Νέα μεθόδευση ιδιωτικοποίησης και εμπορευματοποίησης των νερών του Πηλίου καταγγέλλουν κάτοικοι των Σταγιατών. Εδώ και χρόνια, σ’ αυτό το χωριό που βρίσκεται πάνω από το Βόλο -και με τον Καλλικράτη αποτελεί τυπικά τμήμα του- δίνεται ένας δυναμικός αγώνας από τα κάτω για την προάσπιση των κοινών αγαθών και τη διαχείρισή τους συλλογικά από την κοινότητα, «μέσα από τη συνεύρεση των ανθρώπων και την κοινή πορεία τους με τη φύση». Σημείο αναφοράς σ’ αυτό τον αγώνα είναι η διαχείριση του νερού.
Οι κάτοικοι αντιστέκονται στην κατάργηση της παροχής νερού από την πηγή τους, την Κρύα Βρύση, που όπως σημειώνουν ανοίγει το δρόμο για την εμπορευματοποίησή της, και στη σύνδεση του δικτύου με πηγή της Πορταριάς. Έχοντας εδώ και 350 χρόνια πρόσβαση στο ποιοτικό νερό της πηγής τους, αρνούνται να πίνουν νερό που έχει υποστεί χλωρίωση, την οποία πραγματοποιεί στο δίκτυό της η Δημοτική Επιχείρηση Ύδρευσης και Αποχέτευσης Βόλου, επικαλούμενη την «υποχρέωση διασφάλισης της δημόσιας υγείας». Η τοποθέτηση μηχανισμών χλωρίωσης στο δίκτυο συναντά τη δυναμική αντίδραση των κατοίκων. Όλο το τελευταίο διάστημα, κάθε φορά που αφαιρείται από το αντλιοστάσιο Σταγιατών η αντλία χλωρίωσης, η ΔΕΥΑΜΒ εκδίδει ανακοινώσεις, στις οποίες κάνει λόγο για δολιοφθορά και «απαγορεύει στους καταναλωτές του οικισμού Σταγιατών να κάνουν τρήση του νερού για ανθρώπινη κατανάλωση (πόση, μαγείρεμα, προπαρασκευή τροφής)».
«Πόλεμος» γίνεται και σε ό,τι αφορά την πιστοποίηση της ποιότητας των τοπικών νερών. Η ΔΕΥΑΜΒ ανακοινώνει κατά καιρούς ότι από τις αναλύσεις δειγμάτων που λαμβάνει από την τοπική κοινότητα Σταγιατών «προκύπτει μικροβιακή επιβάρυνση του νερού του δικτύου, με αποτέλεσμα να είναι ακατάλληλο για ανθρώπινη κατανάλωση». Οι κάτοικοι κατηγορούν τη ΔΕΥΑΜΒ ότι, για να στοιχειοθετήσει πρόβλημα μικροβιακής επιβάρυνσης. αντλεί δείγματα από επιλεγμένο σημείο που δεν χρησιμοποιείται για οικιακή χρήση και είναι γνωστή η υποβαθμισμένη ποιότητά του. Από την πλευρά τους διενεργούν τους δικούς τους ελέγχους με τη συνεργασία ειδικά πιστοποιημένου εργαστηρίου, για να αποδείξουν «την καθαρότητα και καταλληλότητα του νερού».
