Σοβαρές περιβαλλοντικές και κοινωνικές επιπτώσεις εξαιτίας της κατασκευής του αεροδρομίου στο Καστέλλι καταγγέλλουν κάτοικοι και μέλη κοινωνικών φορέων της Πεδιάδας Ηρακλείου, που πραγματοποίησαν παράσταση διαμαρτυρίας στη συνεδρίαση της Επιτροπής Περιβάλλοντος του περιφερειακού συμβουλίου Κρήτης, τη Δευτέρα 17/3.
Με αφορμή την κινητοποίηση, η Πρωτοβουλία Πολιτών για τη Διάσωση και Αειφόρο Ανάπτυξη της Πεδιάδας καταγγέλλει ότι “έχουν σπαταληθεί πολλά χρήματα και εργατοώρες, έχουν μετακινηθεί λόφοι, ανοίχτηκαν δρόμοι, μπαζώθηκαν ρέματα και χώνοι, ξεπατώθηκαν εκατοντάδες χιλιάδες ελαιόδεντρα, αμπέλια και άλλα δέντρα, έγιναν τροχαία ατυχήματα με σοβαρούς τραυματισμούς, και ένας θάνατος από εργατικό δυστύχημα”.
Οι κάτοικοι αναφέρουν επίσης, ότι έχουν σημειωθεί πλημμύρες εξαιτίας των εργασιών κατασκευής του αεροδρομίου, ότι έγινε μπάζωμα ενός κοιμητηρίου και παραλίγο να καταστραφεί το φαράγγι της Άγνου. Μια από τις πιο σημαντικές επιπτώσεις, σύμφωνα με τους κατοίκους της Πεδιάδας, είναι ότι έχουν μειωθεί τα υδατικά αποθέματα, κατηγορώντας τους υπεύθυνους των κατασκευαστικών έργων ότι “έκλεβαν νερό από τα ρολόγια μέχρι που έγινε αντιληπτό από τους κατοίκους, ίσως το κάνουν ακόμα”.
Οι εκρήξεις για τα νταμάρια που δημιουργήθηκαν και η συνεχής διέλευση μεγάλων φορτηγών στους δρόμους του Σμαρίου, των Αγιών Παρασκιών, των Αποστόλων έγιναν καθημερινότητα για τους κατοίκους που ακόμη παλεύουν με τις επιπτώσεις των σεισμών στο Αρκαλοχώρι, με πολλά σπίτια στην περιοχή να παραμένουν με σοβαρές ζημιές, χωρίς ουσιαστική βοήθεια καθώς η διαδικασία των αυτοψιών και της έγκρισης της χορήγησης οικονομικής αρωγής πάει με ρυθμούς χελώνας, εξαιτίας της έλλειψης προσωπικού στις αντίστοιχες υπηρεσίες και σχεδιασμού για την αποκατάσταση.
Οι κάτοικοι της περιοχής Πεδιάδας απαιτούν την άμεση διακοπή των έργων στο Καστέλλι και την ακύρωση της μεταφοράς του αεροδρομίου από το Ηράκλειο, με αναβάθμιση του υπάρχοντος και έχουν καταθέσει προσβολή στο ΣτΕ, όμως η απόφαση, όπως καταγγέλλουν, εκκρεμεί από το 2020. Όπως τονίζεται στην ανακοίνωση της Πρωτοβουλίας Πολιτών για τη Διάσωση και Αειφόρο Ανάπτυξη της Πεδιάδας, η συνέχιση της κατασκευής και η μεταφορά του αεροδρομίου από το Ηράκλειο στο Καστέλλι, θα έχει τεράστιες περιβαλλοντικές και κοινωνικές επιπτώσεις σε όλη την ευρύτερη περιοχή.
