Του Γιώργου Κωνσταντίνου, κατοίκου Σαμαρίνας Γρεβενών
Η Σαμαρίνα εδώ και 3 χρόνια έχει πρόσφυγες, και φάνηκε φιλόξενη.
Οι βλάχοι των μετακινούμενων χωριών ξέρουν πολύ καλά από ξενιτιά.
Τον τελευταίο χρόνο όμως, ο ξενοφοβικός λόγος έχει διεισδύσει και ακούγεται όλο και πιο ερειστικός…
Γι αυτό, στις 13 Αυγούστου έγραψα και μοίρασα στο χωριό μια σελίδα με σκέψεις και σκίτσα σχετικά με τους πρόσφυγες στη Σαμαρίνα.
Για όσους δεν ξέρουν την κατάσταση:
Υπάρχουν πολλά λογικά επιχειρήματα σχετικά με τις αντιξοότητες της παρουσίας 320 προσφύγων σε ένα χωριό σαν το δικό μας, που κατοικείται από ελάχιστους κάτοικους το χειμώνα, ξαναζωντανεύει την άνοιξη με την έλευση των κτηνοτρόφων και μετατρέπεται σε κωμόπολη τον Αύγουστο.
Από τη μια τα προβλήματα για τους 320 ανθρώπους που γεμίζουν τα 4 ξενοδοχεία του χωριού. Πέραν της ευγνωμοσύνης για τη φιλοξενία, είναι απελπιστικό ότι βρίσκονται στο πουθενά, χωρίς σχολείο για τα παιδιά, ούτε μαθήματα για τους μεγάλους, χωρίς τον παραμικρό σχεδιασμό για απασχόληση, όλη μέρα τίποτα, χωρίς να ξέρουν αν θα φύγουν αύριο ή του χρόνου…
Από την άλλη τα προβλήματα που δημιουργεί ένας τραγικά κακός θεσμικός σχεδιασμός, όχι μόνο στην επικοινωνία και τον προγραμματισμό, αλλά και για την οικονομία του χωριού. Ναι μεν 100% πληρότητα των ξενοδοχείων αλλά λόγω της έλλειψης ξενοδοχείων για διανυκτέρευση, ταυτόχρονα σημαντικότατη πτώση του συνήθους τουρισμού που τρέφει 10 επιχειρήσεις του χωριού. Οι ξενοδόχοι βγάζουνε πολλά, ενώ οι χασαποταβέρνες και οι πωλητές τραχανοτυροσουβενίρ έχασαν τον μισό τους τζιρο.
Πέραν όμως της ανυπαρξίας διαλόγου για αυτά τα κατανοητά θέματα, αυτό που κυρίως με ενόχλησε, ήταν η ευκολία με την οποία στις κουβέντες στο χάνι (την πλατεία) εναλλάσσονταν τα λογικά επιχειρήματα με επιχειρήματα βασισμένα σε χοντροειδείς στρεβλώσεις, ασύστολες υπερβολές, προφανή ψέματα μπλεγμένα με συγκαλυμμένο ή ασυγκάλυπτο ξενοφοβικό μίσος
Χωρίς να προσβάλλω ή να καταγγείλλω, ούτε να κατηγορώ κανέναν, μοίρασα καμιά διακοσαριά φωτοτυπίες με τις απόψεις μου- με επιχειρήματα και χιούμορ. Θέλησα να δείξω ότι οι πρόσφυγες δεν είναι πρόβλημα αλλά μια ευκαιρία να δείξουμε σαν κοινωνία πόση ανθρωπιά έχουμε. Θέλησα να σχολιάσω και να αποδομήσω κάποια από τα ξενοφοβικά επιχειρήματα και να θυμίσω ότι τα ουσιώδη και χρόνια προβλήματα του χωριού δεν σχετίζονται με τους πρόσφυγες.
Υπήρξαν κάθε είδους αντιδράσεις, επιδοκιμασία, διάλογος, διαφωνίες,… δείγμα του ότι η αντιπαράθεση με την άλλη άποψη εμπλουτίζει τη δημόσια ζωή.
