ΕΠΙΘΕΣΕΙΣ ΜΕ ΒΙΤΡΙΟΛΙ Η αναπαραγωγή των εγκλημάτων από τα ΜΜΕ ως θέαμα

Με αφορμή την επίθεση στην 34χρονη με βιτριόλι έχει ανοίξει ένας νέος κύκλος συζητήσεων και αναλύσεων για τη φρικτή χρήση αυτού του μέσου, που φαινόταν ότι είχε πλέον διαγραφεί από τις συνήθεις πρακτικές στην ελληνική κοινωνία.

Κατά τη διάρκεια του 20ού αιώνα υπήρξαν πολλές περιπτώσεις όπου το βιτριόλι είχε χρησιμοποιηθεί, συνήθως ως μέσο εκδίκησης, σε απεχθή εγκλήματα αλλά ακόμα και σε τσακωμούς και διαμάχες. Πριν από το πρόσφατο περιστατικό με την επίθεση στην 34χρονη, στη μνήμη μας έρχεται βέβαια η επίθεση στην Κωνσταντίνα Κούνεβα το 2008 – «απάντηση» στη συνδικαλιστική της δράση ενάντια στην εργοδοτική αυθαιρεσία στον χώρο του καθαρισμού, η επίθεση σε στάση λεωφορείου σε διοικητική υπάλληλο του νοσοκομείου «Άγιος Παύλος» στη Θεσσαλονίκη από άγνωστο άντρα το 2007 και η επίθεση μιας γυναίκας στον σύζυγό της στα Χανιά το 2017.

Μέσα απ’ αυτήν τη δημοσιογραφική κάλυψη εγείρεται λογικά το ερώτημα κατά πόσο ο τρόπος παρουσίασης του περιστατικού μπορεί να οδηγήσει σε αναβίωση μιας πρακτικής που είχε εξαφανιστεί σε πολύ μεγάλο βαθμό και κατά πόσο μέσα από μια lifestyle προσέγγιση, με τα ερωτήματα που τίθενται, αμφισβητείται ευθέως ή έμμεσα η «ηθική» του θύματος, ενισχύοντας έτσι μια λογική ότι κάποια υπαιτιότητα είχε και το θύμα.

Τα μίντια, με τη δικαιολογία ότι το κοινό διψάει για βία, αίμα και ίντριγκα, δημιουργούν αφηγήματα που ξεπερνούν τις γκρίζες ζώνες και βομβαρδίζουν μέσω της επανάληψης τους θεατές και αναγνώστες, εξωραΐζοντας σε μεγάλο βαθμό φρικιαστικές πρακτικές, ακόμη και αν φροντίζουν να τις καταδικάζουν διαρκώς. Ταυτόχρονα δημιουργείται το ερώτημα κατά πόσο η επιλογή αυτών των παρουσιάσεων κανιβαλίζει ουσιαστικά και τα ίδια τα θύματα, μέσα από την επιλογή των λέξεων, της δομής της αφήγησης, τους διάφορους συσχετισμούς και τη διαρκή επανάληψη, με προφανή στόχο όχι φυσικά τη δικαίωση του θύματος αλλά τη δημιουργία ενός ελκυστικού «δημοσιογραφικού» και ψυχαγωγικού προϊόντος.

Υπάρχει μια πολύ λεπτή γραμμή ανάμεσα αφενός στη δημοσιογραφική κάλυψη ενός θέματος με σκοπό την ενημέρωση και την αποκάλυψη στοιχείων χρήσιμων για την έρευνα και αφετέρου στη δημιουργία θεάματος με θεματικές που περιλαμβάνουν χαρακτηριστικά από τα οποία το κοινό έχει διδαχθεί να αντλεί ενδιαφέρον και σε πολλές περιπτώσεις και ευχαρίστηση. Επομένως έχει τεράστια σημασία να είμαστε σε θέση να αντιληφθούμε τη σημασία του τρόπου παρουσίασης ενός θέματος, της επιλογής των λέξεων και των εικόνων, καθώς διαμορφώνουν σε μεγάλο βαθμό την πρόσληψη της πληροφορίας από το κοινό.

Μοιραστείτε το άρθρο