“Πώς θα επηρεάσει τις ζωές εκείνων αυτή η μετακίνηση;
Θόρυβος: Σίγουρα κάτι που θα αντιληφθεί το Ηράκλειο με το που φύγει το αεροδρόμιο από την Αλικαρνασσό, είναι η μείωση του θορύβου και όλων των αρνητικών επιπτώσεων που αυτός φέρνει. Η ανακούφιση όμως αυτή θα μπορούσε να έχει συμβεί εδώ και δεκαετίες με την αλλαγή κατεύθυνσης του διαδρόμου ώστε να μην αναγκάζονται τα αεροπλάνα να περνάνε πάνω από την πόλη.
Απόσταση: Το επόμενο που θα αντιληφθούν, όταν θελήσουν να χρησιμοποιήσουν αεροπλάνο είναι η αναγκαστική μετακίνηση 40 χιλιομέτρων, χωρίς κάποιο μέσο σταθερής τροχιάς, ούτε κάποια τακτική συγκοινωνία. Σημαίνει δηλαδή μετακίνηση με αυτοκίνητο, στάθμευση του αυτοκινήτου κλπ που συνεπάγεται αύξηση του χρόνου μετακίνησης και του κόστους πτήσης. Θα υπάρχει επιπλέον αύξηση χρόνου πτήσης κατά περίπου 15 λεπτά καθώς η προσέγγιση προς το αεροδρόμιο μπορεί να γίνει μόνο από το νότο που θα ωθεί τα αεροπλάνα να διανύσουν επιπλέον απόσταση. Το γεγονός αυτό αναμένεται να αυξήσει κι άλλο το κόστος πτήσης σε βαθμό που κάνει το πλοίο να φαίνεται και πάλι πιο δελεαστικό τουλάχιστον για μία επίσκεψη στην Αθήνα. Επίσης, οι επιχειρήσεις που περιβάλλουν τη λειτουργία του αεροδρομίου στην Αλικαρνασσό θα μετακινηθούν. Αυτό θα αναγκάσει και τους εκατοντάδες εργαζόμενους να μετακινούνται καθημερινά.
Αύξηση κόστους εισιτηρίου: Τα τέλη του αεροδρομίου θα είναι αυξημένα σε σχέση με τα τωρινά. Αυτό γιατί πρόκειται για μία ακριβή κατασκευή που κάπως πρέπει να αποσβέσει τα έξοδα της επένδυσής της. Συνεπώς θα υπάρξει αναγκαστικά σημαντική αύξηση του κόστους εισιτηρίων.
Νερό: Το Ηράκλειο αυτή τη στιγμή (καθώς και αρκετά χωριά της Πεδιάδας) υδρεύεται κατά 20% από το άριστης ποιότητας νερό του υπόγειου υδροφορέα Καστελλίου. Το νερό αυτό τίθεται σε προδιαγεγραμμένη πορεία μη αναστρέψιμης μόλυνσης και ρύπανσης από την παρούσα πρόταση για τη διαχείριση λυμάτων του αεροδρομίου. Στην Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) αναφέρεται ότι τα επεξεργασμένα βιομηχανικά και αστικά λύματα του αεροδρομίου θα εισέρχονται να “εμπλουτίσουν” τον υδροφόρο ορίζονται μέσα από πηγάδια “εμπλουτισμού”. Ο τεχνητός αυτός “εμπλουτισμός” χαρακτηρίζεται με θετικό πρόσημο από τους μελετητές της ENVECO που έκαναν τη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων. Η πραγματικότητα είναι ότι δεν υπάρχει εμπλουτισμός. Το αεροδρόμιο θα καταναλώνει από το πόσιμο νερό και το νερό άρδευσης που προορίζεται για την κάλυψη των αναγκών όλης της κοινωνίας, και θα “επιστρέφει” τα απόβλητά του με έναν τρόπο που θέτει σε κίνδυνο τον μεγαλύτερο υπόγειο υδροφορέα του νομού Ηρακλείου. Είναι ένα από τα βασικά σημεία από τα οποία αποδεικνύεται ο παραπλανητικός χαρακτήρας της ΜΠΕ και πως σκοπός της δεν είναι η προστασία των ανθρώπων και του περιβάλλοντος αλλά η νομική οχύρωση του έργου απέναντι στους νόμους που προστατεύουν τον άνθρωπο και το περιβάλλον. Και για να το κάνουν αυτό δεν διστάζουν να αλλοιώνουν στοιχεία και την πραγματικότητα.