Δυο μέρες αργότερα πετάχτηκε στο χωριό ένα ξενοφοβικό και διχαστικό φεϊγβολάν που προέτρεπε στο μποϊκοτάζ όσων φιλοξενούν πρόσφυγες και στην αποπομπή των προσφύγων από το χωριό, αποκαλώντας τους λαθρομετανάστες.
Αν και το είδε ο παπάς πριν τη λειτουργία, δεν το καταδίκασε, και όταν το απόγευμα του το ανέφερα μου απάντησε με φωνές και ύβρεις (!)
Την επόμενη, το βράδυ, ενώ καθόμουν σε μια καφετέρια με φίλους, ένα τσούρμο από 15 άτομα εμφανίστηκε συντονισμένα και με περικύκλωσε. Μου επιτέθηκαν φραστικά με ύβρεις, εκτοξεύοντας απειλές για τη σωματική μου ακεραιότητα, προτρέποντάς με με σκληρότητα και αγριάδα να το βουλώσω και να φύγω από το χωριό. «με τι δικαίωμα μιλάς ρε», «είσαι πληρωμένος, από που τα παίρνεις;», «είσαι προδότης», «είσαι εχθρός της Σαμαρινας», « το χωριό μίλησε μαζεύοντας υπογραφές», «δεν υπάρχει άλλη γνώμη», «είναι ντροπή σου αυτό που κάνεις», αναμειγμένα με μένος και απειλές «Θα δεις τι θα πάθεις», «θα το πληρώσεις ρε π….», «θα σε γ….», «θα σε ξεσ….», κλπ.
‘Ήδη από την πρώτη στιγμή με το τσούρμο να μου επιτίθεται, ήμουν σίγουρος ότι οι απειλές, οι βρισιές κι οι τσαμπουκάδες δεν θα με πτοήσουν, ούτε πρόκειται να με κάνουν να αλλάξω γνώμη. Ίσα – ίσα, βλέποντας την οργή και το μίσος απέναντι σε απόψεις απλές και τίμιες, που αποτελούν κοινό τόπο για τις θρησκείες, τον ανθρωπισμό και τον πολιτισμό, νιώθω σαν χρέος και τιμή μου να συνεχίσω να τις υπερασπίζομαι. Και αν τυχόν κάνω λάθος στην εκτίμηση της πραγματικότητας, είμαι ανοιχτός στη συζήτηση, αλλά δεν πρόκειται να δεχτώ τη βια σαν επιχείρημα.
Πέρασαν από τότε δυο βδομάδες. Παρ΄όλο που ενημερώθηκαν για τον τραμπουκισμό, ακόμα κανένας φορέας, ούτε ο ιερέας, ούτε οι σύλλογοι σαμαριναίων, ούτε οι οργανωτές της συγκέντρωσης υπογραφών για να φύγουν οι πρόσφυγες, δεν θεώρησαν χρήσιμο να καταγγείλουν κάπως την επίθεση.
Κρίμα, αλλά ποτέ δεν είναι αργά, γιατί κοινωνία του χωριού μας έχει χώρο για όλες τις απόψεις. Η βία και οι απειλές δεν είναι όμως άποψη, η φίμωση διχάζει το χωριό και το εκθέτει. Γι΄αυτό και βρέθηκαν πάρα πολλοί συντοπίτες μου, ανεξάρτητα αν συμφωνουν με τις απόψεις μου, που με στήριξαν με την αλληλεγγύη τους.
Απέναντι στη θρασυδειλία και το νταηλίκι βρέθηκαν και κάποιοι που δεν βρήκαν κάτι παραπάνω να πουν από το «πήγαινες γυρεύοντας», «τι περίμενες δηλαδή», «γιατί πας και μπλέκεις»….
Το πρόβλημα δεν είναι η διαφορετική γνώμη αλλά τα νταηλίκια.
