλογα με τον πληθυσμό παρατηρούμε μεγαλύτερη διαφοροποίηση. Εδώ προηγείται το Κουβέιτ (21ο παγκοσμίως), ενώ πολύ κοντά στην επόμενη θέση –τόσο σ’ αυτό το γκρουπ, όσο και στην παγκόσμια κατάταξη– βρίσκεται η Ιρλανδία. Κάπου στον ένα τρίτο του αριθμού των δύο πρώτων χωρών έχουμε την Πολωνία (57η) και τη Ρουμανία (62η). Πολύ χαμηλότερα με 8.000 διαγνωστικά τεστ ανά εκατομμύριο είναι Ουκρανία (103η), αμέσως μετά –πάλι και στο γκρουπ και παγκοσμίως– με 7.500 η Δομινικανή Δημοκρατία, ενώ στα 6.300 είναι η Κολομβία (109η). Τελευταίες με πάνω από τρεις χιλιάδες οι Φιλιππίνες (133ες) και πάνω από χίλια η Αίγυπτος (162η) κι η Ινδονησία (164η).
Διάγραμμα 8: Αριθμός τεστ ανά κρούσμα της τέταρτης δεκάδας χωρών στις 31.5
Σ’ αυτό το ραδβόγραμμα προηγείται πάλι η Πολωνία με σχεδόν σαράντα διαγνωστικά τεστ ανά επιβεβαιωμένο κρούσμα κι ακολουθούν –λίγο πάνω και λίγο κάτω από τα είκοσι– η Ρουμανία κι οι Φιλιππίνες. Δεκαπέντε έχει η Ουκρανία, δεκατρία η Ιρλανδία, δώδεκα η Ινδονησία και σχεδόν έντεκα η Κολομβία και το Κουβέιτ (πάλι πέντε χώρες κοντά η μία στην άλλη). Τέλος, πάνω από πέντε τεστ ανά κρούσμα έχουν γίνει στην Αίγυπτο και κάτω από πέντε στη Δομινικανή Δημοκρατία.
Δ) Συμπερασματικά
Τα στοιχεία για τις δυο λατινοαμερικανικές χώρες δείχνουν αποκλίσεις και συγκλίσεις. Βασικά από τις πρώτες μέρες του Ιουνίου καμιά από τις δύο χώρες δεν βρίσκεται στην τέταρτη δεκάδα χωρών με βάση τον αριθμό των κρουσμάτων. Στις 4.6, λοιπόν, η Κολομβία ήταν πια στην 29η θέση, ενώ η Δομινικανή Δημοκρατία στην 41η. Ωστόσο, επειδή επεξεργαστήκαμε τα δεδομένα με βάση τη θέση των χωρών στις 31.5 τις εξετάζουμε εδώ. Η πρώτη ακολουθεί υπερβολικές τροχιές τόσο στα κρούσματα, πλησιάζοντας τις 30.000, όσο και στα θύματα φθάνοντας κοντά στα 1.000. Η δεύτερη έχει και στις δυο περιπτώσεις ευθείες με μικρή σχετικά κλίση, μένοντας περίπου στα 17.000 κρούσματα και στα 500 θύματα. Και στα δυο σχετικά διαγράμματα η υπερβολή της Κολομβίας τέμνει την ευθεία της Δομινικανής Δημοκρατίας στις αρχές Μαΐου. Αναλογικά με τον πληθυσμό, όμως, είναι η Δομινικανή Δημοκρατία που έχει διπλάσια κρούσματα κι ελάχιστα λιγότερα θύματα σε σχέση με τον παγκόσμιο μέσο όρο. Αντίθετα, η Κολομβία και στους δείκτες βρίσκεται σαφώς χαμηλότερα του παγκόσμιου μέσου κι ειδικά όσον αφορά τα θύματα έχει περίπου το ένα τρίτο. Στον δείκτη θνητότητας βρίσκονται σχεδόν μαζί στα μισά του αντίστοιχου παγκόσμιου δείκτη. Στους σχετικούς με τα τεστ δείκτες η Κολομβία είναι πάντα έβδομη σ’ αυτό το γκρουπ (είτε σε απόλυτους αριθμούς, είτε ανάλογα με τον πληθυσμό, είτε ανάλογα με τα κρούσματα). Χαμηλότερα κινείται, μάλλον, η Δομινικανή Δημοκρατία αν και ξεπερνάει λίγο την Κολομβία στον αριθμό των διαγνωστικών τεστ ανά εκατομμύριο πληθυσμού, είναι όμως τελευταία τόσο στον απόλυτο αριθμό τεστ όσο και στα τεστ ανά κρούσμα. Άλλη μια χώρα της Λατινικής Αμερικής που καταλαμβάνει τελευταία θέση στα τεστ στη δεκάδα της.
