COVID-19 ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΩΝ ΔΕΙΚΤΩΝ Οι επόμενες μεγάλες εστίες

ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ: Γιάννης Γκλαρνέτατζης

Άσχημα τα πράγματα για ΗΠΑ, Γαλλία, μεγάλη άνοδος των δεικτών σε Βραζιλία, Ρωσία, Τουρκία που αναμένεται να πάνε πολύ χειρότερα τις επόμενες εβδομάδες. Στην Ελλάδα έχουμε αύξηση των κρουσμάτων κατά 26,6% (40ή θέση), των θανάτων κατά 64,2% (39η), του ποσοστού θνησιμότητας κατά 1% (10η), του αριθμού των ατόμων που ανάρρωσαν κατά 341% (11η) και του ποσοστού ανάρρωσης κατά 9,8% (10η).

Ας διευκρινίσουμε καταρχάς ότι τη ρήση για «τα ψέματα, τα μεγάλα ψέματα και τις στατιστικές» την έχει μεν γράψει ο Μάρκ Τουέιν, αλλά αποδίδοντάς την σε άλλον, τον συντηρητικό βρετανό πρωθυπουργό Ντισραέλι. Σύμφωνα όμως με την αγγλόφωνη Wikipedia, δεν υπάρχει καμία σχετική καταγραφή στους λόγους αυτού του πολιτικού, οπότε το ποιος το πρωτοείπε παραμένει υπό αμφισβήτηση.

Ερχόμενοι τώρα στα νούμερα του ιού, να παραθέσουμε τους δείκτες θνησιμότητας και ανάρρωσης (δηλαδή τον λόγο του αριθμού θανάτων και του αριθμού ατόμων που ανάρρωσαν προς τον αριθμό των κρουσμάτων) τις τελευταίες ημέρες.

Πίνακας 1: Ποσοστά θνησιμότητας και ανάρρωσης για όλο τον πλανήτη

Ημερομηνία Θνησιμότητα Ανάρρωση
2/4 5,1% 20,9%
3/4 5,3% 21,0%
4/4 5,4% 20,8%
5/4 5,4% 20,5%
6/4 5,6% 20,9%
7/4 5,7% 21,3%
8/4 5,9% 21,6%
9/4 5,9% 22,1%

Γνωρίζοντας βέβαια ότι καθώς η επιδημία εξελίσσεται οι δείκτες αυτοί έχουν σχετική αξία (όπως αναφέραμε στο προηγούμενο άρθρο, αν μια χώρα κάνει λίγα τεστ θα έχει αυξημένη θνησιμότητα, ενώ όμως υπάρχει και η περίπτωση θανάτων που θα καταγραφούν ως πνευμονίες επειδή δεν έγινε τεστ στους πάσχοντες), βλέπουμε να αυξάνεται η θνησιμότητα κατά περίπου μία μονάδα (0,8%), ενώ η αύξηση της ανάρρωσης είναι λίγο μεγαλύτερη (1,2%), αλλά πιο δυναμική μετά τις 5 Απριλίου.

Τώρα θα ασχοληθούμε κυρίως με τους ρυθμούς αύξησης των κρουσμάτων και των άλλων στοιχείων της ασθένειας, για να δούμε ποιες χώρες πιθανόν να είναι οι νέες εστίες. Αρχικά χωρίζουμε τις χώρες σε τρεις κατηγορίες, ανάλογα με τον αριθμό των κρουσμάτων που καταγράφουν: Σ’ αυτές με μεγάλο αριθμό, πενταψήφιο ή εξαψήφιο, με τις οποίες θα ασχοληθούμε περισσότερο∙ σ’ αυτές με μέτριο, δηλαδή τετραψήφιο αριθμό∙ και σ’ εκείνες με καταγεγραμμένο αριθμό κρουσμάτων μικρότερο των χιλίων, με τις οποίες δεν θα ασχοληθούμε καθόλου. Ο λόγος, νομίζω, είναι προφανής: αν μια χώρα είχε ένα κρούσμα και έπειτα από μερικές μέρες καταγράψει και δεύτερο (όπως π.χ. η Παπούα-Νέα Γουινέα), τότε θα έχει αύξηση 100%, αλλά αυτό είναι μηδαμινής σημασίας.