Πόσο χαμηλά πρέπει να πέσει η κοινωνική αξιοπρέπεια σ΄έναν τόπο, ώστε να μην μπορείς να εκφράσεις την στήριξη σου στις αρχές του ανθρωπισμοί παρά μόνο ψιθυριστά; Όπου η δημόσια υποστήριξη των διεθνών συμβάσεων για το άσυλο και τα ανθρώπινα δικαιώματα θεωρείται πρόκληση, ενώ οι στρεβλώσεις της αλήθειας, τα ρατσιστικά σχόλια, οι προβοκάτσιες και οι απειλές μένουν αναπάντητες λόγω φόβου;
Οι νταήδες που μου την πέσανε κι αυτοί που τις επόμενες ημέρες μου είπαν πως «λίγα σου κάνανε» είναι απλά μια μικρή μειοψηφία, αλλά τα περιστατικά που συμβαίνουν είναι όλο κι πιο ανησυχητικά.
Δυστυχώς αφέθηκε για πολύ καιρό αναπάντητος ο παραλογισμός της ξενοφοβικής επιχειρηματολογίας σχετικά με το μεταναστευτικό, και τώρα αποθρασύνθηκε.
Οι αντιδράσεις του τύπου: “μην τους δίνεις σημασία”, “έλα βρε, ποιος ασχολείται μαζί τους”, “η αδιαφορία είναι η καλύτερη απάντηση”, “ο κόσμος δεν τους παίρνει σοβαρά” μου φαίνονται αφελείς έως βλαπτικές.
Γιατί η ανοχή απέναντι σε αυτούς που καλλιεργούν μια φρασεολογία μίσους επέτρεψε στη φρασεολογία τους να στρογγυλοκαθίσει (για να μην πω να κυριαρχήσει) στον δημόσιο λόγο.
Είναι αναγκαίες οι δημόσιες φωνές απάντησης στον ξενοφοβικό λόγο. Κι όμως είναι πολύ σπάνιες. Ένας άνθρωπος βρέθηκε μόνο να απαντήσει στις τραγικές στρεβλώσεις και υπερβολές που συνόδεψαν την πρωτοβουλία εκδίωξης των προσφύγων και τον λόγο που εκφράστηκε στη λαϊκή συνέλευση.
Η δικιά μου πρωτοβουλία ξεκίνησε από την πεποίθηση μου ότι για το καλό του χωριού δεν πρέπει να μας βγει η ρετσινιά του νταή ενάντια στους κατατρεγμένους. Οι πρόσφυγες ήρθαν, είναι περαστικοί και θα φύγουν, αλλά αν δεν βάλουμε φραγμό στη μισαλλοδοξία δεν ξέρουμε που θα φτάσει το κακό, και το στίγμα θα μας λεκιάζει για δεκαετίες. Θέλησα να προτρέψω τους σαμαρινιώτες να αναλογιστούμε από κοινού την κατάσταση, χωρίς υπερβολές, εξαλλοσύνες, μίση και παρωπίδες. Σκοπός μου ήταν η αναζήτηση λύσεων μέσα από τη λογική, το διάλογο και το σεβασμό. Αυτά όμως οι φωνακλάδες τα διαβάζουν και δεν τα καταλαβαίνουν. Αυτό που επιδιώκουν είναι ο διχασμός.
Το χωριό δεν ανήκει στους τραμπούκους ούτε σε όσους σπέρνουν μίσος και φόβο. Η ανοχή των αρχών και μεγάλου μέρους της κοινωνίας απέναντι σε βίαιες φρασεολογίες εγκυμονεί βίαιες συμπεριφορές.
Όταν οι αρχές του τόπου (δήμος, νομαρχία, περιφέρεια, βουλευτής) υπερθεματίζουν με ξενοφοβικό λόγο, και καλλιεργούν τη μισαλλοδοξία μιας ερειστικής μειοψηφίας, το βάρος και η ευθύνη πέφτει στην κοινωνία των πολιτών.
Στο όνομα της προσφυγιάς που έζησαν οι προγονοί μας, στη μνήμη τόσων συγκρούσεων που αποτελούν κομμάτι της ιστορίας μας, με το μυαλό στην ειρηνική συνύπαρξη που είναι η βάση για την καλυτέρευση της ζωής όλων μας, ελπίζω να βρούμε το κουράγιο να αντιπαρατεθούμε με την πραγματικότητα χωρίς τις παρωπίδες των συνομωσιολόγων, και να καταδικάσουμε τις προβοκάτσιες, τα ψέματα, τις υπερβολές και τους τραμπουκισμούς. Ούτε η ορθόδοξη πίστη, ούτε η ελληνική ταυτότητα είναι ιδιοκτησία των ξενοφοβικών.