Στην περίπτωση της Ιρλανδίας βλέπουμε τα βασικά χαρακτηριστικά του δυτικοευρωπαϊκού μοντέλου. Έχουμε, λοιπόν, παραβολικές τροχιές κρουσμάτων και θυμάτων, μάλιστα στα κρούσματα ενώ σ’ όλο το διάστημα των δύο μηνών ήταν πάνω από τις υπόλοιπες χώρες αυτής της ομάδας και με διαφορά, στο τέλος Μαΐου την ξεπέρασαν τρεις χώρες (Κολομβία, Κουβέιτ, Ινδονησία) και την έφθασε μια ακόμη (Αίγυπτος). Στα θύματα τη φθάνει η Ινδονησία, που μάλιστα την ξεπερνά τις επόμενες μέρες. Η Ιρλανδία έχει επίσης πολλά κρούσματα σε σχέση με τον πληθυσμό της κι ακόμη περισσότερους νεκρούς, με 335 ανά εκατομμύριο βρίσκεται τυπικά στην ενδέκατη αλλά ουσιαστικά (αν αφαιρέσουμε δυο κρατίδια και μια κτήση της Ολλανδίας στην Καραϊβική) όγδοη, ακριβώς πάνω από τις ΗΠΑ που όμως αναμένεται να την ξεπεράσουν σε λίγες ημέρες καθώς συνεχίζουν να έχουν ενίοτε και τετραψήφιο αριθμό νεκρών ημερησίως. Η θνητότητα της χώρας είναι χαμηλότερη των περισσότερων δυτικοευρωπαϊκών που είδαμε στις προηγούμενες δεκάδες αλλά πάντως μισή μονάδα πάνω από τον παγκόσμιο δείκτη. Στον αριθμό των τεστ ανά εκατομμύριο κατοίκων με 66.000 βρίσκεται ψηλά όχι μόνο σ’ αυτό το γκρουπ αλλά και γενικά, όμως ανά κρούσμα ο αριθμό τους πέφτει στα 13, χαμηλότερα από τις ανατολικοευρωπαϊκές χώρες της δεκάδας.
Ενώ στις τρεις προηγούμενες δεκάδες είχαμε δει μόνο δυο χώρες της Ανατολικής Ευρώπης τώρα πέσαμε σε τρεις μαζεμένες. Ξεκινώντας από την Πολωνία βλέπουμε ότι και οι δύο γραμμές της είναι ευθείες, αν και των θυμάτων κάμπτεται προς το τέλος. Αυτό σημαίνει ότι η άνοδος θα συνεχιστεί μ’ έναν λίγο-πολύ σταθερό ρυθμό και τις επόμενες μέρες (ήδη στις 4.6 η Πολωνία είχε φθάσει σε αριθμό κρουσμάτων την Ιρλανδία). Στους λόγους των αριθμών των κρουσμάτων και των θυμάτων δια του πληθυσμού, αλλά και στη θνητότητα (θάνατοι δια κρούσματα) η χώρα αυτή είναι κάτω από τους παγκόσμιους δείκτες. Στον αριθμό των διαγνωστικών τεστ είναι πρώτη σ’ αυτή την ομάδα πλησιάζοντας το εκατομμύριο, τρίτη αναλογικά με τον πληθυσμό και πάλι πρώτη ανά κρούσμα με σχεδόν σαράντα τεστ.