Οι χώρες λοιπόν με αριθμό κρουσμάτων πάνω από 10.000 είναι 18 και σ’ αυτές συμπεριλαμβάνονται οι ισχυρότερες του πλανήτη: έξι απ’ αυτές (ΗΠΑ, Ιταλία, Γαλλία, Γερμανία, Ηνωμένο Βασίλειο και Καναδάς) συμμετέχουν στις G7, ενώ Κίνα, Βραζιλία, Ρωσία είναι οι τρεις από τις πέντε χώρες των BRICS. Όπως φαίνεται απ’ αυτή την ανάρτηση (https://pitsirikos.net/2020/04/%ce%b5%ce%b4%cf%8e-%ce%b5%ce%af%ce%bd%ce%b1%ce%b9-%ce%b2%ce%b1%ce%bb%ce%ba%ce%ac%ce%bd%ce%b9%ce%b1/?fbclid=IwAR1LymhWrkGttqXAzHmEbHf5rJsb6TfTwZ-m-74Nv0s7vlQV5BX0BcqTypM), επλήγησαν κυρίως οι χώρες με τις περισσότερες διεθνείς αεροπορικές συνδέσεις, οπότε λογικό είναι σ’ αυτές να περιλαμβάνονται οι προαναφερόμενες.

Ας δούμε λοιπόν τι γίνεται σ’ αυτές τις χώρες την τελευταία εβδομάδα.

Πίνακας 2. Χώρες με μεγάλο αριθμό κρουσμάτων (2/4-9/4/2020)

9/4/2020 2/4-9/4/2020
Χώρα Α Β Γ Δ Ε Ζ Η Θ Ι Κ
Σύνολο 1.577.364 93.637 580.390 58,2% 42.667 83,7% 0,8% 139.463 66,8% 1,1%
Ρωσία 10.131 76 6.583 185,5% 46 153,3% -0,1% 463 197,0% 0,3%
Βραζιλία 16.474 839 9.443 134,3% 587 232,9% 1,5% 46 36,2% -0,8%
Τουρκία 42.282 908 24.147 133,2% 552 155,1% 0,2% 1.727 416,1% 2,8%
Γαλλία 117.749 12.210 60.760 106,6% 8.178 202,8% 3,3% 12.271 112,2% 0,5%
ΗΠΑ 455.445 16.114 219.409 93,0% 10.337 178,9% 1,1% 14.258 138,4% 1,0%
Καναδάς 20.690 503 9.622 86,9% 369 275,4% 1,2% 3.305 174,8% 8,0%
Ην. Βασίλειο 60.733 7.097 27.015 80,1% 4.176 143,0% 3,0% 0 0,0% -0,2%
Βέλγιο 24.983 2.523 9.635 62,8% 1.512 149,6% 3,5% 2.669 107,0% 4,4%
Πορτογαλία 13.956 409 4.922 54,5% 200 95,7% 0,6% 137 201,5% 0,7%
Ολλανδία 21.762 2.396 7.065 48,1% 1.057 78,9% 1,9% 0 0,0% -0,6%
Γερμανία 115.523 2.451 32.064 38,4% 1.403 133,9% 0,9% 24.900 116,4% 14,4%
Ισπανία 152.446 15.238 42.208 38,3% 5.142 50,9% 0,8% 25.422 95,1% 10,0%
Ιράν 66.220 4.110 15.752 31,2% 950 30,1% -0,1% 15.598 93,3% 15,7%
Ελβετία 24.046 948 5.571 30,2% 426 81,6% 1,1% 6.587 164,1% 22,4%
Ιταλία 143.626 18.279 28.384 24,6% 4.364 31,4% 0,7% 10.192 55,8% 4,0%
Αυστρία 13.237 295 2.161 19,5% 137 86,7% 0,8% 3.491 199,6% 23,8%
Νότια Κορέα 10.423 204 447 4,5% 35 20,7% 0,3% 1.145 19,6% 8,5%
Κίνα 81.865 3.335 276 0,3% 17 0,5% 0,0% 962 1,3% 0,9%

Α = Κρούσματα στις 9/4, Β = Θάνατοι στις 9/4, Γ = Διαφορά κρουσμάτων, Δ = Ποσοστιαία διαφορά κρουσμάτων, Ε = Διαφορά θανάτων, Ζ = Ποσοστιαία διαφορά θανάτων, Η = Διαφορά ποσοστού θνησιμότητας (θάνατοι / κρούσματα), Θ = Διαφορά ατόμων που ανάρρωσαν, Ι = Ποσοστιαία διαφορά ατόμων που ανάρρωσαν, Κ = Διαφορά ποσοστού ανάρρωσης (άτομα που ανάρρωσαν / κρούσματα).

