Η πανδημία μαίνεται σε ΗΠΑ, Ρωσία, Λατ. Αμερική, Δ. Ευρώπη, Μέση Ανατολή, Ν. Ασία

COVID-19 Οι αριθμοδείκτες κρουσμάτων κατά χώρες: Σε ευρωπαϊκές χώρες αυξάνεται ολοένα ο ρυθμός αύξησης. Η Ινδία είναι πρώτη σε ρυθμό αύξησης. Ενώ Ιράκ και Ισραήλ καταγράφουν μεγάλες αυξήσεις. Όπως συνεχής είναι η αύξηση και στην Ινδονησία. Του Γιάννη Γκλαρνέτατζη


Έγινε η αρρώστια συνήθειά μας

ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΤΩΝ ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΩΝ ΤΟΥ ΚΟΡΟΝΟΪΟΥ – ΜΕΡΟΣ 3Α: Συνολικά κρούσματα κατά χώρες

Του Γιάννη Γκλαρνέτατζη

Στο πρώτο τμήμα του τρίτου μέρους της θερινής αυτής ανασκόπησης θα ασχοληθούμε με τις εξελίξεις όσον αφορά τα συνολικά κρούσματα κατά χώρες. Βέβαια, δεν θα αναφερθούμε και στις 213 χώρες και εξαρτημένα εδάφη (παλιά τα λέγαν αποικίες) όπου έχουν καταγραφεί κρούσματα. Θα δούμε τι γίνεται με εκείνες τις χώρες που έχουν τα περισσότερα, για την ακρίβεια μ’ όσες κάποια στιγμή ήταν στην πρώτη εικοσάδα είτε στον συνολικό αριθμό κρουσμάτων, είτε στις σχετικές μεταβολές.

Όπως και στα προηγούμενα άρθρα τα στοιχεία προέρχονται από τον ιστότοπο worldometers, ενώ στους πίνακες και τα διαγράμματα που ακολουθούν οι αριθμοί αφορούν τη 15η και την τελευταία ημέρα κάθε μήνα, 30η ή 31η (Μ15 = 15 Μαΐου, Μ31 = 31 Μαΐου, Ιν15 = 15 Ιουνίου, Ιν30 = 30 Ιουνίου, Ιλ15 = 15 Ιουλίου, Ιλ31 = 31 Ιουλίου, Α15 = 15 Αυγούστου, Α31 = 31 Αυγούστου και Σ15 = 15 Σεπτεμβρίου), ενώ οι σχετικές μεταβολές το πρώτο ή δεύτερο μισό του κάθε μήνα αντίστοιχα (2ο Μ = 16-31 Μαΐου, 1ο Ιν = 1-15 Ιουνίου, 2ο Ιν = 16-30 Ιουνίου, 1ο Ιλ = 1-15 Ιουλίου, 2ο Ιλ = 16-31 Ιουλίου, 1ο Α = 1-15 Αυγούστου, 2ο Α = 16-31 Αυγούστου και 1ο Σ = 1-15 Σεπτεμβρίου).

Α. Συνολικός αριθμός κρουσμάτων

Επειδή οι πίνακες είναι πολύ μεγάλοι θα τους «σπάσουμε» σε τμήματα.

Πίνακας 1α: Οι πρώτες είκοσι χώρες σε αριθμό κρουσμάτων (15.5-15.6)

Πίνακας 1β: Οι πρώτες είκοσι χώρες σε αριθμό κρουσμάτων (30.6-31.7)

Πίνακας 1γ: Οι πρώτες είκοσι χώρες σε αριθμό κρουσμάτων (15.8-15.9)

Όλη αυτή η παράθεση ονομάτων χωρών και αριθμών είναι μάλλον λίγο χαοτική, γι’ αυτό θα την αναλύσουμε κάπως. Ένα πρώτο στοιχείο είναι η αναμενόμενη αύξηση τόσο του μεγαλύτερου όσο και του μικρότερου αριθμού κρουσμάτων σ’ αυτές τις εικοσάδες, αφού –όπως έχουμε γράψει ήδη στο πρώτο άρθρο της σειράς– η πανδημία βρίσκεται σε πλήρη έξαρση. Έτσι στις 15 Μαΐου η πρώτη χώρα είχε σχεδόν ενάμισι εκατομμύριο κρούσματα κι η εικοστή περίπου 37.000. Στις 15 Σεπτεμβρίου, πλέον, τα αντίστοιχα νούμερα είναι σχεδόν επτά εκατομμύρια και τριακόσιες χιλιάδες.