Το υπάρχον αεροδρόμιο: Ο χώρος που βρίσκεται το παρόν αεροδρόμιο, είναι υποθηκευμένος για την λήψη δανείου 150εκ από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Συνεπώς δεν μπορεί να υπάρξει καμία αξιοποίησή της από τοπικούς φορείς “προς όφελος των πολιτών”.
Ασφάλεια πτήσεων: Ένας πολύ σημαντικός παράγοντας που θα έπρεπε να είναι βασικό κριτήριο για την επιλογή του χώρου του αεροδρομίου είναι η ασφάλεια των πτήσεων. Οι ειδικοί (αεροναυπηγοί κτλ) που έχουν επισκεφθεί την Πεδιάδα Καστελλίου και έχουν παρατηρήσει πως είναι περιστοιχισμένη από βουνά, επισημαίνουν ότι θα είναι ένα πολύ επικίνδυνο αεροδρόμιο με πολλές αναταράξεις κατά την προσέγγιση. H τοποθέτηση του ραντάρ, που πρόκειται να παίζει κεντρικό ρόλο στη διαδικασία αυτή, ήταν σχεδιασμένη να γίνει στην κορυφή του λόφου Παπούρα. Εκεί ανακαλύφθηκε σημαντικό εύρημα μινωικών χρόνων και το ραντάρ θα πρέπει να αλλάξει θέση. Δεν έχει ακόμα διασαφηνιστεί αν πράγματι θα αλλάξει θέση ή θα μετακινηθεί λίγα μέτρα και θα βρίσκεται εντός του αρχαιολογικού χώρου. Σημαντικό είναι ότι η άλλη υποψήφια θέση είναι εντός της προστατευόμενης περιοχής των Αστερουσίων. Ένα πολύ θολό τοπίο για ένα τόσο σοβαρό θέμα που αφορά στην ασφάλεια όλων των χρηστών του αεροδρομίου, απ’ όπου κι αν προέρχονται.
Σε αυτό το σημείο είναι σημαντικό να αναφερθεί το αεροπορικό δυστύχημα που έγινε στην περιοχή το 1975 όπου ο πιλότος, με αυτοθυσία, δε χρησιμοποίησε την εκτόξευση του καθίσματός του αλλά οδήγησε το αεροπλάνο μέχρι τελευταία στιγμή για να αποφύγει το χωριό Μουχτάρω (Ευαγγελισμός) που τότε έσφυζε από ζωή. Όταν ένα αεροδρόμιο βρίσκεται μακριά από τη θάλασσα, περιτοιχισμένο από βουνά, η διαχείριση μιας κρίσης γίνεται πολύ πιο δύσκολη. Όταν ένα πολεμικό αεροπλάνο δυσκολεύεται και έχει τέτοια κατάληξη, τί γίνεται με ένα επιβατικό; Πολύ σοβαρό ζήτημα που αρκεί ώστε, έστω και τελευταία στιγμή, να αλλάξουμε πορεία και να σταματήσουμε αυτό το εγκληματικό έργο.
Αγροδιατροφική κρίση: Η Πεδιάδα Καστελλίου είναι μία από τις δύο μεγάλες Πεδιάδες της Κρήτης. Είναι σημαντική παραγωγός και επηρεάζει θετικά τη διατροφική επάρκεια του νησιού προσφέροντας και οικονομικό όφελος μέσω της πρωτογενούς παραγωγής και της σημαντικής παραγωγής ελαιολάδου, προϊόντων αμπελουργίας κλπ. Να σημειωθεί ότι ο πρωτογενής τομέας έχει συντελεστή ανάπτυξης 7 προς 1 δηλαδή, ένα ευρώ που επενδύεται στη γεωργία αποδίδει 7 ευρώ στην κοινωνία μέσω της ανάπτυξης άλλως, σχετικών και εξαρτώμενων επαγγελμάτων. Όλο αυτό το υγιές κύτταρο θα ασθενήσει και θα χαθεί. Κινδυνεύουμε να χάσουμε τεράστια έκταση γης υψηλής παραγωγικότητας (αναλογικά με το μέγεθος του νησιού μας). Μία από τις δύο μεγάλες πεδιάδες της Κρήτης μετατρέπεται σε βιομηχανική ζώνη θέτοντας σε κίνδυνο την διατροφική επάρκεια του νησιού.
