Πρωτοβουλία Πανεπιστημιακών ΑΠΘ ΠΑΜΑΚ ΔΙΠΑΕ:
Να διαγράψουμε τον κοινωνικό κανιβαλισμό, όχι τις ζωές των φοιτητ(ρι)ών
Μέσα στο ζοφερό καθημερινό τοπίο της αντιδραστικής ολιγαρχίας, η στοχοποίηση των «αιώνιων φοιτητών» και η θέσπιση ανώτατου ορίου σπουδών με τον νόμο Κεραμέως 4957 του 2022 (4+2 έτη για τα τεταρτοετή προγράμματα, ν+3 για τα μεγαλύτερης διάρκειας) έχουν αποκτήσει προεξάρχουσα θέση στην επίθεση ενάντια στα δημόσια πανεπιστήμια και την κοινωνία. Οι υπουργοί της ΝΔ επαναφέρουν με πυγμή τα τιμωρητικά σενάρια της διαγραφής περίπου 317 000 «ανενεργών» φοιτητών τον Σεπτέμβριο του 2025, ενώ από τον Σεπτέμβριο του 2027 η λαιμητόμος των διαγραφών θα πέφτει αυτόματα και στα κεφάλια όσων ξεκίνησαν τις σπουδές τους το 2021-2022 ή λίγα χρόνια πριν. Η πρόσφατη σύνοδος των πρυτάνεων ζήτησε απλώς και αορίστως να μη διαγραφούν οι «ενεργοί» φοιτητές/ριες.
Κοινωνικός κανιβαλισμός
Η διαπόμπευση των «αιώνιων» ή «λιμνάζοντων» φοιτητών που προβάλλονται ως μείζον ζήτημα για τα ελληνικά πανεπιστήμια εντάσσεται σε έναν βασικό μηχανισμό προπαγάνδας της κυβέρνησης των ολίγων και της αντιδραστικής ακροδεξιάς παγκοσμίως. Επιδιώκει να εκτρέψει τη συλλογική δυσφορία για την αβίωτη ζωή που επιβάλλουν οι πολιτικές της σε «εξιλαστήρια θύματα» που παρουσιάζονται ως κίνδυνοι για την τάξη και την ασφάλεια «του έθνους», από τους πρόσφυγες/ισσες ως τους δημόσιους υπαλλήλους, τους παράγοντες «βίας και ανομίας» στους χώρους των πανεπιστημίων κ.ο.κ. Οι «αιώνιοι» ανήκουν στο ίδιο ρητορικό μοτίβο των «τεμπέληδων Ελλήνων» που πρέπει να πειθαρχηθούν και να τιμωρηθούν -το μοτίβο με το οποίο οι εγχώριες και οι διεθνείς ελίτ επιχείρησαν να νομιμοποιήσουν τις πολιτικές της καταλήστευσης του δημόσιου και της βίαιης μεταφοράς πλούτου προς τα επάνω από το 2010 και εξής.
Δεν έχουν διατυπώσει κανένα επιχείρημα που να εξηγεί τα αντικειμενικά προβλήματα που δημιουργούν οι «αιώνιοι» στα δημόσια πανεπιστήμια. Οι ανενεργοί φοιτητές/ριες που έχουν ξεπεράσει τα τέσσερα ή πέντε χρόνια φοίτησης δεν επιβαρύνουν τους προϋπολογισμούς και την καθημερινή λειτουργία των πανεπιστημίων με κανένα τρόπο. Δεν λαμβάνουν δωρεάν συγγράμματα, δεν ανανεώνουν τα φοιτητικά πάσο, δεν έχουν πρόσβαση στις εστίες και τη φοιτητική σίτιση κοκ. Καταλαμβάνουν μόνον με τα ονόματά τους μερικές σειρές στις ψηφιακές λίστες των γραμματειών. Ο ουσιαστικός λόγος της στοχοποίησής τους από την κυβέρνηση και τα φερέφωνά της είναι για να στρέψουν ομάδες της κοινωνίας ενάντια σε άλλες, αφήνοντας στο απυρόβλητο την κυβέρνηση.
Διάλυση του συλλογικού-πολιτικού, όξυνση του ατομικισμού, κατασκευή πειθήνιων εργαζομένων- «επιχειρηματιών του εαυτού»
Οι φοιτητές/-ριες που καλούνται να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους σε ν+2 ή ν+3 χρόνια και διαγράφονται αυτοδίκαια αμέσως μόλις περάσουν αυτό το χρονικό όριο, ανεξαρτήτως του αν «χρωστάνε» ένα, δύο, τρία ή δεκατρία μαθήματα, δεν διαθέτουν την άνεση να αφιερώνουν χρόνο και χώρο σε συστηματική πολιτική δράση, σε μια ευρύτερη κοινωνικοποίηση, στην αναζήτηση τρόπων σκέψης και ζωής πέρα από τους κυρίαρχους, όπως θα έκαναν αν κινούνταν στη σχετική «ζώνη ελευθερίας» που σχηματίζει ο ιδιαίτερος χωροχρόνος των πανεπιστημιακών σπουδών για τους νέους ανθρώπους.