Πολύ ενδιαφέρουσα είναι η γεωγραφική κατανομή των χωρών που ανήκουν στις πρώτες εικοσάδες. Ο συνολικός αριθμός των χωρών που μπήκαν στην πρώτη εικοσάδα έστω και μία φορά είναι 26. Απ’ αυτές εννιά είναι ασιατικές (Μπαγκλαντές, Κίνα, Ινδία, Ιράν, Ιράκ, Πακιστάν, Κατάρ, Σαουδική Αραβία και Τουρκία), οκτώ αμερικανικές (Αργεντινή, Βραζιλία, Καναδάς, Χιλή, Κολομβία, Μεξικό, Περού κι ΗΠΑ), άλλες οκτώ ευρωπαϊκές (Βέλγιο, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Ολλανδία, Ρωσία, Ισπανία κι Ηνωμένο Βασίλειο) και μόλις μία αφρικανική (Νότια Αφρική). Ενώ, όμως, στην Αμερική οι χώρες αυτές είναι διεσπαρμένες σε όλο το μήκος της ηπείρου, στην Ευρώπη συγκεντρώνονται στο δυτικό τμήμα (οι επτά) και στην Ασία επίσης στο δυτικό τμήμα (ή Μέση Ανατολή) οι πέντε και στη Νότια Ασία (ή ινδική υποήπειρο) άλλες τρεις. Να σημειώσουμε ότι σ’ αυτό το σύνολο περιλαμβάνονται όλες οι χώρες των λεγόμενων BRICS (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα, Νότια Αφρική). Στις είκοσι χώρες που έχουν το μεγαλύτερο αριθμό κρουσμάτων στο τέλος της εξεταζόμενης περιόδου η αναλογία έχει αλλάξει ως εξής: Ασία κι Αμερική από επτά, Ευρώπη πέντε κι Αφρική μία. Τέλος από τις δεκατέσσερις χώρες που βρίσκονται πάντα μεταξύ των είκοσι πρώτων, πέντε είναι αμερικανικές, πέντε ευρωπαϊκές και τέσσερις ασιατικές.

Με τις χώρες που βρίσκονται στην πρώτη εικοσάδα στις 15.9 θα ασχοληθούμε λίγο εκτενέστερα παρακάτω, αφού πρώτα ρίξουμε μια ματιά στις έξι που πέρασαν αλλά δεν ανήκουν πλέον σ’ αυτήν την ομάδα. Η Ολλανδία ήταν μόνο την πρώτη φορά (17η θέση στις 15.5). Το γειτονικό Βέλγιο ήταν 15ο στις 15.5 και 19ο στις 31.5. Το Κατάρ το συναντάμε κι αυτό δυο φορές (31.5 και 15.6) και τις δυο στην 20η θέση. Η Κίνα είναι μόνο τρεις φορές στην πρώτη εικοσάδα (13η στις 15.5, 17η στις 31.5 και 19η στις 15.6). Ο Καναδάς είναι μια φορά παραπάνω (14ος στις 15.5 και 31.5, 17ος στις 15.6 και 19ος στις 30.6). Η Γερμανία, τέλος, βρίσκεται μέσα στην πρώτη εικοσάδα όλες τις φορές εκτός από την τελευταία. Συγκεκριμένα είναι 8η στις 15.5, μια θέση παρακάτω στις 31.5, ακόμα μία στις 15.6, 14η στις 30.6, 16η στις 15.7, 18η στις 31.7, 19η στις 15.8 και 20η στις 31.8.

Ακολούθως εξετάζουμε πιο λεπτομερώς τις χώρες που ανήκουν στις πρώτες είκοσι στις 15.9, χωρισμένες σε πεντάδες.

Πίνακας 2: Οι χώρες στις θέσεις 1-5 σε αριθμό κρουσμάτων (15.9)

Διάγραμμα 1: Οι χώρες στις θέσεις 1-5 σε αριθμό κρουσμάτων (15.9)

Να πούμε ότι οι πέντε αυτές χώρες βρίσκονταν στην πρώτη εικοσάδα όλο το εξεταζόμενο διάστημα. Οι Ηνωμένες Πολιτείες ήταν και παραμένουν πάντα πρώτες και με διαφορά (ήδη στις 29.9 έχουν ξεπεράσει τα 7.400.000 συνολικά κρούσματα). Αναμένεται να παραμείνουν σ’ αυτή τη θέση για κανά δίμηνο περίπου εκτός αν επιταχύνει περισσότερο η Ινδία. Η αμερικανική καμπύλη, πάντως παρουσιάζει κάποια κάμψη. Αντίθετα η Ινδία έχει ξεκάθαρα υπερβολικά τροχιά. Ξεκίνησε σχετικά χαμηλά (11η με περίπου 85.000 στις 15.5), αλλά στη συνέχεια ο αριθμός των κρουσμάτων ανέβηκε ραγδαία, όπως κι η θέση της στην παγκόσμια κατάταξη (7η στις 31.5, 4η στις 15 και 30.6, κατόπιν 3η και τέλος 2η) με πάνω από 6.200.000 στις 29.9. Η Βραζιλία ξεκίνησε 6η, στη συνέχεια ήταν 2η όλη την περίοδο, για να καταλήξει 3η, ενώ στις 29.9 βρίσκεται κοντά στα 4,8 εκατομμύρια, καθώς φαίνεται ότι κι η δική της καμπύλη κάμπτεται. Οι γραμμές των άλλων δύο χωρών φαίνονται παράλληλες και χαμηλά επειδή ακριβώς είναι τεράστιες οι διαφορές τους από τις τρεις πρώτες. Η θέση της Ρωσίας δεν παρουσιάζει ιδιαίτερες διακυμάνσεις, 3η από τις 15.5 ως τις 30.6 και κατόπιν 4η με πάνω από ένα εκατομμύριο κρούσματα (1.167.000 στις 29.9). Δυσάρεστη έκπληξη μπορούμε να χαρακτηρίσουμε την παρουσία μιας χώρας όπως το Περού στην πρώτη πεντάδα. Αντίθετα από τη Ρωσία η πορεία της χώρας των Άνδεων παρουσιάζει διακυμάνσεις: αρχικά 12η, κατόπιν σταδιακά 10η, 8η, 7η και 5η, για να κατέβει ξανά στην 7η θέση στις 31.7, 6η στις 15.8 κι ύστερα στην 5η θέση με σχεδόν 750.000 κρούσματα (λίγο πάνω από τις οκτακόσιες χιλιάδες δεκατέσσερις μέρες αργότερα, όταν όμως το Περού υποσκελίζεται με ελάχιστη διαφορά από μια άλλη λατινοαμερικανική χώρα).