Η ταξινόμηση στον πίνακα έχει γίνει με βάση την ποσοστιαία διαφορών των κρουσμάτων. Βλέπουμε λοιπόν ότι σ’ αυτόν τον δείκτη τη μεγαλύτερη αύξηση παρουσιάζει η Ρωσία (185,5%, περίπου τριπλασιασμός), αν και είναι η χώρα που μόλις την τελευταία μέρα ξεπέρασε το όριο των 10.000 κρουσμάτων. Μόνο την τελευταία μέρα η αύξηση των κρουσμάτων στη Ρωσία ήταν 16,8%. Ακολουθούν, έχοντας μικρή απόσταση μεταξύ τους, η Βραζιλία (134,3% και 15% την τελευταία μέρα, με περίπου 16.500 κρούσματα συνολικά) και η Τουρκία (133,2% και 10,6% αντίστοιχα, αλλά με πάνω από 42.000 κρούσματα πλέον). Είναι λοιπόν αυτές οι τρεις χώρες όπου τα πράγματα μπορεί να πάνε πολύ χειρότερα τις επόμενες εβδομάδες, καθώς μάλιστα σ’ αυτές τις χώρες κατοικούν πολλά εκατομμύρια άνθρωποι ενώ και τα συστήματα υγείας που διαθέτουν είναι σαφώς σε χειρότερη κατάσταση από τις χώρες που μέχρι τώρα είχαν τα περισσότερα κρούσματα.

Η Γαλλία (106,6%, σχεδόν 118.000 συνολικά) και οι ΗΠΑ (93%, που οδεύουν προς το μισό εκατομμύριο) έχουν περίπου διπλασιασμό του αριθμού κρουσμάτων, ακολουθούμενες από τον Καναδά (86,9%, αλλά μόλις πάνω από 20.000) και το Ηνωμένο Βασίλειο (80,1% και περισσότερα από 60.000), επομένως το τελευταίο είναι ιδιαίτερα πιθανόν να ξεπεράσει τις 100.000 τις επόμενες ημέρες. Το Βέλγιο με 62,8% είναι πάνω από την παγκόσμια ποσοστιαία αύξηση κρουσμάτων, ενώ λίγο παρακάτω είναι η Πορτογαλία (54,5%) και η Ολλανδία (48,1%). Τα συνολικά κρούσματα καθεμιάς απ’ αυτές τις τρεις χώρες κυμαίνονται από 14.000 έως 25.000. Η Γερμανία και η Ισπανία έχουν τον ίδιο ρυθμό αύξησης (38,4% και 38,3% αντίστοιχα), και οι δύο έχουν εξαψήφιο αριθμό κρουσμάτων, αλλά φαίνεται πως ίσως βρίσκονται στην αρχή της ύφεσης της επιδημίας. Παρακάτω έχουμε το Ιράν με 31,2% (66.000 κρούσματα, αργή ύφεση) και την Ελβετία με 30,2% (24.000). Η Ιταλία δείχνει πως έχει μπει οριστικά στη διαδικασία ύφεσης της επιδημίας με αύξηση των κρουσμάτων κατά 24,6%, ενώ για την Αυστρία το ποσοστό είναι ακόμη χαμηλότερο (19,5%), και σε συνδυασμό με το ότι ο συνολικός αριθμός είναι μόνο 13.000 δείχνει ότι αυτή η χώρα τα έχει καταφέρει αρκετά καλά. Το καλύτερο παράδειγμα βέβαια δείχνει να είναι της Νότιας Κορέας, που με κρούσματα λίγο πάνω από 10.000 έχει ρυθμό αύξησης 4,5%, ενώ στην Κίνα ο ρυθμός αυτός τείνει να μηδενιστεί (0,3%).

Στην αύξηση των θανάτων τα μεγαλύτερα ποσοστά παρουσιάζουν ο Καναδάς (275,4%, αλλά με μικρό σχετικά συνολικό αριθμό, 503) και η Βραζιλία (232,9%, 839 συνολικά). Άσχημα είναι τα πράγματα για τη Γαλλία (202,8%, αλλά πάνω από 12.000 νεκροί) και τις ΗΠΑ (178,9%, περισσότεροι από 16.000). Παρακάτω βρίσκονται η Τουρκία (155,1% με τους νεκρούς να πλησιάζουν τους χίλιους), η Ρωσία (153,3%, αλλά μόλις 76 θανάτους), το Βέλγιο (149,6%, πάνω από 2.500), το Ηνωμένο Βασίλειο (143%, πάνω από 7.000) και η Γερμανία (133,9%, σχεδόν 2.500). Στο ποσοστό θνησιμότητας έχουμε μεγάλη αύξηση στο Βέλγιο (3,5%), στη Γαλλία (3,3%) και στο Ηνωμένο Βασίλειο (3%).

