Υπάρχουν ημέρες χαραγμένες στην ιστορία, ημέρες που έχουν νοηματοδοτηθεί διαφορετικά στην πάροδο των χρόνων, ημέρες σημαδεμένες από το αίμα των καταπιεσμένων που δεν φεύγει από τους δρόμους όσα πλυντήρια συνειδήσεων και αν επιχειρήσουν να το αλλοιώσουν. Ημέρες που πολεμήθηκαν σαν επέτειοι, άλλες που επιχειρήθηκε να ενσωματωθούν και να γιορτάζονται σαν αργίες, αυτές που όσα χρόνια κι αν περάσουν θα αποτελούν εφαλτήριο των νέων κοινωνικών αγώνων.
Και υπάρχουν και αυτές που μας επιβάλλουν από μικρά παιδιά να τις γιορτάζουμε, αυτές που χωρίς να καταλαβαίνουμε το γιατί πρέπει να μας γεμίζουν περηφάνια, στο όνομα κάποιων προγόνων που δεν είχαν τάξεις και καταπιέσεις, όπως μας λένε, παρά μόνο μας έκαναν να ζούμε ¨ελεύθεροι¨,ίσως γιατί η μπότα του έλληνα εφοπλιστή ζυγίζει λιγότερο από του τούρκου. Αυτές οι επέτειοι δεν λοιδορούνται ποτέ. Δεν θα προσπαθήσουν να τις εξαφανίσουν οι κυβερνήσεις, δεν θα τις υπονομεύουν τα φερέφωνα των καθεστωτικών ΜΜΕ. Είναι από αυτές τις επετείους που οι επιχειρηματίες δεν διαμαρτύρονται, ίσα ίσα τις περιμένουν για να γεμίσουν τις τσέπες τους, άλλοτε με χρήματα και άλλοτε με την εγγύηση ότι βρίσκονται στην ίδια πλευρά με τους εργαζόμενούς τους, φυσικά όχι οικονομικά, ίσως στην ίδια πλευρά του Αιγαίου.
Η 25η Μαρτίου σηματοδοτεί ουσιαστικά την δημιουργία του ελληνικού κράτους. Ήταν τότε που οι κοτζαμπάσηδες και οι Φαναριώτες βοηθούμενοι από τις μεγάλες δυνάμεις αποφάσισαν ότι αυτή η γωνία της οθωμανικής αυτοκρατορίας θα αποτελεί πλέον δικό τους πεδίο επιβολής και οικονομικής κυριαρχίας και όχι του σουλτάνου. Ήταν αυτοί που εμπνευσμένοι από τις αστικές επαναστάσεις σε όλη την Ευρώπη έβλεπαν το τέλος της φεουδαρχίας και ξεκίνησαν να βάζουν και εδώ τις βάσεις για το καπιταλιστικό σύστημα που μας αφαιμάζει μέχρι και σήμερα.
Αυτό το κείμενο βέβαια δεν γράφεται για να επαναδιατυπώσει ιστορικές αλήθειες, αλλά και ούτε επειδή μας ξινίζει η αισθητική των γεμάτων σημαίες μπαλκονιών λαϊκών κατοικιών και των κακόγουστων εθνικών πανηγυριών. Η συγκυρία που έρχεται αυτή η επέτειος όμως έχει τους συμβολισμούς της, μιας που πριν από 25 μέρες, με αφορμή πάλι μια επέτειο, αυτή του εγκλήματος των Τεμπών, πραγματοποιήθηκαν ίσως οι μεγαλύτερες συγκεντρώσεις αυτών των 200 χρόνων. Και δεν ήταν συγκεντρώσεις κάτω από τις σημαίες του ελληνικού κράτους, αλλά απεργιακές συγκεντρώσεις με σαφή ταξικό λόγο και προσανατολισμό, παρ όλες τις αντιθέσεις που αναγκαστικά θα υπάρχουν σε τέτοια πλήθη. Ο πολιτικός χρόνος δεν ακολουθεί νόρμες, μπορεί να είναι πυκνός, μπορεί να πηγαίνει μπρος και πίσω. Κανείς δεν μπορεί να αποτιμήσει μια χρονική περίοδο που δεν ξέρουμε αν έχει λήξει, αλλά και τι θα αφήσει σαν παρακαταθήκη. Το μόνο που μπορεί σίγουρα να διατυπωθεί είναι ερωτήσεις. Τι θα γινόταν αν μέναμε στον δρόμο, τι θα γινόταν αν ήμασταν πιο οργανωμένοι, πιο συνειδητοποιημένοι, τι θα γίνει από δω και στο εξής, αν θα καταφέρει κάποια πολιτική δύναμη να το εκμεταλλευτεί.