Πίνακας 3: Οι χώρες στις θέσεις 6-10 σε αριθμό κρουσμάτων (15.9)

Διάγραμμα 2: Οι χώρες στις θέσεις 6-10 σε αριθμό κρουσμάτων (15.9)

Και σ’ αυτή την πεντάδα έχουμε τρεις χώρες από την αμερικάνικη ήπειρο, όπως και στην πρώτη πεντάδα. Η Κολομβία βρίσκεται στις είκοσι πρώτες σε κρούσματα χώρες από τις 30.6 και μετά. Τότε είναι 20η, ανεβαίνει μια θέση στις 15.7, 12η στο τέλος του ίδιου μήνα και κατόπιν 8η στις 15.8, 7η στις 31.8 και 6η στις 15.9, ενώ όταν γράφονται αυτές οι γραμμές είναι πλέον στην πρώτη πεντάδα ξεπερνώντας λίγο το Περού με 824.000 κρούσματα (29.9). Η γραμμή της είναι παραβολική με σημάδια κάμψης προς το τέλος. Το Μεξικό έχει σχεδόν ευθύγραμμη αύξηση και βρίσκεται στην πρώτη εικοσάδα όλο το διάστημα που μελετάμε (18ο, 15ο, 14ο, 7ο, 6ο, 7ο, 8ο και πάλι 7ο στο τέλος). Στις 29.9 είναι στην ένατη θέση με πάνω από 730.000 κρούσματα. Η μόνη αφρικανική χώρα που συναντάμε ακολουθεί μια ημιτονοειδή πορεία με σημείο καμπής τα μέσα Ιουλίου. Η Νότια Αφρική, λοιπόν, είναι στις πρώτες είκοσι κι αυτή από τις 30.6 (17η αρχικά, εκτινάσσεται στην 8η στις 15.7 και κατόπιν 5η, 5η, 6η και 7η ενώ στις 29.9 έχει πέσει πλέον στη 10η θέση με 670.000). Η γραμμή της Ισπανίας είναι ιδιαίτερα διαφωτιστική. Ξεκινάει πολύ ψηλά, κοντά στις 300.000, παρουσιάζει ελάχιστη αύξηση μέχρι τις 15.7 και μετά αρχίζει άνοδο που γίνεται πολύ απότομη μετά τις 15.8. Βρίσκεται στις πρώτες είκοσι όλο το χρονικό διάστημα (2η, 4η, 6η, 6η, 9η, 9η, 10η, 9η, 9η). Στις 27.9 έχει ανέβει στην 7η θέση με σχεδόν 760.000. Η όλη ισπανική πορεία είναι, όπως θα δούμε, χαρακτηριστική των χωρών της Δυτικής Ευρώπης. Τέλος η Αργεντινή μπαίνει αργά στην εικοσάδα (μέσα Ιουλίου) αλλά ανεβαίνει πολύ γρήγορα, όπως φαίνεται κι από την ξεκάθαρα παραβολική καμπύλη της. Ξεκινάει 20η, κατόπιν 19η, 14η και 10η στις δύο τελευταίες φορές, αλλά πλέον 9η στις 29.9 με 736.000 κρούσματα.

Πίνακας 4: Οι χώρες στις θέσεις 11-15 σε αριθμό κρουσμάτων (15.9)

Διάγραμμα 3: Οι χώρες στις θέσεις 11-15 σε αριθμό κρουσμάτων (15.9)