Πρόσφατα η Ανεξάρτητη Πηλιορείτικη Ομάδα Δράσης – Α.Π.Ο.ΔΡΑΣΗΣ παρουσίασε τα αποτελέσματα ενός τέτοιου ελέγχου στα νερά από την πηγή της Κρύας Βρύσης, σε δείγματα που λήφθηκαν το Μάη του 2019. «Οι εργαστηριακές αναλύσεις διαπιστευμένου εργαστηρίου πιστοποιούν την απόλυτη καθαρότητα και καταλληλότητα του νερού της πηγής μας. Η πηγή της Κρύας Βρύσης, που από χρόνια αποτελεί στόχο εκμετάλλευσης και εμπορευματοποίησης, προσφέρει τόσο στους κατοίκους του χωριού μας όσο και σε εκατοντάδες συμπολίτες μας από το Βόλο ποιοτικό νερό χωρίς καμιά μικροβιακή επιβάρυνση και με ανυπέρβλητα φυσικά και χημικά χαρακτηριστικά. Το πηγαίο αυτό νερό διοχετεύεται στις δημόσιες βρύσες με απόλυτα ασφαλή τρόπο, όπως αποδεικνύεται και από τις αναλύσεις, μέσα από ένα δίκτυο που συντηρείται συστηματικά από τους τους κατοίκους του χωριού. Αντί να εφαρμόσουν την ίδια πρακτική και στο δίκτυο νερού των σπιτιών (τακτικό καθαρισμό, συντήρηση δεξαμενών και δικτύων), οι διοικούντες τη ΔΕΥΑΜΒ επιβάλλουν την πολιτική της χλωρίωσης και της εγκατάλειψης προκαλώντας αναστάτωση στην τοπική κοινωνία».
Μέσα από συλλογικές δράσεις, κάτοικοι του Πηλίου και του Βόλου τονίζουν ότι τα ποιοτικά, τρεχούμενα νερά των πηγών τους θα καταλήξουν σε έναν αδηφάγο αστικό ιστό που θα τα υποβαθμίσει και θα τα κατασπαταλήσει, εξαιτίας τόσο των απωλειών και προβλημάτων στο πεπαλαιωμένο δίκτυο του Βόλου όσο και της υπερκατανάλωσης που ξεπερνά την οικιακή χρήση και προκαλείται από κρατικές υποδομές και την επιχειρηματική δραστηριότητα.
Εκτός από τη συλλογική κοινοτική διαχείριση του πόσιμου νερού, οι κάτοικοι των χωριών του Πηλίου έχουν αναπτύξει ένα δίκτυο αυτοδιαχείρισης και των νερών για την άρδευση. Πραγματοποιούν λαϊκές συνελεύσεις σε κάθε χωριό και συντονίζονται μεταξύ τους για τη διαδικασία της διανομής του νερού. Συναποφασίζουν ισότιμα με διαδικασίες άμεσης δημοκρατίας για τη συχνότητα και την ποσότητα του νερού που θα χρησιμοποιεί για άρδευση η κάθε περιοχή και αναδεικνύουν συλλογικά τους συντοπίτες τους που αναλαμβάνουν να παρακολουθούν ότι όλη αυτή η διαδικασία εξελίσσεται απρόσκοπτα και χωρίς αντιπαραθέσεις.
Την ίδια ώρα, οικονομικά συμφέροντα, όπως καταγγέλλουν, έχουν βάλει στο μάτι τα νερά των πηγών. Από το 2009, από το δήμο Πορταριάς, που τότε συμπεριλάμβανε τις Σταγιάτες, είχαν ακουστεί οι πρώτες προτάσεις για εκμετάλλευση των νερών των πηγών και συγκεκριμένα για εμφιάλωσή τους. Με τον καθημερινό τους αγώνα είχαν κατορθώσει να αποθαρρύνουν κάθε σχετική απόπειρα. Όμως από τον περασμένο Γενάρη, από τα χείλη τοπικών παραγόντων άρχισαν πάλι να ακούγονται τα περί «εμπορικής αξιοποίησης» των νερών που Πηλίου. Για όλα αυτά ζητούσαν εδώ και καιρό από την τοπική κοινότητα του δημοτικού διαμερίσματος να γίνει συνέλευση των κατοίκων, χωρίς όμως ανταπόκριση. Τις τελευταίες ημέρες έβλεπαν συνεργεία να πραγματοποιούν εργασίες προς την πλευρά της Πορταριάς, χωρίς να έχουν καμία ενημέρωση. Και τη Μ. Παρασκευή διαπίστωσαν ότι είχε αλλάξει η παροχή του νερού και πλέον στο αντλιοστάσιο του χωριού δεν ερχόταν νερό από την πηγή της Κρύας Βρύσης αλλά από μια δεξαμενή που είχε κατασκευαστεί το 2005, πάνω από το χωριό . Οι κάτοικοι κάνουν λόγο για «δεξαμενή που ήταν παρατημένη» και για κακή κατάσταση των σωληνώσεων που τη συνδέουν με το δίκτυο του χωριού, με αποτέλεσμα από τις βρύσες τους να τρέχει πλέον «κακής ποιότητας νερό με χρώμα σκουριάς». Ήδη σταμάτησαν να το χρησιμοποιούν για οικιακή χρήση και κουβαλούν νερό από τις δημόσιες βρύσες, που συνεχίζουν να υδρεύονται από την πηγή, ενώ οργανώνουν την αντίδρασή τους.
