Εκατοντάδες αυτοχθονικές κοινότητες στις γεωγραφίες της Λατινικής Αμερικής συνθέτουν ένα ποικιλόμορφο φάσμα αντίστασης. Κοινά τους χαρακτηριστικά, η απελευθέρωση του εδάφους και της γης, η αυτονομία, έξω από λογικές έθνους, κράτους και καπιταλισμού, ο αγώνας ενάντια στην πατριαρχία και την αποικιοκρατία. Ο δημοσιογράφος και συγγραφέας Ραούλ Ζιμπέκι, που έχει αφιερώσει το έργο του στη μελέτη των κοινωνικών κινημάτων, μίλησε στο 13ο Ελευθεριακό Φεστιβάλ Βιβλίου στη Θεσσαλονίκη, για τα κοινά και την αυτονομία ενάντια στον καταστροφικό καπιταλισμό – για τους Ζαπατίστας και αυτόχθονες στη Λατινική Αμερική.
Ο Ραούλ Ζιμπέκι αναφέρθηκε ιδιαίτερα στις αποφάσεις των Ζαπατίστας να αλλάξουν τον τρόπο αυτοοργάνωσης των κοινοτήτων τους και να καταργήσουν την ιδιοκτησία της γης. Όπως σημείωσε, στο χώρο της Λατινικής Αμερικής, από το Μεξικό μέχρι τη Χιλή και την Αργεντινή, εκατοντάδες αυτοχθονικές κοινότητες ανακηρύσσουν την αυτονομία τους, δημιουργούν τις δικές τους δομές, δικτυώνονται με κινήματα για την υπεράσπιση της γης, του νερού και των κοινών αγαθών από την αρπαγή, τον εξορυκτισμό και τις μονοκαλλιέργειες της χημικής γεωργίας.
Εκτός από τους Ζαπατίστας, αναφέρθηκε στις κοινότητες των Νάσα στη νότια Κολομβία που έχουν δημιουργήσει μια πολυπληθή φρουρά υπεράσπισης, απελευθερώνουν τη μάνα γη από τη μονοκαλλιέργεια του ζαχαροκάλαμου, για να καλλιεργήσουν τροφή, κάτι που έχει εμπνεύσει και δίκτυα καλλιεργητών μη αυτόχθονων.
Επίσης, όπως ανέφερε, οι Μαπούτσε στη Χιλή, έκαναν κατάληψη σε 500 φάρμες τσιφλικάδων και καλλιεργούν τροφή, και στην Αργεντινή, παρά την άγρια καταστολή που βιώνουν, απελευθέρωσαν 100 χιλιάδες εκτάρια γης και συγκρότησαν εκατοντάδες κοινότητες.
Στην Αμαζονία, οι αυτοχθονικές κοινότητες δημιούργησαν αυτονομίες σε 9 περιοχές, η συνολική έκταση των οποίων είναι ανάλογη με την ελληνική γεωγραφία, για να τις υπερασπιστούν από τις εξορύξεις, ενώ στο κομμάτι της βραζιλιάνικης Αμαζονίας, 75 από τις 305 ιθαγενικές φυλές, συγκρότησαν αυτόνομες περιοχές.
Στην Ονδούρα, οι κοινότητες των Γκαριφούνας, έχτισαν μόνες τους το δικό τους πανεπιστήμιο, με στόχο να λειτουργεί με αυτοδιαχείριση, αμφισβήτηση της αυθεντίας για την κάλυψη των αναγκών τους, ως απάντηση στην εκπαίδευση των αποικιοκρατών. Κύριο χαρακτηριστικό όλων, η τεράστια συμμετοχή των νέων και των γυναικών.