Η Ουκρανία έχει μια ευθεία γραμμή αριθμού κρουσμάτων, ειδικά από τα μέσα Απριλίου με μεγάλη, όμως, κλίση με αποτέλεσμα να φθάνει την Πολωνία στα τέλη Μαΐου (στις 4.6 την έχει ήδη ξεπεράσει κι αυτή και την Ιρλανδία). Όσον αφορά τα θύματα μένει σχετικά χαμηλά αν κι η γραμμή της τείνει να πάρει χαρακτήρα υπερβολής. Αναλογικά με το πληθυσμό βρίσκεται χαμηλότερα από την Πολωνία σ’ όλους τους δείκτες και ιδιαίτερα στα θύματα ανά εκατομμύριο είναι στο ένα τρίτο του παγκόσμιου μέσου όρου και στη θνητότητα στο μισό του αντίστοιχου παγκόσμιου δείκτη. Με περίπου 350.000 τεστ βρίσκεται κάπου στη μέση αυτού του γκρουπ ανάλογα με τον πληθυσμό (πέμπτη με οκτώ χιλιάδες ανά εκατομμύριο) και με τα κρούσματα (τέταρτη με δεκαπέντε ανά κρούσμα). Γενικά, πάντως, δεν φαίνεται να παρουσιάζει πολλές ομοιότητες με Ρωσία και Λευκορωσία.
Η Ρουμανία είναι η πρώτη βαλκανική χώρα που συναντάμε μέχρι τώρα. Η γραμμή των κρουσμάτων της πήγαινε δίπλα-δίπλα με την πολωνική αλλά από τα μέσα Μαΐου απέκλινε ξεκάθαρα αποκτώντας μικρότερη κλίση. Στους θανάτους, όμως, τα πάει σαφώς χειρότερα από τις δυο άλλες ανατολικοευρωπαϊκές χώρες φθάνοντας στους 1.300, αν και προς το τέλος η γραμμή από ευθεία φαίνεται να αποκτά χαρακτήρα παραβολής. Στους δείκτες ανάλογα με τον πληθυσμό ξεπερνά τον παγκόσμιο μέσο όρο με ακριβώς χίλια κρούσματα κι εξήντα έξι νεκρούς στο εκατομμύριο, ενώ και στη θνητότητα έχει ακριβώς την ίδια τιμή με την Ιρλανδία. Τα σχεδόν 450.000 τεστ που διεξήγαγε αντιστοιχούν σε 23.000 στο εκατομμύριο (τέταρτη στο γκρουπ) και 23 ανά κρούσμα (δεύτερη στο γκρουπ).
Το Κουβέιτ μοιράζεται τα χαρακτηριστικά των χωρών της Αραβικής χερσονήσου. Ραγδαία αύξηση κρουσμάτων, αργή θυμάτων, μεγάλος αριθμός τεστ ανά εκατομμύριο κατοίκων. Πιο αναλυτικά, η υπερβολική τροχιά του αριθμού κρουσμάτων το φέρνει από την τελευταία θέση αυτής της δεκάδας στις αρχές Απριλίου στη δεύτερη στα τέλη Μαΐου. Επίσης με σχεδόν 6.500 (όπως προαναφέραμε στις 4.6 είχε φτάσει πλέον τις 7.000) ήταν ουσιαστικά τέταρτο και τώρα πλέον τρίτο παγκοσμίως (πίσω από Κατάρ και Μπαχρέιν). Η γραμμή των θυμάτων παραμένει χαμηλά αλλά αποκτά ξεκάθαρα χαρακτηριστικά υπερβολής φθάνοντας τα 200 κι εδώ βρίσκεται μια κάποια διαφορά από τα υπόλοιπα εμιράτα του Περσικού κόλπου καθώς είναι το μόνο που ξεπερνά τον παγκόσμιο μέσο όρο θυμάτων ανά εκατομμύριο πληθυσμού, έστω και μόνο κατά δύο άτομα. Στη θνητότητα παραμένει κάτω από το ένα τοις εκατό όπως και τα υπόλοιπα αυτά κράτη. Τα 290.000 τεστ που έχει κάνει αντιστοιχούν σε περίπου 68.000 ανά εκατομμύριο (πρώτο σ’ αυτή τη δεκάδα) και σχεδόν έντεκα ανά κρούσμα (μόλις όγδοο τούτη τη φορά, αλλά ξεπερνώντας Κατάρ και Σαουδική Αραβία).