Από τις χώρες αυτής της πεντάδας μόνο το Μπαγκλαντές δεν είναι στην πρώτη εικοσάδα από την αρχή. Η Χιλή ανεβαίνει απότομα μέχρι τα τέλη Ιουνίου και μετά ευθύγραμμα κι αρκετά σταθερά. Από την 19η θέση στις 15.5 ανέρχεται μέχρι την 6η δυο μήνες μετά κι ύστερα κατεβαίνει σιγά-σιγά στην 11η στο τέλος, ενώ στις 29.9 βρίσκεται μια θέση παρακάτω με σχεδόν 460.000 κρούσματα. Το Ιράν παρουσιάζει μια απόλυτη ευθεία με σταθερή κλίση κάτι που το διακρίνει από σχεδόν όλες τις άλλες χώρες. Επίσης, αυτή η χώρα κινείται σταθερά κάπου στη μέση του πίνακα των είκοσι πρώτων με αλληλουχία 10ο, 12ο, 9ο, 10ο, 11ο, 10ο, 11ο, 12ο και 12ο και στις 29.9 μια θέση παρακάτω όντας κοντά στις 450.000. Πηγαίνοντας, τώρα, στις ευρωπαϊκές χώρες βλέπουμε «ανωμαλίες» στις γραμμές τους αφού και οι δυο αναθεώρησαν κάποια στιγμή προς τα κάτω τον αριθμό των κρουσμάτων, χωρίς ωστόσο να φύγουν ποτέ από την πρώτη εικοσάδα. Η Γαλλία, η οποία μετά την αναθεώρηση έχει μια ήπια άνοδο αρχικά που γίνεται όμως εκθετική από τον Αύγουστο και μετά, ξεκινά από την 7η θέση, φτάνει μέχρι την 20η αλλά στη συνέχεια ανεβαίνει θέσεις για να καταλήξει στη 13η στις 15.9, αλλά πάει στην 11η με πάνω από 550.000 δώδεκα μέρες αργότερα. Το Ηνωμένο Βασίλειο ξεκινάει από ψηλά (4ο) και πέφτει συνέχεια θέσεις για να καταλήξει 14ο, ενώ μετά τη δική του «ανωμαλία» ακολουθεί μια πορεία κάπως σαν τη γαλλική, ίσως όχι τόσο απότομα ανοδική, αφού στις 29.9 παραμένει στην ίδια θέση με 446.000. Το Μπαγκλαντές, τελευταία χώρα της πεντάδας δεν είναι στις είκοσι πρώτες τον Μάιο, κατόπιν βρίσκεται στη 18η για ν’ ανεβεί σταδιακά στη 15η. Στα τέλη Σεπτεμβρίου παραμένει στην ίδια θέση με πάνω από 360.000.

Πίνακας 5: Οι χώρες στις θέσεις 16-20 σε αριθμό κρουσμάτων (15.9)

Διάγραμμα 4: Οι χώρες στις θέσεις 16-20 σε αριθμό κρουσμάτων (15.9)

Στην τελευταία πεντάδα βλέπουμε τέσσερις ασιατικές χώρες από τις οποίες οι τρεις βρίσκονται στο δυτικό τμήμα της μεγαλύτερης ηπείρου. Η Σαουδική Αραβία ακολουθεί μια παραβολική τροχιά, δηλαδή μια κάπως αργή αύξηση, κι από 16η στην αρχή ανεβαίνει στη 13η για να καταλήξει ξανά στην αρχική της θέση. Λίγες μέρες αργότερα είναι πλέον 17η με 334.000 κρούσματα. Παρόμοια παραβολική είναι κι η τροχιά του Πακιστάν και μάλιστα με πιο αργή άνοδο. Ξεκινά από την 20η θέση, φθάνει μέχρι τη 12η και σταδιακά ξαναπέφτει στη 17η και παρακάτω στην 20η με 310.000 κρούσματα. Το Ιράκ έχει την πιο ραγδαία εκθετική αύξηση όπως δείχνει κι η ξεκάθαρη υπερβολική καμπύλη του, φτάνει στη 18η θέση στο τέλος της περιόδου (ενώ μέχρι τότε δεν είναι στην πρώτη εικοσάδα) και λίγες μέρες μετά είναι πλέον στη 16η με σχεδόν 360.000. Η Τουρκία έχει σχεδόν ευθύγραμμη πορεία και ξεκινώντας από την 9η θέση στις 15.5 κατεβαίνει σταδιακά στη 19η και λίγο μετά πάει στη 18η με 317.000. Τέλος, η Ιταλία από 5η στις 15.5 πέφτει στην 20η στις 15.9, όπου και παραμένει με 313.000 κρούσματα, ενώ η γραμμή της πλησίαζε μια ασύμπτωτη πριν αποκτήσει υπερβολικά χαρακτηριστικά όπως συμβαίνει και με τη βρετανική, τη γαλλική και την ισπανική γραμμή.

Β. Μεταβολές στον συνολικό αριθμό κρουσμάτων

Οι σχετικές μεταβολές συμβάλλουν στην καλύτερη κατανόηση της εξέλιξης των κρουσμάτων. Εδώ χωρίζουμε τον βασικό πίνακα σε δύο τμήματα.

Πίνακας 6α: Οι πρώτες είκοσι χώρες σε αύξηση αριθμού κρουσμάτων (μέσα Μαΐου – μέσα Ιουλίου)

Πίνακας 6β: Οι πρώτες είκοσι χώρες σε αύξηση αριθμού κρουσμάτων (μέσα Μαΐου – μέσα Ιουλίου)