Η σιωπή απέναντι στην αδικία, είναι συνενοχή. Η ανθρωπιά είναι λεβεντιά και περηφάνια!
______________________________
Τόσες μέρες τώρα δεν είχα κατάφερα να δημοσιεύσω τις σκέψεις μου. Με βοήθησε πολύ η χθεσινή δημοσίευση της @lesxigrevenon που συνοψίζει παραστατικά το τί έζησα τις τελευταίες δυο βδομάδες στο χωριό Σαμαρίνα, λίγο πριν το πανηγύρι του 15αύγουστου:Μια αυτοσχέδια προκήρυξη – απάντηση στην αντιπροσφυγική ρητορική, σ’ένα χωριό που φιλοξενεί πρόσφυγες εδώ και τρία χρόνια, στάθηκε αρκετή για να ξεδιπλώσουν ξανά το περίσσιο θράσος τους οι “γνωστοί άγνωστοι”.
Το σκίτσο ακολούθησαν τρικάκια με χρυσαυγίτικη φρασεολογία και οι τραμπουκισμοί του δημιουργού, αναδεικνύοντας την κρισιμότητα της κατάστασης.
Μία κατάσταση που μεθοδεύεται εδώ και καιρό, όπως έχουμε αναδείξει, και ήρθε ο καιρός όσοι έσπειραν ξενοφοβία και ρατσισμό να θερίσουν τους καρπούς του μίσους τους.
Και φυσικά δεν αναφερόμαστε, κυρίαρχα, στους 10-15 “θερμοκέφαλους” αλλά σε όσους κινούν τα νήματα και βάζουν πλάτες, άμεσα ή έμμεσα, σ αυτά τα τάγματα εφόδου, πλέοντας στα βρώμικα νερά του φασισμού.
Μιλάμε για τους “τοπικούς άρχοντες” του χωριού, τους δικηγόρους και τον πρωτεργάτη παπά που έχει μετατρέψει το “αγαπάτε αλλήλους” σε κηρύγματα μίσους.
Αλλά κυρίως μιλάμε για τον Αντιπεριφερειάρχη κ. Γιάτσιο που στη συνέλευση του χωριού εγκαλούσε τους κατοίκους να αναλάβουν δράσεις και να κάνουν πορείες για να αποτρέψουν τη συνέχεια της παραμονής των προσφύγων. Για τον περιφερειάρχη κ. Κασαπίδη που διαμήνυε ότι “θέση μας είναι ότι δεν θέλουμε κανέναν πρόσφυγα στη Δυτική Μακεδονία”. Για τον βουλευτή μας κ. Πάτση που πρότεινε την δημιουργία κλειστών δομών προσφύγων- σύγχρονων στρατοπέδων συγκέντρωσης και τον εγκλεισμό τους εκεί.
Είχαμε πει ότι για τους τραμπουκισμούς και τα φαινόμενα ρατσισμού που θα ακολουθούσαν μετά απ’ αυτές τις δηλώσεις καθίστανται αυτοί ηθικοί αυτουργοί και υπεύθυνοι και το ξανατονίζουμε για ό,τι ακολουθήσει!
Παρακολουθούμε στενά τις εξελίξεις και θα είμαστε πλάι σε οποιαδήποτε πρωτοβουλία ενημέρωσης, αφύπνισης και ευαισθητοποίησης που θα παρθεί από μέλη της τοπικής κοινότητας, η οποία διαθέτει ακόμα περήφανο κόσμο, που αντιστέκεται στο κλίμα τρομοκρατίας που έχει διαμορφωθεί.
______________________________
Ευχαριστώ πολύ τα παιδιά της Λέσχης για τη στήριξη. Η αλληλεγγύη μας στεριώνει το χαμόγελο και δυναμώνει τις καρδιές μας