Τα χωριά μας δεν θα είναι ποτέ όπως ήταν. Το ξέρουμε όσοι και όσες έχουμε καταγωγή από εκεί ή όσοι έχουμε βρει καταφύγιο και ησυχαστήριο στην περιοχή. Εξορμήσεις και παρέες, όλα θα αλλάξουν μορφή. Ο ήχος, η μυρωδιά, οι εικόνες, η εμπιστοσύνη στη γη και το νερό. Ακόμα και η κοινωνία των ανθρώπων.
Αύξηση μετακινήσεων σημαίνει αύξηση ρύπων επιδείνωση του φαινομένου του θερμοκηπίου με όλα αυτά που το συνοδεύουν. Λειψυδρία, ακραία καιρικά φαινόμενα, διατάραξη στην εναλλαγή των εποχών.
Ο αρχαιολογικός πλούτος της περιοχής επιχωματώθηκε και τσιμεντώθηκε. Κάποια ευρήματα που διασώθηκαν θα εκτεθούν σε μουσείο που θα βρίσκεται εντός του αεροδρομίου. Ακόμα και η πολιτισμική μας κληρονομιά μετατρέπεται σε ατραξιόν της επιχείρησης του αεροδρομίου.
Ως Πρωτοβουλία Πολιτών για τη Διάσωση Προβολή και Αειφόρο Ανάπτυξη της Πεδιάδας θεωρούμε ότι τα προβλήματα που δημιουργούνται από την κατασκευή και λειτουργία του αεροδρομίου είναι πολύ σημαντικά και μη αντιμετωπίσιμα. Θεωρούμε ότι η καταστροφή της Πεδιάδας μας θα αποτελέσει τεράστια πληγή για το νησί της Κρήτης. Το αεροδρόμιο που κατασκευάζουν είναι άκρως επικίνδυνο και οχυρωμένο από το νόμο με μία Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων που διαστρεβλώνει στοιχεία και γεγονότα ώστε να διασφαλίσει το έργο και όχι τους ανθρώπους και το περιβάλλον.
Διεκδικούμε την ακύρωση του έργου γιατί θεωρούμε ότι πρόκειται για έργο που θα προκαλέσει καταστροφές και ύφεση στην οικονομία και είναι καλύτερο να αλλάξουμε επενδυτικό πλάνο σε κάτι πραγματικά αναπτυξιακό με επίκεντρο την ευζωία των ανθρώπων και την αειφορία του περιβάλλοντος. Θεωρούμε πολύ σημαντική την καλή υγεία της ζωής της υπαίθρου για την καλή ισορροπία της Κρητικής κοινωνίας. Συνεχίζουμε να αγωνιζόμαστε για την υπεράσπιση της ζωής, του νερού, της ιστορίας μας.”
Οι κάτοικοι, μέσα από τους συλλογικούς τους φορείς, καλούν το περιφερειακό συμβούλιο Κρήτης, να αναπέμψει και πάλι την Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για την κατασκευή του αεροδρομίου, καθώς όπως τονίζουν, ελάχιστα από αυτά που απαιτήθηκαν κατά την προηγούμενη αναπομπή έχουν διορθωθεί, ενώ σημειώνουν ότι παραμένει το πολύ σημαντικό ζήτημα του νερού, της ασφάλειας και οι δεκάδες επισημάνσεις για παρατυπίες τις μελέτες του έργου.
Οι φωτογραφίες από τη σελίδα της Πρωτοβουλίας Πολιτών για τη Διάσωση και την Αειφόρο Ανάπτυξη της Πεδιάδας