Κι απ’ αυτόν τον πίνακα βλέπουμε τη σημαντική άνοδο της μεταβολής των κρουσμάτων γενικά, καθώς στο δεύτερο δεκαπενθήμερο του Μαΐου η πρώτη χώρα έχει αύξηση κατά 353.000 κι η εικοστή κατά 14.000, ενώ στο πρώτο δεκαπενθήμερο του Σεπτεμβρίου τα αντίστοιχα νούμερα είναι 1.330.000 και 26.000. Εδώ είναι συνολικά 34 οι χώρες που κάποια στιγμή βρέθηκαν στις πρώτες είκοσι. Οι περισσότερες είναι ασιατικές και συγκεκριμένα 14 (Μπαγκλαντές, Ινδία, Ινδονησία, Ιράν, Ιράκ, Ισραήλ, Καζακστάν, Κουβέιτ, Ομάν, Πακιστάν, Φιλιππίνες, Κατάρ, Σαουδική Αραβία και Τουρκία). Όπως βλέπουμε οκτώ είναι από τη Μέση Ανατολή και τρεις από την ινδική υποήπειρο. Ακολουθεί η Αμερική με 9 χώρες (Αργεντινή, Βολιβία, Βραζιλία, Καναδάς, Χιλή, Κολομβία, Μεξικό, Περού κι ΗΠΑ). Από την Ευρώπη προέρχονται 7 χώρες (Λευκορωσία, Γαλλία, Ρωσία, Ισπανία, Σουηδία, Ηνωμένο Βασίλειο κι Ουκρανία) με τέσσερις δυτικοευρωπαϊκές και τρεις από την πρώην Σοβιετική Ένωση. Τέλος έχουμε και 4 από την Αφρική (Αίγυπτος, Αιθιοπία, Μαρόκο και Νότια Αφρική). Βέβαια, από τις αφρικανικές χώρες δυο είναι αραβικές και μια ακόμη γειτονική της ευρύτερης Μέσης Ανατολής. Οι αναλογίες αλλάζουν αρκετά στις είκοσι πρώτες στο πρώτο δεκαπενθήμερο του Σεπτεμβρίου όπου έχουμε επτά ασιατικές χώρες, επτά αμερικανικές, πέντε ευρωπαϊκές και μία αφρικανική, χώρες με τις οποίες θα ασχοληθούμε εκτενέστερα. Τέλος δέκα είναι οι χώρες που εμφανίζονται αδιαλείπτως στην πρώτη εικοσάδα κι εδώ η κυριαρχία της αμερικάνικης ηπείρου είναι καταθλιπτική καθώς έξι απ’ αυτές προέρχονται απ’ αυτήν, ενώ τρεις είναι ασιατικές και μια ευρωπαϊκή.

Από τις χώρες που δεν βρίσκονται στην πρώτη εικοσάδα αύξησης κρουσμάτων το πρώτο δεκαπενθήμερο του Σεπτεμβρίου τις πιο πολλές παρουσίες στον πίνακα έχει η Νότια Αφρική που δεν εμφανίζεται μόνο την τελευταία φορά, με μέγιστη αύξηση 182.000 το δεύτερο μισό του Ιουλίου, ενώ τις τελευταίες δυο εβδομάδες του Σεπτεμβρίου βρέθηκε στην 25η θέση με 21.000 επιπλέον κρούσματα. Ακολουθεί η Σαουδική Αραβία με έξι παρουσίες, καθώς δεν είναι στον πίνακα τις δυο τελευταίες φορές. Η δική της μέγιστη τιμή είναι σχεδόν 59.000 το δεύτερο μισό του Ιουνίου, ενώ τις από τις 15 μέχρι τις 29.9 είχε 7.000 νέα κρούσματα (54η). Κατόπιν έχουμε το Πακιστάν που βρίσκεται στις πρώτες είκοσι χώρες από την αρχή μέχρι το πρώτο δεκαπενθήμερο του Ιουλίου με μεγαλύτερη αύξηση τις 75.000 το πρώτο μισό του Ιουνίου, ενώ το τελευταίο διάστημα είχε αύξηση 9.000 κρουσμάτων (44ο). Τρεις φορές στον πίνακα, αλλά όχι στο τέλος, είναι δυο χώρες αμφότερες τα τρία πρώτα δεκαπενθήμερα. Η Αίγυπτος φθάνει στο μέγιστό της το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Ιουνίου με 22.000 (τώρα, πλέον, 1.700 και 83η θέση), ενώ το ίδιο διάστημα φτάνει σε τοπικό μέγιστο (20.000) κι η Τουρκία που τις τελευταίες δεκατέσσερις μέρες έχει αύξηση 22.500 (24η). Μία φορά λιγότερη συναντάμε στον πίνακα άλλες τέσσερις χώρες: τη Βολιβία (2ο μισό Ιουλίου και 1ο Αυγούστου) με μεγαλύτερη τιμή πάνω από 24.000, ενώ τελευταία είχε 6.600 καινούργια κρούσματα (58η)∙ το Καζακστάν που είναι στην πρώτη εικοσάδα όλο τον Ιούλιο με μέγιστο τις 41.500 το πρώτο μισό αυτού του μήνα ενώ το πρόσφατο διάστημα είναι πια 900 επιπλέον κρούσματα (100ο)∙ τη Σουηδία που είναι στον πίνακα τον μήνα Ιούνιο με μέγιστη αύξηση τις 16.000 το δεύτερο δεκαπενθήμερο και τώρα 5.500 (61η)∙ και το Κατάρ που εμφανίζεται τα δυο πρώτα δεκαπενθήμερα και σημειώνει τη μεγαλύτερη αύξηση στο πρώτο απ’ αυτά (27.500), ενώ τις τελευταίες μέρες έχει 3.300 νέα κρούσματα (69ο). Τέλος από μία φορά εμφανίζονται άλλες πέντε χώρες: Αιθιοπία (2ο μισό Αυγούστου, 23.000, τώρα 9.000, 43η), Ομάν (1ο μισό Ιουλίου, 21.000, τώρα σχεδόν 8.000, 51ο), Καναδάς (2ο δεκαπενθήμερο Μαΐου, 16.300, τώρα όμως 18.000, 30ος), Λευκορωσία (ίδια περίοδος, σχεδόν 15.000, τώρα 3.700, 67η) και Κουβέιτ (επίσης την ίδια περίοδο, 14.000, τώρα 8.300, 50ο).