Στον αριθμό ατόμων που ανάρρωσαν τα μεγαλύτερα ποσοστά παρουσιάζουν η Τουρκία (416,1%, +1.727 άτομα), η Πορτογαλία (201,5%, +137), η Αυστρία (199,6%, +3.491) και η Ρωσία (197%, +463). Εδώ να σημειώσουμε πως το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ολλανδία δεν καταγράφουν επιπλέον άτομα που θεραπεύτηκαν αυτή την εβδομάδα, άρα μάλλον εννοούν διαφορετικά την αποθεραπεία. Τέλος, στο ποσοστό ανάρρωσης τις μεγαλύτερες αυξήσεις παρουσίασαν η Αυστρία (23,8%), η Ελβετία (22,4%), το Ιράν (15,7%), η Γερμανία (14,4%) και η Ισπανία (10%), ενώ η Βραζιλία παρουσιάζει μείωση του σχετικού δείκτη κατά 0,8%.

Πίνακας 3. Χώρες με μέτριο αριθμό κρουσμάτων (2/4-9/4/2020)

9/4/2020 2/4-9/4/2020
Χώρα Α Β Γ Δ Ε Ζ Η Θ Ι Κ
Σύνολο 1.577.364 93.637 580.390 58,2% 42.667 83,7% 0,8% 139.463 66,8% 1,1%
Λευκορωσία 1.486 16 1.182 388,8% 12 300,0% -0,2% 86 162,3% -8,1%
Περού 4.342 121 3.019 228,2% 74 157,4% -0,8% 939 238,3% 0,9%
ΗΑΕ 2.659 12 1.845 226,7% 4 50,0% -0,5% 178 291,8% 1,5%
Κατάρ 2.376 6 1.541 184,6% 4 200,0% 0,0% 135 190,1% 0,2%
Ινδία 6.653 199 4.312 184,2% 131 192,6% 0,1% 425 240,1% 1,5%
Μολδαβία 1.289 29 784 155,2% 23 383,3% 1,1% 27 117,4% -0,7%
Σερβία 2.867 66 1.696 144,8% 35 112,9% -0,3% 76 181,0% 0,5%
Ουκρανία 1.892 57 1.088 135,3% 37 185,0% 0,5% 32 246,2% 0,8%
Μεξικό 3.181 174 1.803 130,8% 137 370,3% 2,8% 598 1708,6% 17,4%
Πολωνία 5.575 174 2.883 107,1% 123 241,2% 1,2% 228 407,1% 3,0%
Μαρόκο 1.374 97 683 98,8% 53 120,5% 0,7% 79 263,3% 3,6%
Ιαπωνία 4.667 94 2.283 95,8% 37 64,9% -0,4% 160 33,9% -6,3%
Κολομβία 2.054 55 989 92,9% 38 223,5% 1,1% 84 215,4% 2,3%
Παναμάς 2.528 63 1.211 92,0% 31 96,9% 0,1% 7 77,8% -0,1%
Ρουμανία 5.202 246 2.464 90,0% 139 129,9% 0,8% 380 142,3% 2,7%
Πακιστάν 4.489 63 2.103 88,1% 30 90,9% 0,0% 465 434,6% 8,3%
Ινδονησία 3.293 280 1.503 84,0% 110 64,7% -1,0% 140 125,0% 1,4%
Αίγυπτος 1.560 103 710 83,5% 51 98,1% 0,5% 126 70,4% -1,5%
Σιγκαπούρη 1.910 6 861 82,1% 2 50,0% -0,1% 194 72,9% -1,3%
Χιλή 5.972 57 2.568 75,4% 39 216,7% 0,4% 939 280,3% 11,5%
Σαουδική Αραβία 3.287 44 1.402 74,4% 23 109,5% 0,2% 338 103,0% 2,9%
Φιλανδία 2.605 42 1.087 71,6% 23 121,1% 0,4% 0 0,0% -8,2%
Ιρλανδία 6.574 263 2.725 70,8% 165 168,4% 1,5% 20 400,0% 0,3%
Δομηνικανή Δημοκρατία 2.349 118 969 70,2% 58 96,7% 0,7% 64 400,0% 2,2%
Αλγερία 1.666 235 680 69,0% 172 273,0% 7,7% 286 468,9% 14,6%
Σουηδία 9.141 793 3.675 67,2% 511 181,2% 3,5% 102 99,0% 0,4%
Δανία 5.635 237 2.249 66,4% 114 92,7% 0,6% 647 59,4% -1,4%
Ιράκ 1.232 69 460 59,6% 15 27,8% -1,4% 294 145,5% 14,1%
Αργεντινή 1.795 71 662 58,4% 37 108,8% 1,0% 109 42,6% -2,3%
Ισημερινός 4.965 272 1.802 57,0% 152 126,7% 1,7% 281 484,5% 5,0%
Νέα Ζηλανδία 1.239 1 442 55,5% 0 0,0% 0,0% 225 244,6% 14,0%
Φιλιππίνες 4.076 203 1.443 54,8% 96 89,7% 0,9% 73 143,1% 1,1%
Τσεχία 5.467 112 1.662 43,7% 68 154,5% 0,9% 234 349,3% 3,7%
Ισραήλ 9.755 79 2.947 43,3% 45 132,4% 0,3% 575 199,0% 4,6%
Εσθονία 1.207 24 349 40,7% 13 118,2% 0,7% 38 84,4% 1,6%
Κροατία 1.407 20 396 39,2% 13 185,7% 0,7% 131 148,9% 6,9%
Μαλαισία 4.228 67 1.112 35,7% 17 34,0% 0,0% 841 109,6% 13,4%
Νότια Αφρική 1.845 18 465 33,7% 13 260,0% 0,6% 45 90,0% 1,5%
Ταϊλάνδη 2.423 32 548 29,2% 17 113,3% 0,5% 435 86,1% 11,9%
Ελλάδα 1.955 87 411 26,6% 34 64,2% 1,0% 208 341,0% 9,8%
Σλοβενία 1.124 43 227 25,3% 26 152,9% 1,9% 58 82,9% 3,6%
Λουξεμβούργο 3.115 52 628 25,3% 22 73,3% 0,5% 294 367,5% 8,8%
Ισλανδία 1.648 6 329 24,9% 2 50,0% 0,1% 404 142,3% 20,2%
Νορβηγία 6.160 108 1.032 20,1% 58 116,0% 0,8% 0 0,0% -0,1%
Αυστραλία 6.104 51 967 18,8% 26 104,0% 0,3% 2.642 765,8% 42,2%