Η Κίνηση Πολιτών Πηλίου και Βόλου για το Νερό, σε ανακοίνωσή της με τίτλο «Ο λύκος στην πανδημία χαίρεται», προχωρά σε καταγγελία για «ύπουλη, επιθετική και αντικοινωνική ενέργεια της ΔΕΥΑΜΒ. Και καλεί τους κατοίκους των χωριών του Πηλίου και τα τοπικά συμβούλια να κάνουν το ίδιο δημόσια. Είναι προφανές», συνεχίζει η ανακοίνωση, «ότι η πανδημία δίνει την ευκαιρία να προχωρήσουν οι σχεδιασμοί εμπορευματοποίησης του νερού και ότι σε αυτή την επίθεση δεν πρόκειται να εξαιρεθεί κανένα χωριό. Σήμερα είναι οι Σταγιάτες, αύριο κάποιο άλλο».
Η Κίνηση καταγγέλλει ότι από το 2011, μετά την ένταξη του χωριού στον καλλικρατικό δήμο Βόλου, «οι δημοτικές αρχές προσπαθούν με όλα τα μέσα να ικανοποιήσουν τις ορέξεις των επενδυτών για εκμετάλλευση των πηγών τόσο του χωριού όσο και του Πηλίου. Παρά τις αντίξοες συνθήκες μέσα στις οποίες ζούμε, με στέρηση της ελευθερίας μας και περαιτέρω οικονομική εξαθλίωση, καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε δυναμικά την επίθεση στις Σταγιάτες. Είμαστε στην κορύφωση του αγώνα που ξεκινήσαμε 10 χρόνια πριν. Δεν χαλαρώνουμε και δεν ξεΝΕΡΟνουμε».
Εδώ μπορείτε να διαβάσετε την καταγγελία της Κίνησης Πολιτών Πηλίου και Βόλου για το νερό
Η επίθεση στο εγχείρημα της αυτοδιαχείρισης που λαμβάνει χώρα στις Σταγιάτες εξελίσσεται και σε άλλα μέτωπα, όπως καταγγέλλουν μέλη της Ανεξάρτητης Πηλιορείτικης Ομάδας Δράσης. Το τελευταίο διάστημα γίνονται προσπάθειες να αλλάξει χέρια το παραδοσιακό κτίσμα, που φιλοξενεί το κοινοτικό κέντρο πολιτισμού. Ο χώρος αυτός έχει συνδεθεί ιδιαίτερα με τις αυτοοργανωμένες, συλλογικές δράσεις των κατοίκων και εκεί γίνονται μέχρι σήμερα εκδηλώσεις, εκθέσεις, προβολές και άλλες δραστηριότητες. Είδαν όμως πρόσφατα να δημοσιεύεται στη Διαύγεια απόφαση που προβλέπει ότι στο εξής ο χώρος δεν θα ανήκει τυπικά στη διεύθυνση αρχείων, μουσείων και βιβλιοθηκών του δήμου Βόλου, με την οποία είχε βρεθεί μια φόρμουλα για τη διαχείριση του χώρου, αλλά σε άλλη υπηρεσία του δήμου, με στόχο, όπως υποστηρίζουν μέλη της Α.Π.Ο.ΔΡΑΣΗΣ., την αλλαγή χρήσης.
Π.Κ.