Πίνακας 7: Οι χώρες στις θέσεις 1-5 σε αύξηση αριθμού κρουσμάτων (15.9)

Διάγραμμα 5: Οι χώρες στις θέσεις 1-5 σε αύξηση αριθμού κρουσμάτων (15.9)

Βλέπουμε τη ραγδαία αύξηση των κρουσμάτων στην Ινδία που μετά τον Αύγουστο έχει τα περισσότερα νέα κρούσματα ενώ τις τελευταίες δεκατέσσερις ημέρες ο αριθμός αυτός έχει φθάσει το 1.205.000 κι είναι φυσικά και πάλι στην πρώτη θέση. Αντιθέτως, οι δυο επόμενες χώρες παρουσιάζουν μείωση του ρυθμού αύξησης των κρουσμάτων ενώ αμφότερες σημειώνουν τη μέγιστη αύξηση κρουσμάτων το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Ιουλίου. Τότε, λοιπόν, οι ΗΠΑ είχαν πάνω από ένα εκατομμύριο νέα κρούσματα (τιμή που μόνο η Ινδία έπιασε και ξεπέρασε αργότερα). Έκτοτε η αύξηση είναι μικρότερα αλλά παραμένει πάνω από μισό εκατομμύριο, ενώ τις πρόσφατες δυο εβδομάδες ο αριθμός ξανανεβαίνει στις 618.000. Παρόμοια εικόνα και για τη Βραζιλία, που φθάνει μια μέγιστη αύξηση σχεδόν επτακοσίων χιλιάδων, προς το τέλος μένει κάτω από το μισό εκατομμύριο ενώ το τελευταίο διάστημα πλησιάζει τις 400.000. Όπως και στο διάγραμμα για το συνολικό αριθμό κρουσμάτων οι επόμενες χώρες κινούνται πολύ χαμηλότερα από τις τρεις πρώτες. Η Αργεντινή, που δεν ήταν στην πρώτη εικοσάδα μόνο το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Μαΐου, παρουσιάζει συνεχή σημαντική αύξηση του ρυθμού αύξησης κρουσμάτων φθάνοντας τις 160.000, ρυθμός που διατηρείται και τις επόμενες δεκατέσσερις ημέρες, κάτι που την κάνει να αποτελεί εξαίρεση σε σχέση με την υπόλοιπη Αμερική. Τέλος, η Ισπανία μπήκε στην πρώτη εικοσάδα από το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Ιουλίου και μετά φθάνοντας τα 140.000 νέα κρούσματα, αριθμός που αυξάνεται στις 155.000 τις δυο τελευταίες εβδομάδες και τη φέρνει όμως στην έκτη, πλέον, θέση πίσω από μια γειτονική της χώρα.

Πίνακας 8: Οι χώρες στις θέσεις 6-10 σε αύξηση αριθμού κρουσμάτων (15.9)

Διάγραμμα 6: Οι χώρες στις θέσεις 6-10 σε αύξηση αριθμού κρουσμάτων (15.9)

Το βασικό χαρακτηριστικό που παρατηρούμε σ’ αυτή την πεντάδα είναι η γαλλική «διόρθωση» του αριθμού κρουσμάτων, η οποία όμως δεν σώζει την κατάσταση κι έτσι η Γαλλία (που είναι στον πίνακα 6 μόνο τα τρία τελευταία δεκαπενθήμερα) παρουσιάζει συνεχόμενη αύξηση του αριθμού νέων κρουσμάτων από το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Ιουλίου φθάνοντας τις 114.000 και, πλέον τις ημέρες 15-29.9 τις 155.500, ξεπερνώντας έτσι ελάχιστα την Ισπανία. Ενώ οι δυτικοευρωπαϊκές χώρες παρουσιάζουν συνεχή αύξηση του ρυθμού αύξησης κρουσμάτων οι αμερικανικές εμφανίζουν σχετική μείωση, αν κι αυτές που βλέπουμε και σ’ αυτή την πεντάδα είναι σταθερά μέσα στις είκοσι πρώτες. Η Κολομβία παρουσιάζει τη μέγιστη αύξηση κρουσμάτων το πρώτο δεκαπενθήμερο του Αυγούστου με 162.000, ενώ τώρα έχει 95.500 και παραμένει στην ίδια θέση. Το Περού έχει μέγιστο το επόμενο δεκαπενθήμερο (126.000) και τις δυο τελευταίες βδομάδες τα επιπλέον κρούσματα είναι περίπου 74.000, γεγονός που το φέρνει μια θέση χαμηλότερα. Η Ρωσία ακολουθεί μια τελείως διαφορετική πορεία, όντας πάντα στις είκοσι πρώτες χώρες έχει τη μεγαλύτερη αύξηση κρουσμάτων στην αρχή της εξεταζόμενης περιόδου (143.000) κι έκτοτε ο ρυθμός αύξησης είναι πτωτικός αν και το τελευταίο διάστημα ανεβαίνει από τις 78.500 στις 94.000 και μια θέση ψηλότερα, με ερώτημα αν θα ακολουθήσει κι αυτή τον δρόμο της Δυτικής Ευρώπης. Το Μεξικό ξεπερνάει μόνο μια φορά τις εκατό χιλιάδες το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Ιουλίου, ενώ με 62.000 τις τελευταίες μέρες πέφτει στη δωδέκατη θέση από τη δέκατη που είχε το πρώτο δεκαπενθήμερο του Σεπτεμβρίου.