Θα εκπαιδεύονται έτσι στην ατομική εντατική εργασία και στο κυνήγι της επιβίωσης στη ζούγκλα φτώχειας και επισφάλειας του νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού, ιδίως αν πρέπει παράλληλα να εργάζονται σε καθεστώς μερικής απασχόλησης. Θα μαθαίνουν επί πλέον να φοβούνται να αρθρώσουν κριτικό λόγο και να αντιστέκονται στη μετάλλαξη του πανεπιστήμιου σε κυνικό συνεργό του κράτους και επιχειρήσεων για την παραγωγή πολεμικών προπαγανδιστικών τεχνικών και δολοφονικής οπλικής τεχνογνωσίας, προς όφελος της γενοκτονικής νέο-αποικιοκρατίας στην Παλαιστίνη και της συστηματικής θανατοπολιτικής σε βάρος μεταναστών, εκτοπισμένων και κάθε είδους απόκληρων. Η απειλή των διαγραφών και ο φόβος της οριστικής αποτυχίας έρχονται να μετατρέψουν τα πανεπιστήμια σε εργοστάσια πειθαρχικής εκπαίδευσης υποταγμένων εργαζομένων που λειτουργούν ως ατομικές μονάδες ‘multi-tasking’ και αυτο-εκμεταλλεύονται στο μέγιστο το δυναμικό τους για τη μεγιστοποίηση των κερδών του κεφαλαίου. Κανιβαλική κοινωνία στο διηνεκές.
Ανώτατη εκπαίδευση-κόφτης για λίγους, κοινωνία της ανισότητας
Ο φοιτητής και η φοιτήτρια που προέρχεται από στρώματα χαμηλού οικονομικού, πολιτικού και πολιτιστικού κεφαλαίου θα αυτο-αποκλείεται πλέον από τη δημόσια ανώτατη εκπαίδευση. Υπολογίζοντας ότι δεν διαθέτουν τα μέσα για να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους σε ένα ασφυκτικό χρονικό πλαίσιο, και ότι μορφωτικές προσπάθειες πολλών ετών είναι πιθανόν να μηδενιστούν την ώρα που φτάνουν κοντά στο τέρμα, δεν θα κάνουν καν την προσπάθεια να ασχοληθούν με πανεπιστημιακές σπουδές.
Ο κόφτης των διαγραφών, από τη μια, η ελάχιστη βάση εισαγωγής, από την άλλη, επανανοηματοδοτούν την πανεπιστημιακή εκπαίδευση, που παύει να αποτελεί ελεύθερη επιλογή. Ενταφιάζεται το δημόσιο πανεπιστήμιο ως μηχανισμός άρσης ταξικών ανισοτήτων και ως διαδικασία μόρφωσης που δημιουργεί κριτικά σκεπτόμενους, επιστημονικά συγκροτημένους πολίτες, που ελέγχουν τις κατεστημένες εξουσίες. Στη θέση του θα έχουμε ανώτατη εκπαίδευση για λίγους και μια πειθαρχημένη, «τακτοποιημένη» κοινωνία με βαθιές ανισότητες που αναπαράγονται και μεγαλώνουν, στην υπηρεσία των «από πάνω».
Αυτο-υποβάθμιση των πανεπιστημίων, μετασχηματισμός σε «ινστιτούτα κατάρτισης»
Η επιστημονική γνώση και έρευνα θέλουν χρόνο, προσπάθεια, κατατριβή. Ωστόσο, πανεπιστημιακοί δάσκαλοι/ες δύσκολα θα αποφασίσουν να μην «περάσουν» φοιτητές/ριες ανεξαρτήτως της προσπάθειας και της επίδοσής τους σε ένα πανεπιστημιακό μάθημα όταν αυτό είναι από τα λίγα που απομένουν για να πάρουν πτυχίο και βρίσκονται πια στο όριο των έξι ή επτά ετών, μετά το οποίο θα διαγραφούν όλες οι προσπάθειές τους ως τότε.
Η λαιμητόμος των διαγραφών θα οδηγήσει εύλογα έτσι σε γενική πτώση των επιστημονικών προδιαγραφών και των μορφωτικών απαιτήσεων, μετατρέποντας τα ΑΕΙ σε «ινστιτούτα κατάρτισης». Οι «γόνοι» θα μπορούν πάντα να σπουδάζουν στα διεθνή πανεπιστήμια των ελίτ.
Η πολιτική εμμονή με το μέτρο των ανώτατων ορίων σπουδών και των διαγραφών είναι συνεπώς πολύ εύλογη από τη σκοπιά όσων προσβλέπουν σε μια κοινωνία δραματικών ανισοτήτων και κανιβαλικού ανταγωνισμού. Η πολιτική των διαγραφών είναι βασικός μοχλός για την ολιγαρχική μετάλλαξη των δημόσιων πανεπιστημίων. Να είμαστε σε εγρήγορση και να τους διαγράψουμε πριν μας διαγράψουν αυτοί.
Θεσσαλονίκη 19-5-2025