Είναι αυτονόητο ότι οι ερωτήσεις αυτές περιβάλλουν κάθε ζωντανό κίνημα και όπως οι αγώνες των καταπιεσμένων, δεν βλέπουν χρώματα και σύνορα. Και όπως ψάχνουμε εμείς τις απαντήσεις έτσι τις ψάχνουν και σε πολλές γωνιές του πλανήτη, από την Λατινική Αμερική μέχρι την Ασία, και από τα κέντρα των δικών μας μητροπόλεων μέχρι το ετερόκλητο πλήθος των εξεγερμένων στην Τουρκία, που θα πρέπει να προσπαθήσουμε να αποκωδικοποιήσουμε και να αναζητήσουμε τις συνδέσεις. Οι τεχνητές συγκρούσεις, η φανερή ή κρυφή διπλωματία, οι συμφωνίες ή διαφωνίες των κρατών για το πόσους μετανάστες θα πνίξουν στο Αιγαίο, δείχνουν το προδιαγεγραμμένο μέλλον των εργατών της Ελλάδας και της Τουρκίας, αν δεν καταφέρουμε να διαρρήξουμε την εθνική ενότητα και να το ανατρέψουμε. Και δεν είναι άλλο από συνεχή φτωχοποίηση και προετοιμασία για πόλεμο με μόνους χαμένους εμάς και κέρδη μόνο για τα αφεντικά, και στις δύο πλευρές του Αιγαίου.
Η εθνική επέτειος και οι παρελάσεις σε κάθε γωνιά της χώρας φέρνουν αναπόφευκτα στη μνήμη μας και μία άλλη περίοδο. Τον Οκτώβρη του 2011, πάλι σε συνθήκες εντεινόμενης καταπίεσης, αλλά στον αντίποδα και έντονου κοινωνικού αναβρασμού πολλές παρελάσεις, αλλά κυρίως η στρατιωτική παρέλαση της Θεσσαλονίκης, ματαιώθηκε από χιλιάδες συγκεντρωμένους. Αφού εκδίωξαν τον πρόεδρο της δημοκρατίας και τον υπουργό εθνικής άμυνας κατέλαβαν το οδόστρωμα και η εθνική επέτειος της 28ης Οκτωβρίου μετατράπηκε σε συλλαλητήριο κατά των μέτρων λιτότητας και των μνημονίων, ενώ όσοι έσπευσαν από την πρώτη στιγμή να αποδοκιμάσουν την αμαύρωση της εθνικής επετείου, είναι αυτοί που μέχρι και σήμερα κουνάνε το δάχτυλο από τα τηλεπαράθυρα και τις κυβερνητικές θέσεις. Ήταν μια περιόδος με πολλά κοινά αλλά και διαφορετικά στοιχεία με τη σημερινή και ένα κίνημα που, όσες προβληματικές κι αν μπορεί να του προσδώσει κανείς, αναμφισβήτητα κατάφερε να περάσει τον φόβο στο απέναντι στρατόπεδο. Όχι αυτό των εχθρών του έθνους, αλλά όσων χρησιμοποιούν τα εθνικά αφηγήματα για να διατηρούν την κοινωνική τάξη και να διαιωνίζουν την εκμετάλλευση.
Ή αυτοί ή εμείς
Λ.Κ.