Πίνακας 9: Οι χώρες στις θέσεις 11-15 σε αύξηση αριθμού κρουσμάτων (15.9)

Διάγραμμα 7: Οι χώρες στις θέσεις 11-15 σε αύξηση αριθμού κρουσμάτων (15.9)

Ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό αυτής της πεντάδας είναι πως καμιά χώρα δεν ήταν πάντα στις είκοσι πρώτες στο εξεταζόμενο διάστημα. Το Ιράκ, βέβαια, έλειπε μόνο από το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Μαΐου, αλλά έκτοτε έχει έντονα ανοδική τάση του ρυθμού αύξησης κρουσμάτων, αν και κάμπτεται προς το τέλος. Στο μέγιστό του, το πρώτο δεκαπενθήμερο του Σεπτεμβρίου πλησιάζει τις 64.000, ενώ το διάστημα 15-29.9 ο αριθμός των νέων κρουσμάτων είναι 59.500, γεγονός που το φέρνει δυο θέσει παρακάτω. Η Ινδονησία δεν ήταν στην πρώτη εικοσάδα τα δυο πρώτα δεκαπενθήμερα. Παρουσιάζει, επίσης, σταθερή άνοδο του ρυθμού αύξησης κρουσμάτων, πιο έντονη προς τέλος, ξεπερνώντας τις 50.000, ενώ ο ρυθμός είναι ακόμη πιο υψηλός τις τελευταίες δεκατέσσερις ημέρες (57.500) και βρίσκεται κι αυτή δυο θέσεις παρακάτω. Οι Φιλιππίνες παρουσιάζουν μια εικόνα που μοιάζει με τις αμερικανικές κι όχι τις άλλες ασιατικές χώρες αφού παρουσιάζει το μέγιστό της το πρώτο δεκαπενθήμερο του Αυγούστου (64.500), ενώ το διάστημα μετά την εξεταζόμενη περίοδο έχει κάτι λιγότερο από 40.000 νέα κρούσματα και κατεβαίνει στην 17η θέση. Να σημειώσουμε ότι βρίσκεται στην πρώτη εικοσάδα από το πρώτο μισό του Ιουλίου. Από την ίδια περίοδο είναι στις πρώτες είκοσι χώρες και το Ισραήλ που παρουσιάζει μια γραμμή με σκαμπανεβάσματα. Δηλαδή έχει ένα τοπικό μέγιστο το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Ιουλίου κοντά στις 27.000, μετά ο ρυθμός μειώνεται λίγο για ένα μήνα για να διπλασιαστεί σχεδόν το πρώτο δεκαπενθήμερο του Σεπτεμβρίου στις 48.000. Τις τελευταίες, δε, δυο εβδομάδες η αύξηση των κρουσμάτων ανέρχεται ακόμη περισσότερο στις 72.500, κατατάσσοντας πλέον δέκατο. Η Ουκρανία είναι η τελευταία χώρα του γκρουπ κι η μόνη μη ασιατική. Μπαίνει στις είκοσι πρώτες μόλις το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Αυγούστου κι ενώ έχει ένα μικρό τοπικό μέγιστο το δεύτερο μισό του Ιουνίου, έχει σταθερή άνοδο από το δεύτερο μισό του Ιουλίου και μετά φθάνοντας τις 38.500 νέα κρούσματα το πρώτο δεκαπενθήμερο του Σεπτεμβρίου. Ο ρυθμός αυτός γίνεται υψηλότερο το αμέσως επόμενο διάστημα, ξεπερνώντας τις 45.000 (16η). Τελικά ίσως το μοντέλο της μεγάλης αύξησης μετά τα μέσα του καλοκαιριού δεν είναι δυτικοευρωπαϊκό αλλά πιο πανευρωπαϊκό.