Πηγαίνοντας τώρα στη νησιωτική Νοτιοανατολική Ασία έχουμε αρχικά την Ινδονησία που παρουσιάζει έντονη άνοδο τόσον όσον αφορά τα θύματα όσο και τα κρούσματα, στα οποία τις επόμενες μέρες ξεπερνά και την Ιρλανδία. Βέβαια, τα νούμερα αυτά διαιρούμενα με τον πολύ μεγάλο πληθυσμό της χώρας οδηγούν σε πολύ χαμηλά πηλίκα (διψήφιος αριθμός κρουσμάτων και μονοψήφιος θυμάτων ανά εκατομμύριο). Στη θνητότητα, όμως, βρίσκεται στον παγκόσμιο μέσο όρο. Εξαιτίας όμως του ίδιου λόγου τα περισσότερα από 320.000 τεστ που έχει κάνει αντιστοιχούν μόλις σε 1.200 ανά εκατομμύριο πληθυσμού (τελευταία στο γκρουπ) και 12 ανά κρούσμα (έκτη στο γκρουπ).
Οι Φιλιππίνες κατόπιν, παρουσιάζουν μια αργή αρχικά άνοδο, αν κι η κλίση της γραμμής τους στο τέλος αυξάνεται. Στα θύματα βρίσκονται στις ψηλές θέσεις της δεκάδας εδώ όμως φαίνεται μια κάποια επιβράδυνση στο τέλος. Σε σχέση με τον πληθυσμό τόσο όσον αφορά τα κρούσματα όσο και τα θύματα βρίσκονται χαμηλά (λίγο παραπάνω από την Ινδονησία), αλλά είναι λίγο κάτω από τον παγκόσμιο δείκτη θνητότητας. Με 350.000 τεστ είναι όγδοες στην ομάδα αυτή ανά εκατομμύριο κατοίκων (3.000) αλλά τρίτες ανά κρούσμα (19).
Τέλος η Αίγυπτος είναι η δεύτερη και τελευταία αφρικανική χώρα στις πενήντα πρώτες σε αριθμό κρουσμάτων. Παρουσιάζει ραγδαία άνοδο κρουσμάτων και γρήγορη θυμάτων αν κι ακόμη παραμένει χαμηλά και στις δυο περιπτώσεις αναλογικά με τον πληθυσμό της (ο αριθμός θυμάτων ανά εκατομμύριο είναι μάλιστα μονοψήφιος), ενώ η θνητότητα είναι στο 3,8%. Ο αριθμός των τεστ που αναφέρεται γι’ αυτή τη χώρα είναι 135.000 αλλά παραμένει αναλλοίωτος εδώ και περίπου τρεις εβδομάδες πράγμα που δημιουργεί σοβαρή αμφιβολία για το κατά πόσον αντιστοιχεί στην πραγματικότητα. Τέλος πάντων, αυτό το νούμερο τη φέρνει στην τελευταία θέση σ’ αυτή τη δεκάδα αναλογικά με τον πληθυσμό και στην προτελευταία αναλογικά με τα κρούσματα, γεγονότα που τονίζουν τη δύσκολη θέση στην οποία μπορεί να βρεθεί σύντομα.