Α = Κρούσματα στις 9/4, Β = Θάνατοι στις 9/4, Γ = Διαφορά κρουσμάτων, Δ = Ποσοστιαία διαφορά κρουσμάτων, Ε = Διαφορά θανάτων, Ζ = Ποσοστιαία διαφορά θανάτων, Η = Διαφορά ποσοστού θνησιμότητας (θάνατοι / κρούσματα), Θ = Διαφορά ατόμων που ανάρρωσαν, Ι = Ποσοστιαία διαφορά ατόμων που ανάρρωσαν, Κ = Διαφορά ποσοστού ανάρρωσης (άτομα που ανάρρωσαν / κρούσματα).

Οι χώρες που καταγράφουν αριθμό κρουσμάτων μεταξύ 1.000 και 9.999 είναι συνολικά 46. Τη μεγαλύτερη αύξηση σε ποσοστά κρουσμάτων παρουσιάζουν η Λευκορωσία (388,8%), το Περού (228,2%), τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (226,7%), το Κατάρ (184,6%), η Ινδία (184,2%) –οι τρεις αυτές χώρες ανήκουν στις είκοσι με τις περισσότερες διεθνείς αεροπορικές συνδέσεις–, η Μολδαβία (155,2%), η Σερβία (144,8%), η Ουκρανία (135,3%), το Μεξικό (130,8%) και η Πολωνία (107,1%). Σε απόλυτους αριθμούς θανάτων η Σουηδία έχει 511 περισσότερους (181,2%), η Αλγερία 172 (273%), η Ιρλανδία 165 (168,4%) και ο Ισημερινός 152 (126,7%). Στο ποσοστό θνησιμότητας μεγάλη αύξηση παρουσιάζει η Αλγερία με 7,7%, ακολουθούμενη από τη Σουηδία με 3,5% και το Μεξικό με 2,8%. Τέλος, τις καλύτερες θέσεις στη διαφορά των ποσοστών ανάρρωσης έχουν η Αυστραλία (42,2%) και η Ισλανδία (20,2%), ενώ τις χειρότερες η Φιλανδία (-8,2%) και η Λευκορωσία (-8,1%).

Σ’ αυτή την ομάδα χωρών βρίσκεται και η Ελλάδα, με αύξηση των κρουσμάτων κατά 26,6% (40ή θέση), των θανάτων κατά 64,2% (39η), του ποσοστού θνησιμότητας κατά 1% (10η), του αριθμού των ατόμων που ανάρρωσαν κατά 341% (11η) και του ποσοστού ανάρρωσης κατά 9,8% (10η).

Μοιραστείτε το άρθρο