Πίνακας 10: Οι χώρες στις θέσεις 16-20 σε αύξηση αριθμού κρουσμάτων (15.9)

Διάγραμμα 8: Οι χώρες στις θέσεις 16-20 σε αύξηση αριθμού κρουσμάτων (15.9)

Εδώ έχουμε την άλλη αναθεώρηση των κρουσμάτων προς τα κάτω, αλλά αν την παραβλέψουμε έχουμε μια πιο ομαλή εικόνα της καμπύλης του Ηνωμένου Βασιλείου που αρχίζει να ανεβαίνει από το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Ιουλίου κι ιδιαίτερα πιο πρόσφατα. Έτσι, παρότι αυτή η χώρα έλειπε από την πρώτη εικοσάδα τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, επανέρχεται με φόρα καθώς το πρώτο δεκαπενθήμερο του Σεπτεμβρίου έχει περίπου 38.500 νέα κρούσματα και τις επόμενες δεκατέσσερις μέρες 72.000 επιπλέον ανεβαίνοντας πλέον στην ενδέκατη θέση. Το Ιράν παρουσιάζει μια μοναδική εικόνα, είναι πάντα στην πρώτη εικοσάδα με ένα σχεδόν σταθερό ρυθμό αύξησης κρουσμάτων μεταξύ 30.000 και 40.000, τις οποίες πλησιάζει στο μέγιστό του που είναι το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Ιουλίου, ενώ τις ξεπερνάει τώρα με 46.000 νέα κρούσματα, που το ανεβάζουν μια θέση. Το Μπαγκλαντές επίσης είναι πάντα στην πρώτη εικοσάδα, αν και σημειώνει τη μέγιστη αύξηση νωρίς, το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Ιουνίου (55.000). Από τότε οι αριθμοί των νέων κρουσμάτων είναι μικρότεροι φθάνοντας το τελευταίο διάστημα τις 21.000 (27ο). Το Μαρόκο, η μόνη αφρικανική –αλλά αραβική κι αυτή– χώρα που συναντάμε στις τελευταίες είκοσι πρώτες μπαίνει μόλις το Σεπτέμβριο σ’ αυτό το γκρουπ. Αρχικά έχει πολύ χαμηλούς ρυθμούς αύξησης οι οποίοι, όμως, αυξάνονται από τον Ιούλιο και μετά φθάνοντας κοντά στις 28.000 και στις 31.000 τις δυο τελευταίες βδομάδες (παραμένει στην ίδια θέση). Τέλος, η Χιλή ήταν πάντα στις πρώτες είκοσι χώρες, αγγίζοντας μάλιστα τις 100.000 νέα κρούσματα το δεύτερο μισό του Ιουνίου, πέφτοντας απότομα το αμέσως επόμενο δεκαπενθήμερο και λίγο-λίγο στη συνέχεια με κατάληξη τις 23.000 την περίοδο 15-29.9 (22η). Να προσθέσουμε ότι αυτήν ακριβώς την περίοδο έχουμε την είσοδο στην πρώτη εικοσάδα της Ολλανδίας (18η με σχεδόν 33.000 νέα κρούσματα) και της Τσεχίας (20η με 29.000), φέρνοντας περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες στις πρώτες θέσεις του ρυθμού αύξησης κρουσμάτων.

Γ. Συμπερασματικά

Όπως βλέπουμε από τους αριθμούς που παραθέσαμε η πανδημία μαίνεται σε ΗΠΑ, Ρωσία, Λατινική Αμερική, Δυτική Ευρώπη, Μέση Ανατολή και Νότια Ασία. Όμως οι ρυθμοί αύξησης είναι διαφορετικοί μέσα στο χρονικό διάστημα που εξετάζουμε. Έτσι ενώ οι ΗΠΑ παραμένουν πρώτες και με μεγάλη διαφορά παρουσιάζουν φαίνεται ότι ίσως έχουν ξεπεράσει το χειρότερο σημείο, καθώς μειώνεται ο ρυθμός αύξησης κρουσμάτων, κάτι που φαίνεται να ισχύει και για σχεδόν όλες τις άλλες αμερικανικές χώρες που είδαμε (Βραζιλία, Κολομβία, Περού, Μεξικό και Χιλή) με μόνη εξαίρεση την Αργεντινή. Αντίθετα, ευρωπαϊκές χώρες (Ισπανία, Γαλλία, Ουκρανία, Ηνωμένο Βασίλειο, αλλά και Ολλανδία και Τσεχία) παρουσιάζουν ολοένα και μεγαλύτερη αύξηση του ρυθμού αύξησης από τον Αύγουστο. Ευρωπαϊκή εξαίρεση είναι η Ρωσία και λίγο η Λευκορωσία. Πιο μεικτή είναι η εικόνα στη Μέση Ανατολή, όπου Ιράκ και Ισραήλ παρουσιάζουν μεγάλες αυξήσεις τους δυο τελευταίους μήνες, Σαουδική Αραβία και τα εμιράτα του Περσικού κόλπου έχουν σημειώσει τις μέγιστες αυξήσεις νωρίς το καλοκαίρι, ενώ το Ιράν έχει περίπου σταθερό ρυθμό αύξησης κρουσμάτων αποτελώντας μοναδική περίπτωση στον κόσμο. Πιο ανατολικά η Ινδία είναι δεύτερη σε κρούσματα αλλά πρώτη σε ρυθμό αύξησης κρουσμάτων κι ανεβαίνει συνέχεια. Δίπλα της το Πακιστάν και το Μπαγκλαντές έχουν μεν πολλά κρούσματα, αλλά ο ρυθμός αύξησης μειώνεται. Παρόμοια, αλλά με λιγότερα κρούσματα, είναι η κατάσταση για τις Φιλιππίνες, ενώ συνεχή αύξηση του ρυθμού έχουμε στην Ινδονησία.

Μοιραστείτε το άρθρο